Białko konopne

 

---

---

Co to jest białko konopne?

Konopie uprawiane są na szeroką skalę do celów przemysłowych. Wykorzystuje się ich włókna, nasiona i olej. Zaletą uprawy konopi jest fakt, że nie wymagają one nawozów, herbicydów i pestycydów. Konopie charakteryzują się stosunkowo wysoką wartością odżywczą, stąd produkty na ich bazie zaczęły coraz częściej pojawiać się w sklepach.

Białko konopne powstaje w wyniku tłoczenia na zimno ziaren konopi siewnej.

Białko konopne w proszku charakteryzuje się brązowo-zielonym kolorem. Jego smak jest określany jako ziemisty i orzechowy, i nie przez wszystkich jest on akceptowany.

Białko konopne – składniki

Białko konopne zawiera również błonnik, tłuszcz i składniki mineralne

Warto zauważyć, że produkty sprzedawane pod nazwą "białko konopne", "białko z konopii" itd. to nie samo czyste białko, ale w ich składzie znajdują się również składniki. Oznacza to, że 100 g proszku nie zawiera 100 g białka. Średnio białko stanowi ok. 50% takiego produktu. Czyli w 100 g proszku konopnego znajduje się ok. 50 g białka.

Poza białkiem, w białku konopnym w proszku znajdują się wysokie ilości błonnika - ok. 20 g/100 g produktu.

Proszek konopny sprzedawany jako białko zawiera również tłuszcz - jest go ok. 9-10 g/100 g. Warto zauważyć, że spośród obecnych kwasów tłuszczowych przeważają wielonienasycone kwasy tłuszczowe, w tym kwasy z rodziny omega-3. Rozkład kwasów tłuszczowych wygląda następująco:

• Kwasy tłuszczowe nasycone - 1,2 g/100 g
• Kwasy tłuszczowe jednonienasycone - 1,4 g/100 g
• Kwasy tłuszczowe wielonienasycone - 7,1 g/100 g (kwasy omega-3: 1,6 g/100 g)

Białko konopne w proszku zawiera również stosunkowo wysokie ilości składników mineralnych:

• Żelaza - 17,2-18 mg/100g
• Wapnia - 57-175,7 mg/100 g
• Potasu - 1400-1628 mg/100 g
• Magnezu - 650-994 mg/100 g
• Cynku - 10,4-13,8 mg/100 g

Białko konopne nie zawiera substancji psychoaktywnej - tetrahydrokannabinolu (THC) lub są to ilości śladowe, bez wpływu na zdrowie.

Białko konopne – skład aminokwasowy

Białko konopne nie jest pełnowartościowe

Za najlepsze źródła białka o zbilansowanym składzie aminokwasowym uważa się białka zwierzęcego, m.in.:

• Białka jaj
• Białka mleka
• Białka mięsa (np. wołowiny, ryb)

Spośród białek pochodzenia roślinnego, najwyżej oceniane jest białko sojowe.

Pomimo, że białko konopne zawiera wszystkie niezbędne aminokwasy, to jednak zawartość poszczególnych z nich sprawia, że białko to nie może być w pełni wykorzystane przez nasz organizm. 

Zawartość aminokwasów niezbędnych (inaczej egzogennych, czyli takich, których ustrój nie jest w stanie samemu wytworzyć) kształtuje się następująco:

• Treonina - 1,3 g/100 g
• Metionina - 1,0 g/100 g
• Fenyloalanina - 1,8 g/100 g
• Histydyna - 1,1 g/100 g
• Lizyna - 1,4 g/100 g
• Walina - 1,3 g/100 g
• Izoleucyna - 1,0 g/100 g
• Leucyna - 2,6 g/100 g

Łącznie poziom aminokwasów niezbędnych wynosi 11,6 g/100 g. Oznacza to, że zawartość niezbędnych aminokwasów w białku konopii (podobnie jak i w białku owsa, łubinu, pszenicy) jest niższa od wymagań postawionych przez organizacje takie jak WHO/FAO. W tym miejscu warto zaznaczyć, że białka pochodzenia roślinnego, które spełniają wymagania dotyczące zawartości aminokwasów egzogennych to m.in. białko sojowe, grochowe, jak również białka kukurydzy, ziemniaków i ryżu brązowego.

Zawartość aminokwasów nie niezbędnych (tzw. endogennych, które nasz organizm potrafi samodzielnie syntetyzować) wynosi następująco:

• Seryna - 2,3 g/100 g
• Glicyna - 2,1 g/100 g
• Kwas glutaminowy - 7,4 g/100 g
• Prolina - 1,8 g/100 g
• Cysteina - 0,2 g/100 g
• Alanina - 1,3 g/100 g
• Arginina - 5,3 g/100 g

Łącznie poziom aminokwasów nie niezbędnych wynosi 22,4 g/100 g.

Białko konopne zawiera mało lizyny i leucyny

W porównaniu do białek wzorcowych (np. białka jaj), aminokwasem ograniczającym w białku konopnym jest leucyna.Niska zawartość leucyny sprawia, że pozostałe aminokwasy w białku konopnym nie mogą zostać w dużym stopniu wykorzystane. I między innymi z tego względu, białko konopne jest uznawana za niepełnowartościowe.

Naukowcy wykazali, że aby dostarczyć 2,7 g leucyny (czyli takiej ilości tego aminokwasu, która stymuluje syntezę białek mięśniowych) należałoby spożyć aż 105 g białka z konopii w proszku. Dla porównania, taką porcję leucyny można uzyskac spożywając:

• Jaja - 77 g (to tylko nieco ponad jedna sztuka)
• Mleko - 39 g
• Ziemniaki - 41 g
• Groch - 48 g
• Soję - 55 g

Dodatkowo w białku konopnym znajdują się stosunkowo niewielkie ilości lizyny.

Białko konopne cechuje się przeciętną jakością

O jakości białek w różnych produktach spożywczych świadczy nie tylko zawartość poszczególnych aminokwasów, ale również strawność tych białek.

Aby ułatwić ocenę jakości białek, opracowano wskaźnik uwzględniający obydwa wspomniane czynniki. Jest to tzw. Ocena Aminokwasów Skorygowanych względem Strawności (PDCAAS, ang. Protein Digestibility Corrected Amino Acid Score)

Dla białka konopnego PDCAAS wynosi 61%. Dla porównania wartość tego wskaźnika dla białek jaj i białek mleka wynosi 100%, dla izolatu białka sojowego - 92%, dla wołowiny - 92%, dla mąki z grochu - 69%, dla pszenicy - 40%, dla białka słonecznika - 37%, zaś dla migdałów - 23%. 

Na podstawie wspomnianego wskaźnika można stwierdzić, że białko konopne charakteryzuje się o wiele niższą jakością w porównaniu do białek zwierzęcych. Można powiedzieć, że z kolei na tle białek pochodzenia roślinnego wypada przeciętnie.

Białko konopne jest bardzo łatwo strawne dla naszego organizmu. Jego strawność wynosi aż ok. 91-98%. Jednak stosunkowo niekorzystny skład aminokwasowy sprawia, że ogólna jakość białka konopnego nie jest szczególnie wysoka.

Białko konopne – czy jest zdrowe?

Białko konopne, jak i inne produkty przygotowane na bazie konopi siewnej posiadają status GRAS, czyli zostały uznane za bezpieczne .

Białko konopne bardzo rzadko wywołuje reakcje alergiczne

W porównaniu do innych białek pochodzenia roślinnego (np. białek sojowych), białka konopi wykazują bardzo słabe właściwości alergenne - naukowcy wykazali, że istnieje bardzo niskie prawdopodobieństwo wystąpienia rekacji alergicznych po jego spożyciu. Przez niektórych, białko konopi określane jest nawet hipoalergicznym.

Nadmiar białka konopnego może powodować dolegliwości żołądkowo-jelitowe

Ze względu na to, że białko konopne zawiera stosunkowo wysokie ilości błonnika, to zbyt duże jego spożycie może wywoływać dyskomfort ze strony przewodu pokarmowego w postaci np. wzdęć, bólów brzucha, nudności, biegunki.

Białko konopne – w ciąży

Białko konopne nie powinno wykazywać działań niepożądanych u kobiet ciężarnych i karmiących piersią.

Jednakże w literaturze naukowej brakuje badań, które oceniałyby wpływ spożycia białka konopnego na zdrowie przez kobiety w ciąży i okresie laktacji. Naukowcy podkreślają, aby osoby te zachowały ostrożność podczas stosowania białka konopnego.

Białko konopne - jak stosować?

Białko konopne stosuje się w celu uzupełnienia diety w białko. Dlatego nie ma określonych sztywnych norm, co do zalecanych ilości spożywania białka konopnego. Ilość białka, po które zamierzamy sięgnąć powinna być uzależniona od naszego zapotrzebowania oraz zawartości białka z diety (z różnych produktów spożywczych).

Ogólnie przyjmuje się, że dorosły człowiek (w zależności od stanu zdrowia, aktywności fizycznej) powinien spożywać między około 0,8, a 2 g białka na kilogram masy ciała na dzień.  Oznacza to, że osoba o masie ciała 70 kg powinna dostarczać codziennie 56-140 g białka.

Zazwyczaj białko konopne stosuje się w ilości ok. 30 g dziennie, podzielonej na 2-3 porcje.

Ze względu na fakt, że białko konopne jest produktem pochodzenia roślinnego, może być spożywane przez wegetarian i wegan.

Białko konopne jest najczęściej spożywane jako dodatek do koktajli, smoothie, jogurtów, owsianki, sałatek. W połączeniu z wodą może mieć zbyt ziarnistą/piaszczystą konsystencję.

Białko konopne – kupowanie

Preparaty z białkiem konopnym dostępne na rynku są bardzo zbliżone pod względem składu. Głównym kryterium wyboru powinna być zawartość białka - ok. 50%.