Arginina

 

---

Co to jest arginina?

Arginina jest aminokwasem zaangażowanym w wiele procesów metabolicznych zachodzących w ludzkim organizmie.

Arginina jest określana mianem pół-niezbędnego (względnie/warunkowo egzogennego) aminokwasu. Oznacza to, że w większości przypadków organizm człowieka potrafi syntetyzować (wytwarzać) ten aminokwas w odpowiednich ilościach. Jednakże w niektórych warunkach (np. z powodu choroby), produkcja argininy może być niewystarczająca.

Arginina jest odpowiedzialna przede wszystkim za produkcję:

• Mocznika (bierze udział w cyklu mocznikowym razem z L-ornityną, L-cytruliną i arginobursztynianem)
• Tlenku azotu (NO)
• Kreatyny

​​​​Niedobór argininy

Brak argininy w organizmie może skutkować:

• Zaburzeniami odporności (upośledzenie funkcjonowania limfocytów T)
• Zaburzeniami funkcjonowania mięśni i nerwów
• Osłabieniem funkcji śródbłonka naczyń krwionośnych (i w ten sposób może zwiększać ryzyko sercowo-naczyniowe)

Jednakże deficyt argininy występuje zwykle bardzo rzadko i zazwyczaj jest spowodowany zwiększoną aktywnością arginazy - enzymu przekształcającego argininę do ornityny.

Wysoką aktywność arginazy obserwuje się w różnych stanach i jednostkach chorobowych, jak np.:

• Niedokrwistość sierpowata
• Malaria
• Mukowiscydoza
• Zawał mięśnia sercowego
• Przeszczep wątroby

Arginina właściwości

Arginina obniża ciśnienie krwi

Wyniki analizy 11 badań naukowych opublikowanych w 2011 roku na łamach renomowanego czasopisma American Heart Journal dowiodły, że suplementacja argininą przyczynia się do obniżenia ciśnienia krwi, co może mieć szczególne znaczenie dla osób będących w stanie przednadciśnieniowym lub chorującym już na nadciśnienie.

Naukowcy odnotowali, że stosowanie argininy może znacząco obniżyć zarówno skurczowe (średnio o 5,39 mmHg), jak i rozkurczowe ciśnienie krwi (średnio o 2,66 mmHg).

Skuteczne działanie hipotensyjne (obniżające ciśnienie) zaobserwowano przy dawkach ok. 6-9 g/dzień, stosowanych przez 1-6 miesięcy.

Arginina poprawia wydolność fizyczną

Arginina jest powszechnie zalecana jako suplement diety dla sportowców, którego stosowanie miałoby wspomagać wydolność fizyczną.

Aktualny stan wiedzy pokazuje, że faktycznie przyjmowanie argininy może poprawiać zarówno wydolność tlenową (aerobową), jak i beztlenową (anaerobową).

Naukowcy odnotowali, że skuteczne może być:

1. Stosowanie jednorazowych, wysokich dawek przed treningiem - w ilości ok. 0,15 g/kg masy ciała (dla osoby ważącej 70 kg będzie to 10,5 g), podawanych na 60-90 minut przed treningiem; jest to dawka poprawiająca wydolność tlenową i beztlenową
2. Regularne, długotrwałe przyjmowanie argininy - przyjmowane w dawkach, w zależności od zamierzonego efektu:

• Poprawa wydolnośći tlenowej - 1,5-2,0 g/dzień przez 4-7 tygodni
• Poprawa wydolności beztlenowej - 10-12 g/dzień przez 8 tygodni

Arginina w zaburzeniach erekcji

Aktualne dowody naukowe potwierdzają, że suplementacja argininą może być skuteczna w łagodnych i umiarkowanych zaburzeniach erekcji.

Zaobserwowano, że stosowanie argininy przez osoby z zaburzeniami erekcji powodowało:

• Zwiększoną ogólną satysfakcję
• Zwiększoną satysfakcję ze współżycia
• ZWiększone pożądanie seksualne
• Poprawę funkcji orgazmu i erekcji

Skuteczność suplementacji argininą stwierdzono dla dawek rzędu 1,5-5,0 g/dzień.

Arginina może wzmacniać odporność

Wielokrotnie udowodniono, że L-arginina może regulować aktywność układu odpornościowego poprzez wpływ na odpowiedź immunologiczną i stany zapalne.

Naukowcy dokonali zanalizy 11 badań obejmujących łącznie 321 osób. Na podstawie zebranych informacji dowiedli, że u osób przyjmujących argininę nastąpiła większa proliferacja limofcytów T CD4 (komórek układu odpornościowego). Dodatkowo wykazali, że w grupie osób suplementujących argininę częstość powikłań infekcyjnych była niższa aż o 60%.

Trzeba jednak podkreślić, że  w większości przypadków efekt ten stwierdzono przy dużych dawkach argininy, na poziomie nawet ok. 12-30 g/dzień.

Arginina redukuje poziom triglicerydów 

Najnowsze dane pochodzące z 2019 roku, które zostały opublikowane w czasopiśmie naukowym British Journal of Nutrition pokazują, że suplementacja argininą może skutecznie obniżać stężenie triglicerydów we krwi (średnio o 7,04 mg/dl).

Korzystny wpływ na redukcję poziomu triglicerydów odnotowano przy podawaniu argininy w ilości 2-6 g/dzień przez 7-13 tygodni.

Trzeba jednak zaznaczyć, że stosowanie argininy nie miało znaczącego wpływu na poziom cholesterolu całkowitego, "złego" cholesterolu LDL i "dobrego" cholesterolu HDL.

Arginina a stan przedrzucawkowy w ciąży

Szereg przeprowadzonych badań pokazał, że arginina może być korzystnym składnikiem dla kobiet ciężarnych zmagających się z nadciśnieniem ciążowym i/lub białkomoczem.

Odnotowano, że suplementacja argininą u kobiet ciężarnych może powodować m.in.:

• Obniżenie ciśnienia rozkurczowego krwi
• Wydłużanie ciąży u kobiet z nadciśnieniem (zmniejszanie ryzyka porodu przedwczesnego o 52%)
• Zmniejszenie ryzyka stanu przedrzucawkowego (o 66%)

Arginina w nieznacznym stopniu obniża poziom glukozy

Dowody naukowe wskazują na to, że suplementacja argininy wiąże się z obniżeniem stężenia glukozy we krwi.

Analiza kilku badań naukowych wykazała, że stosowanie argininy powoduje nieznaczną redukcję stężenia glukozy na czczo (średnio o 3,35 mg/dl). Jednocześnie nie stwierdzono, aby arginina miała wpływ na inne parametry gospodarki węglowodanowej, takie jak wskaźnik insulinooporności (HOMA-IR) i poziom hemoglobiny glikowanej (HbA1c).

Autorzy opracowania naukowego potwierdzają, że co prawda arginina może poprawiać glikemię, jednak znaczenie kliniczne tego efektu może nie mieć istotnego wpływu dla zdrowia.

Arginina źródła

Arginina występuje naturalnie w żywności. Jej największe ilości znajdują się w produktach bogatych w białko, takich jak:

• Orzechy (np. orzechy włoskie)
• Mleko i produkty mleczne
• Wieprzowina
• Mięso drobiowe
• Ryby
• Owoce morza
• Produkty zbożowe
• Pestki dyni
• Nasiona roślin strączkowych (np. soja, ciecierzyca)

Szacuje się, że dorosła osoba spożywa codziennie ok. 5 g argininy.

Na poziom argininy wpływ ma również spożycie innego aminokwasu - cytruliny. Naukowcy wykazali, że cytrulina jest konwertowana (przekształcana) w organizmie człowieka do argininy. Co więcej sugeruje się, że cytrulina może skuteczniej zwiększać poziom argininy we krwi, niż stosowanie samej argininy.

Arginina - jak stosować?

Jakie ilości argininy stosować?

Nie określono ogólnych zaleceń, co do suplementacji argininą. Jednakże na podstawie aktualnego stanu wiedzy można wnioskować o skutecznośći stosowania argininy w różnych dawkach, w zależności od zamierzonego celu:

• Obniżenie ciśnienia krwi: 6-9 g/dzień przez 1-6 miesięcy
• Zwiększenie wydolności fizycznej: 1,5-12 g/dzień przez 4-8 tygodni
• Redukcja zaburzeń erekcji: 1,5-5,0 g/dzień
• Obniżenie poziomu triglicerydów: 2-6 g/dzień przez 7-13 tygodni

Przeciwwskazania do suplementacji argininy

Szczególną ostrożność podczas przyjmowania argininy należy zachować u niektórych osób. Stosowanie argininy może pogarszać stan zdrowia i/lub nasilać objawy u osób:

• Z marskością wątroby
• Zmagających się z opryszczką
• Cechujących się niskim ciśnieniem krwi
• Po niedawno przebytym zawale serca
• Cierpiących na choroby nerek

Ze względu na wpływ na ciśnienie tętnicze krwi, zaleca się, aby zakończyć suplementację argininą na co namniej 2 tygodnie przed planowanym zabiegiem/operacją.

Uwaga na interakcje argininy z lekami

Arginina może powodować pewne interakcje z lekami i np. w sposób niebezpieczny dla zdrowia nasilać ich działanie.

• Argininy nie należy przyjmować z lekami obniżającymi ciśnienie krwi, m.in. takimi, jak: captopril (Capoten), enalapril (Vasotec), losartan (Cozaar), diltiazem (Cardizem), amlodypina (Norvasc), furosemid (Lasix), izoproterenol (Isuprel), benazepril (Lotensin), sildenafil (Viagra).
• Arginina może spowalniać krzepnięcie krwi, dlatego też jednoczesne przyjmowanie tego aminokwasu i leków przeciwzakrzepowych może zwiększać ryzyko siniaków i krwawień. Mowa tu o lekach takich, jak np.: warfaryna (Coumadin), heparyna, klopidogrel (Plavix).
• Nie zaleca się suplementacji argininą podczas przyjmowania leków zwiększających przepływ krwi, gdyż może to powodować zawroty głowy. Wśród tej grupy leków wymienia się np. nitroglicerynę (Nitrostat) i izosorbid (Isordil, Sorbitrate).
• Pomimo, że arginina tylko w nieznacznym stopniu przyczyniasię do obniżenia poziomu glukozy we krwi, to mimo wszystko podczas stosowania leków przeciwcukrzycowych należy zachować ostrożność. Lekami przyjmowanymi w celu obniżenia stężenia cukru we krwi są np.: insulina, pioglitazon (Actos), tolbutamid, glimepiryd (Amaryl) i rozyglitazon (Avandia).

Suplementacja argininą, ziołami i innymi składnikami - zachowaj ostrożność

Podobnie jak w przypadku leków, jednoczesne stosowanie argininy i niektórych składników może wzajemnie wzmacniać działanie do niebezpiecznego poziomu. Wobec tego zaleca się zachować szczególną ostrożność lub w ogóle zrezygnować z suplementacji argininą podczas stosowania ziół/środków:

• O działaniu hipotensyjnym (obniżającym ciśnienie krwi) - np. koci pazur, pokrzywa, koenzym Q-10, olej rybi
• O działaniu hipoglikemicznym (obniżającym poziom cukru we krwi) - np. kozieradka, guma guar, żeń szeń
• O działaniu spowalniającym krzepnięcie krwi - np. kurkuma, czosnek, miłorząb, żeń-szeń, arcydzięgiel, goździki, koniczyna czerwona

Arginina skutki uboczne

Arginina w niskich dawkach (do ok. 9 g) nie powoduje żadnch skutków ubocznych.

W wyższych ilościach, powyżej 10 g arginina może u niektórych osób przyczyniać się do wystąpienia dolegliwości żołądkowo-jelitowych w postaci: nudności, wymiotów i biegunek. Wydaje się jednak, że te działania niepożądane mogą wystąpić głównie wtedy, gy arginina będzie przyjmowana na pusty żołądek.

Jednakże uważa się, że arginina jest ogólnie bezpieczna w dawkach do 20 g/dzień (plus to, co spożyjemy ze zwykłą żywnością).

Naukowcy uważają, że stosowanie argininy nie zaburza funkcji endokrynologicznych, jak również nie ma negatywnego wpływu na wątrobę i nerki.

Arginina w ciąży

Uważa się, że arginina jest bezpieczna dla zdrowia, gdy jest przyjmowana doustnie przez krótki czas w okresie ciąży (pod kontrolą lekarza).

Brakuje danych dotyczących wpływu stosowania argininy na zdrowie matek karmiących i potomstwa. Z tego względu zaleca się unikanie stosowania argininy w okresie laktacji.

Arginina – która najlepsza?

Arginina jest dostępna w sprzedaży w różnych postaciach, np. jako kapsułki i proszek.

Dotychczas nie wykonano badań, które pozwoliłyby ocenić, która forma argininy jest lepsza.