Acerola
Ostatnia aktualizacja: 08 września 2020
- Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
- 8źródła
- 22badań
Acerola (Malpighia emarginata), nazywana inaczej wiśnią z Barbados to tropikalny owoc pochodzący z Ameryki Południowej i Środkowej, uprawiany również w tropikalnych lub subtropikalnych strefach klimatycznych i na południowych obszarach Chin. Należy do rodziny malpigiowatych (Malpighiaceae). Acerola jest stosowana jako suplement diety i wykorzystywana do wzbogacania produktów spożywczych w witaminę C.
Wpływ na zdrowie: | Pozytywny |
Nazwa: | Acerola |
Alternatywne nazwy: | Wiśnia z Barbados, zachodnio-indyjska wiśnia |
Grupa: | Suplementy diety |
Bogata w: | Witamina C, polifenole |
Właściwości: | Charakterystyczne dla witaminy C: ułatwianie przyswajania żelaza, obniżanie ciśnienia krwi, redukcja poziomu cholesterolu we krwi, wzmocnienie odporności, zmniejszanie ryzyka cukrzycy typu 2, działanie przeciwnowotworowe, zmniejszanie ryzyka chorób neurodegeneracyjnych, budowa kolagenu. |
Przeciwwskazania: | Ostrożność powinny zachować kobiety ciężarne i karmiące piersią. |
W pigułce
- Acerola to naturalne, jedno z najbogatszych źródeł witaminy C (1225-1770 mg/100 g)
- Acerola prawdopodobnie może wykazywać właściwości zdrowotne witaminy C (m.in. działanie przeciwnowotworowe, obniżające ciśnienie krwi, redukujące poziom glukozy i cholesterolu we krwi, wzmacniające odporność)
- Acerola jest sprzedawana jako suplement diety (proszek, kapsułki, sok) i jest wykorzystywana do wzbogacania produktów spożywczych w witaminę C
- Acerola wydaje się być bezpieczna dla zdrowia, jednak w nadmiarze może powodować dolegliwości żołądkowo-jelitowe (ze względu na wysoką zawartość witaminy C)
Acerola – właściwości
Dotychczas nie przeprowadzono zbyt wielu badań naukowych, które miałyby wykazać działanie zdrowotne aceroli. Jednakże z pewnoscią może wywierać pozytywny wpływ na zdrowie ze względu na wysoką zawartość witaminy C.
Acerola może mieć właściwości zdrowotne zbliżone do witaminy C
Acerola jest ceniona ze względu na bardzo wysoką zawartość witaminy C. Suplementy diety z acerolą są sprzedawane właśnie jako naturalne źródło witaminy C. Stąd w pewnym uproszczeniu można przyjąć, że spożycie odpowiedniej ilości aceroli będzie wykazywać podobny wpływ na zdrowie człowieka, co suplementacja witaminą C.
W przypadku witaminy C stwierdzono szereg korzystnych właściwości:
- Zmniejszenie ryzyka choroby wieńcowej
- Obniżenie ciśnienia tętniczego krwi
- Redukowanie poziomu cholesterolu we krwi
- Zwiększenie przyswajalności żelaza niehemowego (żelaza pochodzącego z produktów roślinnych)
- Zmniejszanie ryzyka niektórych nowotworów, w tym raka trzustki, płuc, prostaty, szyjki macicy, piersi
- Zmniejszenie częstości występowania infekcji układu oddechowego
- Zmniejszenie ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2 i jej powikłań (retinopatii i nefropatii)
- Zmniejszenie ryzyka wystąpienia choroby Alzheimera
- Zwiększenie mineralizacji kości i ochrona przed złamaniami i osteoporozą
- Wpływ na produkcję kolagenu
Acerola – skład
Acerola jest owocem niskokalorycznym
Dostępne dane wskazują, że wartość energetyczna owoców aceroli wynosi tylko 32 kcal/100 g.
Acerola jest jednym z najbogatszych źródeł witaminy C
Przeprowadzone badania naukowe pokazały, że świeży, dojrzały owoc aceroli może zawierać aż 1225-1770 mg witaminy C w 100 g.
Wystarczy więc spożyć ok. 3 owoce, aby w pełni pokryć zapotrzebowanie na witaminę C.
Biorąc pod uwagę przelicznik na 100 g produktu, acerola zawiera:
- 23-33 razy więcej witaminy C niż pomarańcza
- 13-19 razy więcej witaminy C niż kiwi
- 10-14 razy więcej witaminy C niż papryka czerwone
Z kolei szklanka świeżego soku z aceroli (180 ml) może zawierać tyle witaminy C, co 14 litrów soku z pomarańczy.
Do tych porównań trzeba oczywiście podejść z pewnym dystansem. Ponieważ dużo łatwiej zjeść 100 g pomarańczy lub kiwi, niż 100 g aceroli.
Pod względem zawartości witaminy C, z acerolą może równać się tylko camu camu, którego owoce zawierają jeszcze więcej tego składnika.
Acerola poza witaminą C zawiera śladowe ilości pozostałych witamin i składników mineralnych
Poziom witamin (innych niż witamina C) w aceroli jest bardzo niski. Zawartość tych składników wygląda następująco:
- Tiamina (B1) - 0,02 mg/100g
- Ryboflawina (B2) - 0,06 mg/100g
- Niacyna (PP) - 0,4 mg/100 g
- Kwas pantotenowy - 0,31 mg/100 g
- Witamina B6 - 0,01 mg/100 g
- Foliany - 14 µg/100 g
- Witamina A - 38 µg/100 g
Podobnie jest w przypadku składników mineralnych, których bardzo niewiele występujące w aceroli:
- Wapń - 12 mg/100 g
- Żelazo - 0,2 mg/100 g
- Magnez - 18 mg/100 g
- Fosfor - 11 mg/100 g
- Potas - 146 mg/100 g
- Sód - 7 mg/100 g
- Cynk - 0,1 mg/100 g
- Miedź - 0,08 mg/100 g
- Selen - 0,6 µg/100 g
Acerola zawiera wiele związków bioaktywnych z grupy polifenoli
W owocach aceroli zidentyfikowano obecność takich polifenoli, jak:
- Kwas chlorogenowy
- Kwas p-kumarowy
- Kwas ferulowy
- Kaempferol
- Luteolina
- Rutyna
- Apigenina
- Antocyjaniny (cyjanidyna, 3β-D-glukozyd delfinidyny, floretyna, peonidyna)
Acerola zawiera również karotenoidy, takie jak:
Acerola – szkodliwość
Potencjalne skutki uboczne spożywania aceroli są związane z obecną w niej witaminą C
Zbyt wysokie spożycie witaminy C w postaci różnych preparatów, w tym suplementów diety na bazie aceroli może wywoływać niegroźne, lecz niekomfortowe skutki uboczne, w tym przede wszystkim dolegliwości żołądkowo-jelitowe w postaci:
- Wzdęć
- Bólów brzucha
- Nudności
- Zgagi
Istnieją również pewne przesłanki naukowe, że regularne spożywanie wysokich ilości witaminy C (>1000 mg/dzień) może przyczyniać się do rozwoju kamieni nerkowych. Jednakże takie działanie nie zostało jednoznacznie potwierdzone.
Ogólnie organizm człowieka całkiem dobrze radzi sobie z nadmiarem witaminy C i wydala ją wraz z moczem. Stąd pojedyncze, nawet bardzo wysokie dawki C bardzo często nie wywołują żadnych skutków ubocznych.
Acerola – w ciąży
Brakuje danych dotyczących wpływ spożycia aceroli na zdrowie kobiet ciężarnych i karmiących. Pomimo, że acerola prawdopodobnie jest zupełnie bezpieczna, to dla ostrożności, w trakcie ciąży i podczas karmienia piersią nie powinno się jej stosować.
Acerola - jak stosować?
Przyjmuje się, że zalecany dzienny poziom spożycia witaminy C, który wynosi średnio 75-90 mg/dzień wystarcza, aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie organizmu.
Jednakże coraz częściej mówi się, że aby witamina C wykazywała dodatkowy efekt prozdrowotny, to powinna być dostarczana w wyższych ilościach, na poziomie 200-500 mg/dzień. Niektóre źródła podają, że może to być nawet 1000-2000 mg/dzień.
Jeżeli zdecydujemy się na wybór preparatu z acerolą, to warto zastosować taką porcję produktu, która dostarczy wspomniane ok. 200-500 mg witaminy C. Będzie się ona oczywiście różnić w zależności od danego suplementu. Zwykle są to ok. 2-3 kapsułki dziennie, pół łyżeczki aceroli sprosszkowanej lub kilka łyżeczek soku.
Nie należy przekraczać 2000 mg witaminy C dziennie.
Acerola – jak kupować?
Świeże owoce aceroli są bardzo delikatne i nietrwałe, z tego względu, w tej formie są spożywane głównie na obszarach, na których sa uprawiane. Szeroko dostępne w handlu są z kolei przetworzone owoce, np. w formie zliofilizowanej lub jako skoncentrowany sok z aceroli.
Kupując produkt z acerolą należy zwrócić uwagę, czy na etykiecie podana jest zawartość witaminy C. Jeżeli nie ma takiej informacji, to lepiej wybrać inny produkt, aby mieć pewność, ile rzeczywiście witaminy C jesteśmy w stanie dostarczyć spożywając wybrany suplement.
Na rynku możemy zwykle spotkać produkty standaryzowane na 25% zawartość witaminy C. Oznacza to, że np. w jednej porcji o masie 500 mg znajduje się 125 mg witaminy C. Nie ma większej różnicy, który produkt wybierzemy - jako kryterium wyboru powinna stanowić cena.
Spis badań i źródeł
- https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/171686/nutrients
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12747089/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18160753/
- https://www.elsevier.ca/ca/product.jsp?isbn=9780323358682
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK225480/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3325833
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4532989
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5381428
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12949396
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15579526
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16118650
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17963344
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18277182
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18663161
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19674720
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20099192
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2156081
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25412684
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26360104
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29101410
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29644950
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9772012
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0014092
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0889157508000227
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0963996919308014
Kategorie: Suplementy diety
Masz pytanie?
Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.
