Morwa biała

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.

Morwa biała

Ostatnia aktualizacja: 19 czerwca 2023

  • Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
  • 7źródła
  • 3badań

Morwa biała (Morus alba) to drzewo liściaste z rodziny morwowatych (Moraceae), którego liście mają potwierdzone działanie zdrowotne i są stosowane jako suplement diety.

Wpływ na zdrowie:

Pozytywny

Nazwa:

Morwa biała

Alternatywne nazwy:

Morus alba

Grupa:

Suplementy diety

Bogata w:

1-dezoksynojirimycyna (DNJ)

Właściwości:

Działanie przeciwcukrzycowe (obniżanie poziomu glukozy we krwi).

Przeciwwskazania:

Ostrożność powinny zachować kobiety ciężarne i karmiące piersią oraz osoby z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej (w tym osoby przyjmujące leki hipoglikemizujące).

 


W pigułce

  • Morwa biała (liście) jest znana ze swojego działania obniżającego poziom cukru we krwi (hipoglikemizującego), co zostało potwierdzone w badaniach naukowych
  • Składnikiem odpowiedzialnym za właściwości hipoglikemizujące jest DNJ, którego skuteczność potwierdzono w dawkach średnio 6-18 mg/dzień
  • Osoby stosujące leki hipoglikemizujące powinny zachować ostrożność podczas stosowania preparatów z morwy białej
  • Nie zaleca się stosowania liści z morwy białej przez kobiety ciężarne i karmiące

Morwa biała - co to jest?

Morwa biała to roślina o udokumentowanych właściwościach leczniczych.

Morwa biała pochodzi z Chin, gdzie jest stosowana od ponad 5000 lat. Jednakże, aktualnie jest szeroko uprawiana również w innych regionach Azji, a także w Afryce, Ameryce i Europie.

W tradycyjnej medycynie chińskiej, owoce morwy są stosowane w celu poprawy wzroku, ochrony wątroby przed uszkodzeniami, jak również w leczeniu cukrzycy.

W chińskiej Farmakopei wykorzystywane są wszystkie części rośliny, zwłaszcza liście, owoce, gałęzie i kora korzeni.

W sprzedaży dostępne są zarówno owoce, jak i liście morwy białej. Potwierdzone naukowo działanie prozdrowotne dotyczy przede wszystkim liści morwy.

Morwa biała – właściwości

Morwa biała działa przeciwcukrzycowo

Liście morwy białej wykorzystywane są jako składnik pomagający utrzymać prawidłowy poziom glukozy we krwi.

Metaanaliza (analiza wielu badań naukowych) opublikowana w 2017 roku na łamach czasopisma European Journal of Nutrition wykazała, że suplementacja morwą białą powoduje znaczące obniżenie stężenia glukozy we krwi po spożytym posiłku.

Trzeba jednak zauważyć, że nie miała ona wpływu na inne parametry gospodarki węglowodanowej, takie jak: stężenie glukozy na czczo, poziom hemoglobiny glikowanej (HbA1c), czy też wskaźnik insulinooporności (HOMA-IR).

W badaniach naukowych stosowano morwę białą zazwyczaj w ilości dostarczającej 6-18 mg składnika aktywnego (DNJ) dziennie.

Ze względu na swoje właściwości hipoglikemiczne (obniżające poziom cukru we krwi), morwa biała może być pomocna w zapobieganiu lub łagodzeniu objawów cukrzycy.

Trzeba podkreślić, że działanie przeciwcukrzycowe wykazują liście morwy, a nie jej owoce!

Morwa biała – skład

W liściach morwy białek znajduje się 1-dezoksynojirimycyna (DNJ) obniżająca poziom cukru we krwi

Najważniejszym związkiem występującym w liściach morwy białej jest 1-deoksynojirimycyna (DNJ), nazywana również moranoliną.

Jest to składnik hamujący aktywność alfa-glukozydazy - enzymu trawiącego węglowodany. W ten sposób DNJ może ograniczać wzrost poziomu glukozy we krwi po spożyciu żywności.

Morwa biała jest owocem niskokalorycznym

Wartość energetyczna owoców morwy białej wynosi tylko 43 kcal/100 g.

Morwa biała nie jest dobrym źródłem witamin i składników mineralnych

Spośród witamin, w owocach morwy znajduje się najwięcej witaminy C - 36,4 mg/100 g. Pozostałe witaminy występują w bardzo niewielkich ilościach:

Podobnie, w niskich ilościach występują składniki mineralne. Najwięcej jest potasu - 194 mg/100 g. Poziom pozostałych związków mineralnych kształtuje się następująco:

Owoce i liście morwy białej zawierają wiele różnych związków z grupy polifenoli o udokumentowanych właściwościach przeciwutleniających. Obecne w nich są m.in. związki takie, jak:

  • Kwas protokatechowy
  • Kwas hydroksybenzoesowy
  • Kwas chlorogenowy
  • Kwas galusowy
  • Kwas cynamonowy
  • Kwercetyna
  • Rutyna
  • Mirycetyna
  • Kaempferol
  • Katechiny
  • Galusan epigallokatechiny
  • Procyjanidyny

Morwa biała – szkodliwość

Osoby z zaburzeniami poziomu cukru we krwi powinny zachować ostrożność

Na dzień dzisiejszy brakuje danych naukowych dotyczących możliwych interakcji preparatów z morwą białą z lekami. Jednak biorąc pod uwagę to, że składniki obecne w liściach morwy białej działają hipoglikemizująco (obniżają poziom glukozy we krwi), to szczególnie ostrożne w stosowaniu powinny być osoby z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej (np. z cukrzycą). Wówczas, decyzja o spożywaniu preparatów z liśćmi morwy powinna być skonsultowana z lekarzem.

Zespół ekspertów zaleca, aby wszelkie suplementy diety zawierające preparaty z morwy białej zawierały na etykiecie następującą informację: "u osób stosujących terapię insulinową lub doustne leki hipoglikemizujące stosować po konsultacji z lekarzem".

Morwa biała – w ciąży

Na dzień dzisiejszy brakuje informacji na temat spożywania morwy białej przez kobiety ciężarne i karmiące piersią. Dla bezpieczeństwa lepiej unikać stosowania preparatów z morwą podczas ciąży i w okresie laktacji.

Morwa biała - jak stosować?

Brak oficjalnych zaleceń, co do wysokości spożycia preparatów z morwą białą.

Jednakże zgodnie z aktualnymi wynikami badań naukowych, skuteczna dawka ekstraktów (lub innych produktów) z morwy białej w obniżaniu poziomu glukozy we krwi to ok. 8-18 mg DNJ/dzień. 

Oznacza to, że prozdrowotny efekt możemy uzyskać spożywając taką ilość morwy białej, która dostarczy nam 8-18 DNJ. Stąd tak ważne jest, aby na etykiecie produktu została zawarta informacja o zoawartości DNJ w porcji.

Morwa biała – która najlepsza?

Preparat z morwą białą powinien być standaryzowany na zawartośóć DNJ

Głównym składnikiem odpowiedzialnym za działanie hipoglikemizujące liści morwy białej jest 1-dezoksynojirimycyna (DNJ). Z tego względu warto wybierać produkty, które zawierają informację o zawartości DNJ (jest to tzw. standaryzacja na zawartość DNJ).

Zgodnie z uchwałą nr 17/2019 Zespołu ds. Suplementów Diety, preparaty z morwą białą dostępne na polskim nie mogą zawierać więcej niż 10 mg 1-dezoksynojirimycyny (DNJ) w zalecanej do spożycia dziennej porcji produktu.

Wobec powyższego, dobrym wyborem będą preparaty zawierające w dziennej porcji maksymalną dopuszczalną zawartość DNJ - 10 mg.

W tym miejscu warto podkreślić, że zgodnie z wynikami badań naukowych, liście morwy białej wykazują efektowne właściwości hipoglikemizujące przy dawce ok. 12-18 mg DNJ/dzień.

Im wyższa wartość wskaźnika DER, tym lepszy jakościowo produkt

Jeżeli na opakowaniu preparatu brakuje informacji o zawartości DNJ (brak standaryzacji), to drugim w kolejności kryterium wyboru odpowiedniego produktu (w przypadku, gdy jest to ekstrakt) powinien być wskaźnik DER, pokazujący z jakiej ilości surowca (w tym przypadku - liści morwy białej) otrzymano ekstrakt. Im wyższa wartość wskaźnika DER, tym lepiej, bo oznacza to, że wykorzystano więcej liści do przygotowania preparatu. 

Brak informacji zarówno o standaryzacji DNJ, jak również o wskaźniku DER powinno skłonić nas do wyboru innego produktu.

Morwa biała jest sprzedawana w formie herbatek lub ekstraktów w kapsułkach

Liście morwy białej sprzedawane są zwykle w formie rozdrobnionych liści (do zaparzenia jak herbata) lub w postaci kapsułek zawierających gotowy ekstrakt. 

Prawdopodobnie lepszy efekt zdrowotny można osiągnąć stosując ekstrakt z liści morwy białej, niż spożywając herbatkę/napar z liści suszonych. Ekstrakt zawiera gwarantowaną zawartość DNJ (o ile jest standaryzowany), zaś w przypadku herbatki zaparzonej z liści morwy nie mamy pewności, ile związków aktywnych zostanie wyekstrahowanych, i ile z nich spożyjemy.

Więcej podobnych treści

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.


Czy ten artykuł okazał się pomocny?

Oceń wpis i pomóż nam w stworzeniu najlepszego w polskim internecie źródła wiedzy o zdrowiu. Czekamy na Twoje uwagi :)

Dziękujemy za oddany głos!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Cieszymy się, że znalazłeś w tym artykule to, czego szukałeś ;)

Dziękujemy za komentarz!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Dołożymy wszelkich starań aby nasze artykuły były lepsze.

Twoim zdaniem czegoś tu zabrakło?

Daj nam znać, a wspólnie uzupełnimy ten artykuł


Spis badań i źródeł

Masz pytanie?

Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.

Administratorem Twoich danych osobowych jest vitapedia.pl. Twoje dane posłużą nam wyłącznie do kontaktowania się z Tobą.

Newsletter