Bakopa (Brahmi)

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.

Bakopa (Brahmi)

Ostatnia aktualizacja: 19 czerwca 2023

  • Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
  • 7źródła
  • 11badań

Bacopa monnieri (Bakopa drobnolistna), inaczej nazywana brahmi to roślina pnąca z rodziny trędnikowatych (Scrophulariaceae) zamieszkująca podmokłe i wilgotne obszary. Można ją znaleźć głównie w krajach azjatyckich - Indiach, Chinach, Wietnamie i Nepalu. Rośnie również w USA (na Florydzie oraz w Australii). Surowcem zielarskim najczęściej stosowanym są liście bakopy.

Wpływ na zdrowie:

Pozytywny

Nazwa:

Bakopa

Alternatywne nazwy:

Brahmi, bakopa drobnolistna, bacopa monnieri, hyzop wodny, Herpestis monniera, jalanimba.

Grupa:

Suplementy diety

Bogata w:

Bakozydy

Właściwości:

Poprawa funkcji poznawczych (koncentracji, pamięci), możliwe działanie przeciwdepresyjne

Przeciwwskazania:

Kobiety ciężarne i karmiące, małe dzieci.

 


W pigułce

  • Bakopa (brahmi) jest surowcem, któremu przypisuje się korzystny wpływ na układ nerwowy
  • Bakopa może poprawiać funkcje poznawcze, w tym koncentrację i pamięć
  • Bakopa prawdopodobnie może mieć działanie antydepresyjne, ale nie zostało to w wystarczający sposób potwierdzone
  • Bakopa nie powinna być spożywana przez kobiety ciężarne, karmiące i małe dzieci ze względu na brak danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania
  • Bakop zwykle stosowana jest w dawkach 300-600 mg dziennie, w formie ekstraktu/wyciągu

Co to jest bakopa?

Bakopa jako zioło była szeroko stosowana w medycynie ajurwedyjskiej, w poprawianiu pamięci i inteligencji, jak również w leczeniu stanów lękowych i depresji. Jednakże większość właściwości bakopy przypisywanych przez medycynę naturalną nie zostało dotychczas potwierdzonych w badaniach naukowych.

Bakopa została nazwana brahmi na cześć Brahmy - mitologicznego twórcy świata i nauki o Ajurwedzie, jednego z najważniejszych bogów hinduizmu.

Obecnie liście bakopy można kupić w formie kapsułek, jako suplement diety.

Bakopa – właściwości

Bakopa (brahmi) wzmacnia funkcje poznawcze

W 2014 roku na łamach czasopisma Journal of Ethnopharmacology naukowcy opublikowali  wyniki metaanalizy 9 badań naukowych, w których analizowano wpływ spożycia ekstraktu z bakopy na funkcje poznawcze.

Uzyskane dane wskazują, że suplementacja bakopą może poprawiać funkcje poznawcze, głównie uwagę i szybkość przetwarzania poprzez skrócenie czasu reakcji.

Bakopa może poprawiać pamięć u niektórych osób

Pojedyncze badania naukowe pokazują, że stosowanie bakopy (brahmi) może poprawiać pamięć, w tym pamięć roboczą. Jednakże efekt taki badacze zaobserwowali głównie u osób starszych.

Wydaje się, że u młodych, zdrowych osób, brahmi nie wpływa na pamięć.

Bakopa a depresja

Szereg doświadczeń przeprowadzonych na zwierzętach pokazał, że bakopa (brahmi) wykazuje działanie przeciwdepresyjne. Jednakże wyników badań wykonanych na modelach zwierzęcych nie można bezpośrednio przenieść na człowieka.

Z kolei badanie przeprowadzone z udziałem osób starszych nie daje jednoznaczniej odpowiedzi, czy brahmi może łagodzić objawy depresji.

Wciąż brakuje dowodów na potwierdzenie właściwości antydepresyjnych bacopy. Na obecną chwilę nie można stwierdzić, że wykazuje ona takie działanie.

Bakopa a alkoholizm

Przeprowadzone badania na zwierzętach pokazały, że stososowanie bakopy łagodzi zachowania podobne do lęku, które są wywołane abstynencją alkoholową. Takie działanie wynika prawdopodobnie z wpływu brahmi na aktywność genów związanych z zachowaniami.

Bakopa – skład

Charakterystycznymi składnikami obecnymi w bakopie (brahmi) są związki z grupy saponin triterpenoidowych nazywane bakozydami (inaczej glikozydami bakopy). To prawdopodobnie obecność tych cząsteczek odpowiada za właściwości zdrowotne brahmi.

W skład bakopy wchodzą również związki takie jak:

  • Alkaloidy (np. herpestryna, bramina)
  • Flawonoidy (luteolina, apigenina)
  • Kwasy organiczne (np. kwas betulinowy)
  • Taniny
  • Węglowodany (np. D-mannitol)
  • Terpenoidy
  • Fitosterole

Bakopa - skutki uboczne

U niektórych osób bakopa może powodować skutki uboczne w postaci dolegliwości żołądkowo-jelitowe (w tym skurcze żołądka i nudności) oraz suchosć w ustach, choć są to raczej sporadyczne przypadki. Poza tym bacopa wydaje się być surowcem bezpiecznym dla człowieka. Naukowcy wykazali, że brahmi charakteryzuje się bardzo niską toksycznością - dawka śmiertelna LD50 wynosi aż 17 g/kg masy ciała

Nie wiadomo jak bakopa wpływa na przebieg ciąży

Brakuje danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania bakopy podczas ciąży i laktacji. Z tego względu eksperci nie zalecają stosowania brahmi przez kobiety ciężarne, karmiące, a także przez małe dzieci.

Bakopa - stosowanie

Nie można określić dawki bakopy, która mogłaby pozytywnie wpływać na zdrowie człowieka. Wynika to z tego, że na dzień dzisiejszy naukowcy przeprowadzili zbyt mało badań, aby móc formułować jednoznacznie wnioski.

Jednakże na podstawie obecnych danych można przyjąć, że pewne korzyści mogą nastąpić po spożyciu ok. 300-600 mg ekstraktu/dzień.

Gdzie kupić bakopę?

Bakopa (brahmi) jest sprzedawana zwykle w formie suszonego ziela lub ekstraktu zamknięego w kapsułkach. Można ją kupić w sklepach internetowych lub w sklepach z tzw. zdrową żywnością.

Wydaje się, że lepsze efekty można uzyskać stosując ekstrakt, niż zioło do zaparzenia. Jednakże porównanie skuteczności tych dwóch form bakopy nie było przedmiotem żadnych badań naukowych.

W przypadku zakupu kapsułek z bakopą warto zwrócić uwagę na zawartość ekstraktu w kapsułce.

Dodatkowo istotne jest, aby na etykiecie została podana informacja na temat standaryzacji, czyli poziomu substancji aktywnej (bakozydów) w ekstrakcie. Im wyższa zawartość bakozydów, tym lepiej. Zapis ten może wyglądać następująco:

ekstrakt z bakopy drobnolistnej x mg w kapsułce, standaryzowany do x% zawartości glikozydów bakopy (bakozydów).

lub

standaryzowany ekstrakt/wyciąg z liści bakopy zawierający x% bakozydów

W sprzedaży dostępne są również produkty, które nie zawierają informacji o standaryzacji. Nie musimy ich z góry przekreślać, jednak nie mamy wówczas pewności, ile w danym preparacie znajduje się związków o potencjalnym działaniu prozdrowotnym.

Więcej podobnych treści

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.


Czy ten artykuł okazał się pomocny?

Oceń wpis i pomóż nam w stworzeniu najlepszego w polskim internecie źródła wiedzy o zdrowiu. Czekamy na Twoje uwagi :)

Dziękujemy za oddany głos!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Cieszymy się, że znalazłeś w tym artykule to, czego szukałeś ;)

Dziękujemy za komentarz!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Dołożymy wszelkich starań aby nasze artykuły były lepsze.

Twoim zdaniem czegoś tu zabrakło?

Daj nam znać, a wspólnie uzupełnimy ten artykuł


Spis badań i źródeł

  • http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2014/11/pf_2014_084-089.pdf
  • K Sairam i wsp.: Antidepressant activity of standardized extract of Bacopa monniera in experimental models of depression in rats. Phytomedicine, 2002, 9(3), 207-11.
  • Con Stough i wsp.: Examining the nootropic effects of a special extract of Bacopa monniera on human cognitive functioning: 90 day double-blind placebo-controlled randomized trial. Phytother Res, 2008, 22(12), 1629-34.
  • Annette Morgan i wsp.: Does Bacopa monnieri improve memory performance in older persons? Results of a randomized, placebo-controlled, double-blind trial. J Altern Complement Med, 2010, 16(7), 753-9.
  • Vidya Sathyanarayanan i wsp.: Brahmi for the better? New findings challenging cognition and anti-anxiety effects of Brahmi (Bacopa monniera) in healthy adults. Psychopharmacology (Berl), 2013, 227(2), 299-306.
  • Chuenjid Kongkeaw i wsp.: Meta-analysis of randomized controlled trials on cognitive effects of Bacopa monnieri extract. J Ethnopharmacol, 2014;151(1):528-35., 151(1), 528-35.

Pytania i odpowiedzi

  • Na co pomaga bakopa?

    Bakopa jest rośliną leczniczą, która może wspomagać funkcje poznawcze, w tym poprawiać pamięć, a także zwiększać uwagę i szybkość przetwarzania informacji. Przypisuje się jej również działanie przeciwdepresyjne, choć nie zostało ono w pełni potwierdzone.

Masz pytanie?

Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.

Administratorem Twoich danych osobowych jest vitapedia.pl. Twoje dane posłużą nam wyłącznie do kontaktowania się z Tobą.

Newsletter