Kiwi (owoc)
Ostatnia aktualizacja: 13 lutego 2022
- Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
- 4źródła
- 12badań
Kiwi, inaczej nazywane chińskim agrestem to owoc należący do Aktinidii chińskiej (Actinidia chinensis) i Aktinidii smakowitej (Actinidia deliciosa). Nazwa owocu pochodzi prawdopodobnie od nazwy nowozelandzkiego ptaka - kiwi, ze względu na podobieństwo w wyglądzie (pod względem kształtu, barwy i owłosienia). Kiwi pochodzi z obszaru południowo-zachodnich Chin. Jego największym producentem jest Nowa Zelandia.
Wpływ na zdrowie: | Pozytywny |
Nazwa: | Kiwi |
Alternatywne nazwy: | Chiński agrest |
Kalorie: | 61 kcal/100 g |
IG (indeks glikemiczny): | 53 |
Bogate w: | Witamina C, witamina K, potas, błonnik pokarmowy |
Właściwości: | Łagodzenie zaparć, poprawa jakości snu, łagodzenie objawów chorób układu oddechowego, wspomaganie trawienia |
W ciąży: | Bezpieczne, nie ma przeciwwskazań do spożywania |
Przeciwwskazania: | Osoby z alergią na kiwi, osoby cierpiące na wrzody żołądka lub dwunastnicy, osoby cierpiące na biegunkę |
Jak przechowywać: | Najlepiej przechowywać w temperaturze pokojowej lub w lodówce |
Cena: | 10-12 zł/kg |
Sezonowość: | Październik-maj |
W pigułce
- Kiwi jest niskokaloryczne (42 kcal/sztuka) i cechuje się niskim indeksem (IG = 53) i ładunkiem glikemicznym (ŁG = 5,4)
- Kiwi dostarcza wysokich ilości błonnika, witaminy C, K i potasu
- Kiwi reguluje pracę jelit i może przeciwdziałać zaparciom
- Spożywanie kiwi prawdopodobnie poprawia jakość snu i funkcjonowanie układu oddechowego
- Kiwi zawiera w swoim składzie enzymy, które mogą ułatwiać trawienie białek w naszym przewodzie pokarmowym
- Kiwi nie powinny spożywać osoby z alergią na te owoce oraz osoby biegunką i cierpiące na wrzody żołądka
Kiwi - kalorie i indeks glikemiczny
Kiwi jest stosunkowo niskokaloryczne
Wartość energetyczna kiwi wynosi 61 kcal/100 g.
1 sztuka kiwi (70 g) dostarcza 42 kcal.
Kiwi cechuje się niskim indeksem (IG) i ładunkiem glikemicznym (ŁG)
Wartość indeksu glikemicznego kiwi wynosi 53 (IG = 53).
Zgodnie z przyjętym podziałem wartości indeksu glikemicznego (niski, średni, wysoki), kiwi kwalifikuje się do żywności o niskim indeksie glikemicznym. Jednakże należy zaznaczyć, że od wartości IG = 56 zaczyna się już kategoria średniego indeksu glikemicznego. Stąd właściwie kiwi znajduje się na granicy niskiego/średniego IG.
Kiwi posiada również niski ładunek glikemiczny. Dla jednej sztuki kiwi, ŁG = 5,4.
Kiwi - wartości odżywcze
Kiwi jest źródłem błonnika pokarmowego
Kiwi zawiera stosunkowo wysokie ilości błonnika.
1 sztuka kiwi (70 g) dostarcza 2,1 g błonnika.
Kiwi posiada stosunkowo dużo potasu
Kiwi można uznać za dobre źródło potas.
W 1 sztuce kiwi znajduje się 215 mg potasu.
Pozostałe składniki mineralne występują w niskich ilościach (w przeliczeniu na 1 sztukę):
- Wapń - 23,5 mg
- Magnez - 11,7 mg
- Fosfor - 23,5 mg
- Sód - 2,07 mg
- Cynk 0,1 mg
- Miedź - 0,09 mg
- Mangan - 0,07 mg
Kiwi obfituje w witaminę C
Kiwi jest bardzo dobrym źródłem witaminy C (92,7 mg/100 g). Dla porównania, zawartość witaminy C w pomarańczy wynosi 53,2 mg/100 g.
1 sztuka kiwi dostarcza aż 64 mg witaminy C.
Oznacza to, że spożywając jedno kiwi, osoby dorosłe pokrywają dzienne zapotrzebowanie na witaminę C w 70-85%.
Kiwi zawiera również wysokie ilości witaminy K, bo aż 27,8 µg/sztukę.
Niestety poziom pozostałych witamin jest stosunkowo niski i kształuje się następująco:
- Witamina B1 - 0,019 mg
- Witamina B2 - 0.017 mg
- Niacyna - 0,24 mg
- Kwas pantotenowy - 0,13 mg
- Witamina B6 - 0,043 mg
- Kwas foliowy - 17,2 µg
- Witamina A - 2,76 µg
- Witamina E - 1,01 mg
W kiwi znajdują się polifenole i karotenoidy
Kiwi zawiera w swoim składzie związki fenolowe. Można tu wyróżnić przede wszystkim:
- Kwas chlorogenowy
- Kwas galusowy
- Kwas p-hydroksybenzoesowy
- Kwas protokatechowy
- Kwas waniliowy
- Kwas kawowy
- Kwas syryngowy
- Kwas p-kumarowy
- Kwas ferulowy
- Procyjanidyny B1 i B2
Do związków bioaktywnych występujących w miąższu kiwi zaliczyć można również karotenoidy. W największych ilościach występują beta-karoten i luteina.
Kiwi - właściwości
Kiwi może poprawiać sen
Naukowcy zasugerowali, że ze względu na obecność przeciwutleniaczy i serotoniny w kiwi, owoc ten może wpływać korzystnie na jakość snu.
I rzeczywiście zostało to potwierdzone w badaniach naukowych.
Wyniki badań opublikowane w 2011 roku w czasopiśmie Asia Pacific Journal of Clinical Nutrition pokazały, że osoby, które spożywały 2 sztuki kiwi na 1 godzinę przed snem (przez 4 tygodnie) poprawiały jakość swojego snu. U osób tych stwierdzono m.in.:
- Skrócenie czasu potrzebnego do zaśnięcia (poprawa zasypiania)
- Skrócenie czasu czuwania po zaśnięciu
- Wydłużenie czasu trwania snu
- Zwiększenie efektywności snu
Kiwi łagodzi zaparcia
Aktualny stan wiedzy pokazuje, że kiwi może być produktem pomocnym w leczeniu zaparć.
Naukowcy potwierdzili, że spożywanie kiwi wiąże się ze zwiększeniem częstotliwości oddawania stolca, jak również z poprawą jego konsystencji.
Podobnie, badania wykonane z udziałem osób cierpiących na zespół jelita drażliwego (IBS) potwierdziły, że spożywanie kiwi może zwiększać częstotliwość wypróżniania i poprawiać czynność jelit.
Kiwi może nieznacznie obniżać ciśnienie krwi
Na podstawie przeprowadzonej analizy wielu badań naukowych można stwierdzić, że spożywanie kiwi wiąże się z delikatnym działaniem hipotensyjnym (obniżającym ciśnienie krwi).
Autorzy jednej z publikacji zauważyli, że sięganie po kiwi przyczyniało się do obniżenia ciśnienia skurczowego (o 1,72 mmHg) i rozkurczowego krwi (o 2,35 mmHg). Należy podkreślić jednak, że efekt ten jest niewielki.
Kiwi obniża krzepnięcie krwi
Szereg przeprowadzonych badań pokazał, że regularne spożywanie kiwi powoduje zmniejszenie agregacji płytek krwi.
Jak wiadomo, nadmierna agregacja płytek krwi przyczynia się do powstawania m.in. miażdżycy i nadciśnienia tętniczego.
Wobec tego, spożywanie kiwi może przynosić korzyści zdrowotne dla naszegu układu krążenia.
Kiwi wspomaga trawienie
Kiwi zawiera w swoim składzie enzym proteolityczny (rozkładający białko) o nazwie aktynidyna.
Dotychczas przeprowadzone badania in vitro i in vivo pokazały, że spożywanie kiwi może ułatwiać rozkład białek w przewodzie pokarmowym, a tym samym może poprawiać trawienie.
Kiwi a choroby przyzębia
Dane naukowe pochodzące z randomizowanego badania klinicznego pokazały, że spożywanie kiwi dwa razy dziennie może powodować obniżenie stanu zapalnego dziąseł.
Kiwi poprawia działanie układu oddechowego
Istnieją pewne przesłanki, które wskazują, że spożywanie owoców bogatych w witaminę C (w tym kiwi) może poprawiać czynność płuc u dzieci.
W jednym z badań zauważono, że dzieci, które spożywały wysokie ilości owoców zawierających witaminę C cechowały się łagodniejszymi objawami ze strony układu oddechowego. Rzadziej występował u nich nocny i przewlekły kaszel. Dodatkowo rzadziej stwierdzano u tych dzieci nieżyt nosa i świszczący oddech.
Kiwi jest źródłem witaminy C o szerokim wpływie na zdrowie
Witamina C obecna w wysokich ilościach w kiwi, pełni wiele ważnych funkcji:
- Zwiększa przyswajanie żelaza
- Zapobiega rozwojowi nowotworów
- Wzmacnia odporność
- Uczestniczy w budowie kości
- Zapewnia prawidłowe funkcjonowanie naczyń krwionośnych
Kiwi - przeciwwskazania
Kiwi jest ogólnie bezpieczne dla zdrowia i nie powoduje żadnych skutków ubocznych u zdrowych osób.
Alergia na kiwi
Jednakże kiwi może powodować reakcje alergiczne u osób uczulonych na ten owoc, które mogą się manifestować m.in.:
- Zespołem alergii jamy ustnej (obrzęki, swędzenie, mrowienie lub pieczenie w ustach i wokół ust, warg, języka i gardła)
- Rakcjami skórnymi (swędzenie i zaczerwienienie skóry, wysypki skórne, pokrzywka, egzema)
- Zaburzeniami ze stronu układu oddechowego (świszczący oddech, przekrwienie błony śluzowej nosa, zaburzenia oddychania połączone z dusznością)
- Zaburzeniami ze strony układu pokarmowego (nudności, wymioty, biegunka)
- Reakcjami anafilaktycznymi (duszność, przyspieszenie akcji serca, obniżenie ciśnienia krwi, wstrząs anafilaktyczny, zawroty głowy, omdlenia lub utrata przytomności)
Kiwi może wzmagać dolegliwości w niektórych stanach
Warto też wspomnieć, że delikatne działanie przeczyszczające kiwi sprawia, że nie powinno być ono spożywane w dużych ilościach przez osoby ze skłonnościami do biegunek.
Ostrożność powinny zachować również osoby, u których stwierdzono stany zapalne błony śluzowej żołądka lub wrzody żołądka i/lub dwunastnicy. Kiwi może powodować obniżenie pH soku żołądkowego, nasilając w ten sposób objawy chorobowe.
Kiwi - w ciąży
Kiwi jest zupełnie bezpieczne dla kobiet ciężarnych i karmiących piersią.
Nie ma żadnych przeciwwskazań, aby je spożywać w okresie ciąży lub laktacji.
Jak przechowywać kiwi
Kiwi można przechowywać zarówno w temperaturze pokojowej, jak również w lodówce.
Kiwi dojrzałe przechowywane w lodówce zachowuje swoją trwałość i świeżość przez ok. 1-2 tygodnie. W przypadku kiwi niedojrzałego okres ten jest dłuższy i wynosi ok. 6 tygodni.
Kiwi można również zamrażać. Aby to zrobić, należy najpierw je umyć, obrać ze skórki i pokroić na mniejsze części (np. plasterki). Następnie warto umieścić je w torebce przeznaczonej do zamrażania.
Sposób na niedojrzałe kiwi
Proces dojrzewania kiwi można przyspieszyć wkładając je do torebki papierowej razem z jabłkiem, bananem lub gruszką.
Nie stosując tej techniki, kiwi dojrzeje w ciągu 4-7 dni.
Jak kupować kiwi
Aby wybrać dojrzałe kiwi, najlepiej chwycić je pomiędzy kciukiem i palcem wskazującym, i delikatnie nacisnąć. Kiwi o słodkim smaku powinno delikatnie ulec naciskowi.
Dojrzałe kiwi powinno wydzielać aromatyczny i cytruskowy zapach. W przypadku gdy zapach jest mdły, zbyt słodki lub ostry, może oznaczać to, że owoc jest przejrzały. Z kolei brak zapacju wskazuje, że kiwi jest niedojrzałe.
Skórka dojrzałego kiwi charakteryzuje się większą liczbą włosków, niż powłoka kiwi niedojrzałego. Należy unikać kiwi o zielonkawym odcieniu skórki.
Nie należy wybierać tych kiwi, które są zbyt miękkie, pomarszczone, posiniaczone lub mają na powierzchni wilgotne plamy.
Jak jeść kiwi
Kiwi najlepiej spożywać tuż po obraniu i pokrojeniu. W przeciwnym razie, obecne w nich enzymy (kwas aktynowy i kwas bromowy) spowodują, że owoc zmięknie.
Co więcej, jeżeli zbyt wcześnie dodamy kiwi do sałatki owocowej, to owoce w niej obecne staną się zbyt miękkie i mokre. Dlatego kiwi najlepiej dodawać na samym końcu.
Galaretka z dodatkiem kiwi nie stężeje
Wiele osób przekonało się już, że zalanie galaretką kiwi może być problematyczne.
W kiwi znajdują się enzymy, które sprawiają, że galaretka nie tężeje.
Jednakże problem ten można rozwiązać poprzez uprzednie umieszczenie owoców w gotującej się wodzie. Spowoduje to inaktywację enzymów. W efekcie podgotowane kiwi nie utrudni tężenia galaretki.
Istnieje również drugie rozwiązanie - zamiast żelatyny, do przygotowania galaretki z kiwi można wykorzystać agar. Jest on odporny na działanie enzymów obecnych w tych owocach.
Podobna zasada dotyczy również innego owocu - ananasa.
Więcej podobnych treści
Awokado
Awokado to owoc pochodzący z Meksyku. Zawiera wysoką ilość tłuszczu. Może obniżać cholesterol we ...
- dr Bartosz Kulczyński
- 31 października 2020
Pomelo
Pomelo to owoc zaliczany do cytrusów, który w smaku jest podobny do grejpfruta, choć jest od nieg...
- dr Bartosz Kulczyński
- 04 stycznia 2021
Jabłko
Jabłko to jeden z najpopularniejszych owoców. Mało kto wie, ale regularne spożywanie jabłek może ...
- dr Bartosz Kulczyński
- 18 listopada 2020
Durian
Durian to tropikalny owoc pochodzący z Azji. Jest produktem kalorycznym, bogatym w wiele składnik...
- dr Bartosz Kulczyński
- 13 grudnia 2020
Żurawina
Żurawina wielkoowocowa posiada szereg właściwości zdrowotnych, w tym wykazuje głównie działanie p...
- dr Bartosz Kulczyński
- 04 grudnia 2020
Truskawki
Truskawki to owoce obfitujące w witaminę C, potas, kwas foliowy i polifenole. Spożywanie truskawe...
- dr Bartosz Kulczyński
- 11 lutego 2021
Spis badań i źródeł
- https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/168153/nutrients
- https://foodstruct.com/food/kiwifruit
- https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/1541-4337.12426
- Asim K Duttaroy i wsp.: Effects of kiwi fruit consumption on platelet aggregation and plasma lipids in healthy human volunteers. Platelets, 2004, 15(5), 287-92.
- Chun-Chao Chang i wsp.: Kiwifruit improves bowel function in patients with irritable bowel syndrome with constipation. Asia Pac J Clin Nutr, 2010;19(4):451-7., 19(4), 451-7.
- Hsiao-Han Lin i wsp.: Effect of kiwifruit consumption on sleep quality in adults with sleep problems. Asia Pac J Clin Nutr, 2011;20(2):169-74., 20(2), 169-74.
- Lovedeep Kaur i wsp.: Influence of kiwifruit on protein digestion. Adv Food Nutr Res, 2013;68:149-67., 68, 149-67.
- Lili L Dizdarevic i wsp.: Inhibitory effects of kiwifruit extract on human platelet aggregation and plasma angiotensin-converting enzyme activity. Platelets, 2014;25(8):567-75., 25(8), 567-75.
- Filippo Graziani i wsp.: The effect of twice daily kiwifruit consumption on periodontal and systemic conditions before and after treatment: A randomized clinical trial. J Periodontol, 2018, 89(3), 285-293.
- https://www.mdpi.com/1420-3049/23/11/2957/htm
- F. Forastiere i wsp.: Consumption of fresh fruit rich in vitamin C and wheezing symptoms in children. Thorax., 2000, 55(4), 283–288.
- Jose I. Recio-Rodriguez i wsp.: Effects of kiwi consumption on plasma lipids, fibrinogen and insulin resistance in the context of a normal diet. Nutr J., 2015, 14, 97.
- David P. Richardson i wsp.: The nutritional and health attributes of kiwifruit: a review. Eur J Nutr., 2018, 57(8), 2659–2676.
- Naeti Suksomboon i wsp.: Effect of kiwifruit on metabolic health in patients with cardiovascular risk factors: a systematic review and meta-analysis. Diabetes Metab Syndr Obes., 2019, 12, 171–180.
- Victoria Wilkinson‐Smith i wsp.: Mechanisms underlying effects of kiwifruit on intestinal function shown by MRI in healthy volunteers. Aliment Pharmacol Ther., 2019, 49(6), 759–768.
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0889157510003005
Masz pytanie?
Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.