Żurawina

Kalorie

Świeża żurawina jest owocem niskokalorycznym. Jej wartość energetyczna wynosi 46 kcal/100 g.

Wyższą kalorycznością charakteryzuje się żurawina suszona - 308 kcal/100 g.

Zgodnie z tym 1 garść żurawiny suszonej (40 g) dostarcza 123 kcal.

Wartości odżywcze

Żurawina słodzona dostarcza stosunkowo dużo cukru

W sklepach najczęściej można spotkać żurawinę w formie suszonej i dodatkowo dosładzanej.

Taka żurawina zawiera wysokie ilości cukrów prostych - 29 g/1 garść (40 g).

Z tego względu warto wybierać żurawinę niesłodzoną, jednakże jest ona droższa i nie przez każdego akceptowana pod względem smaku.

Żurawina jest źródłem błonnika pokarmowego

Żurawina może być traktowana jako źródło błonnika. W 1 garści żurawiny suszonej znajduje się 2,12 g błonnika pokarmowego.

Żurawina nie zawiera wysokich ilości witamin i składników mineralnych

Żurawina nie jest zbyt dobrym źródłem witamin i składników mineralnych. Zawartość tych związków jest niska.

Poziom składników mineralnych w 1 garści żurawiny suszonej kształtuje się następująco:

• Wapń - 3,6 mg
• Żelazo - 0,16 mg
• Magnez - 1,6 mg
• Fosfor - 3,2 mg
• Potas - 19,6 mg
• Sód - 2 mg
• Cynk - 0,04 mg
• Miedź - 0,03 mg
• Selen - 0,24 µg

Podobnie, żurawina zawiera niskie ilości witamin:

• Witamina C - 0,08 mg
• Tiamina - 0,01 mg
• Ryboflawina - 0,01 mg
• Niacyna - 0,22 mg
• Witamina B6 - 0,02 mg
• Witamina E - 0,84 mg
• Witamina K - 3,04 µg

Żurawina jest źródłem składników bioaktywnych

Naukowcy zidentyfikowali w żurawinie wiele związków charakteryzujących się wysoką aktywnością biologiczną. Wśród nich należy wymienić przede wszystkim:

• Flawonole (kwercetyna, mirycetyna, kaempferol)
• Flawan-3-ole (katechina, epikatechina)
• Proantocyjanidyny (proantocyjanidyna A2, proantocyjanidyna B2)
• Antocyjanidyny (peonidyna, cyjanidyna, malwidyna, delfinidyna, petunidyna, pelargonidyna)
• Kwasy fenolowe (kwas p-kumarowy, kwas kawowy, kwas ferulowy, kwas sinapowy, kwas benzoesowy)
• Terpeny (kwas ursolowy)

Właściwości

Żurawina zapobiega infekcjom dróg moczowych

Jednym z najlepiej poznanych działań prozdrowotnych żurawiny jest zapobieganie występowaniu infekcji dróg moczowych.

Szereg przeprowadzonych badań naukowych jednoznacznie dowodzi, że osoby spożywające regularnie i w wysokich ilościach produkty na bazie żurawiny mają niższe ryzyko rozwoju infekcji dróg moczowych o 26-38%.

Należy jednak podkreślić, że dotychczas w badaniach potwierdzono działanie profilaktyczne żurawiny. Brakuje danych na temat tego, czy spożywanie żurawiny wspomaga zwalczanie istniejącej infekcji.

Żurawina wpływa korzystnie na układ krążenia

Żurawina może być wartościowym składnikiem diety osób zmagających się z chorobami sercowo-naczyniowymi. 

W 2020 roku na łamach czasopisma Clinical Nutrition opublikowano wyniki metaanalizy, które dowiodły, że spożywanie żurawiny może przyczyniać się do łagodnego obniżenia skurczowego ciśnienia krwi. Dodatkowo naukowcy odnotowali, że podawanie żurawiny spowodowało wzrost stężenia "dobrego" cholesterolu HDL we krwi.

Żurawina może hamować zakażenie Helicobacter pylori

Istnieją poważne przesłanki naukowe, które wskazują, że spożywanie produktów na bazie żurawiny (np. soku) może przyczyniać się do zapobiegania infekcjom wywołanym przez Helicobacter pylori.

Zaobserwowano również, że włączenie żurawiny do diety może wspomagać leczenie przeciwbakteryjne (eradykcję) wobec Helicobacyer pylori.

Warto zauważyć, że bakteria Helicobacter pylori jest główną przyczyną rozwoju wrzodów żołądka.

Przeciwwskazania

Żurawina a kamica nerkowa

Żurawina, w tym produkty z niej przygotowane odznaczają się stosunkowo wysoką zawartością szczawianów. Są to związki, które mogą przyczyniać się do powstawania kamieni nerkowych.

W kilku przeprowadzonych badaniach naukowych zauważono, że spożywanie żurawiny może zwiększać ryzyko rozwoju kamicy nerkowej.

Zaleca się, aby osoby cierpiące na kamicę moczanową unikały regularnego spożywania produktów z żurawiną.

Żurawina a ciąża

Spożywanie żurawiny w trakcie ciąży jest bezpieczne zarówno dla zdrowia matki, jak i potomstwa.

Jak kupować żurawinę?

Świeże owoce powinny posiadać błyszczącą powłokę i charakteryzować się głębokim czerwonym kolorem. Dojrzała żurawina jest stosunkowo twarda w dotyku.

Nie należy kupować owoców pomarszczonych lub z przebarwieniami (np. brązowymi plamami).

Żurawina suszona - która jest najzdrowsza?

Poza sezonem, praktycznie jedynym sposobem na kupienie żurawiny jest wybór owoców suszonych.

Najzdrowszym wyborem będzie sięgnięcie po żurawinę suszoną niesłodzoną. Jednakże żurawina niedosładzana cechuje się cierpkim smakiem i wielu osobom nie przypada ona do gustu.

W sprzedaży najczęściej można spotkać suszoną żurawinę dodatkowo słodzoną. Najlepiej wybierać te produkty, które w składzie zawierają jak najwyższy poziom żurawiny, a jednocześnie mają jak najmniej cukrów prostych.

Dobrym rozwiązaniem może być wybór żurawiny liofilizowanej. Można ją kupić w postaci proszku, półówek lub całych owoców. Należy jednak pamiętać, że żurawina liofilizowana posiada kwaskowaty i cierpki smak.

Jak jeść żurawinę?

W sprzedaży dostępnych jest wiele produktów żurawinowych.

Najbardziej popularna jest żurawina suszona (słodzona lub bez dodatku cukru).

W sklepach znajdziemy również:

• Sok żurawinowy 100%
• Herbatki z dodatkiem żurawiny
• Dżemy/konfitury żurawinowe
• Musy żurawinowe

Żurawina idealnie komponuje się jako dodatek do różnych gatunków mięsa oraz do serów (np. serów pleśniowych).

Własne przetwory żurawinowe - przepisy

Produkty na bazie żurawiny można przygotować samodzielnie.

Najbardziej popularnymi przetworami żurawinowymi są:

• Konfitura (PRZEPIS)
• Sok (PRZEPIS)

Przechowywanie

Świeżą żurawinę najlepiej przechowywać w lodówce, w szufladzie na warzywa i owoce. Może być wówczas przechowywana ok. 3-4 tygodnie.

Żurawinę można również zamrażać. W takiej postaci można ją przechowywać przez rok.

Suszona żurawina powinna być przechowywana w szczelnie zamkniętych pojemnikach, w temperaturze pokojowej lub w lodówce. W takich warunkach przechowywania będzie nadawała się do spożycia przez ok. 6-12 miesięcy.