Echinacea (jeżówka)
Ostatnia aktualizacja: 19 czerwca 2023
- Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
- 13źródła
- 3badań
Jeżówka purpurowa (Echinacea purpurea) to jedna z najbardziej znanych roślin leczniczych na świecie, należąca do rodziny Asteraceae (Compositae). Pochodzi ona z Ameryki Północnej, gdzie była szeroko wykorzystywana przez rdzennych Indian.
Wpływ na zdrowie: | Pozytywny |
Nazwa: | Jeżówka purpurowa |
Alternatywne nazwy: | Echinacea |
Grupa: | Suplementy diety Zioła |
Bogata w: | Kwas cykoriowy, echinakozyd (polifenole), alkamidy |
Właściwości: | Wspomaga odporność w walce z przeziębieniem. |
Przeciwwskazania: | Nie zaleca się stosowania przez kobiety ciężarne i karmiące piersią. |
W pigułce
- Echinacea (jeżówka) to skuteczny środek w leczeniu przeziębienia
- Echinacea jest bezpieczna dla zdrowia i tylko w pojedynczych przypadkach powoduje łagodne skutki uboczne
- Echinacea nie powinna być spożywana przez kobiety ciężarne i karmiące piersią
- Echinacea jest sprzedawana w postaci suplementów diety lub leków. Leki z jeżówką mają potwierdzoną skuteczność działania, dlatego są lepszym wyborem, niż suplementy
wiem więcej!
Jeżówka (echinacea) - co to jest?
Echinacea to powszechnie znana roślina lecznicza, sprzedawana zarówno w formie suplementów diety, jak i leków.
Surowcem wykorzystywanym w celach terapeutycznych jest korzeń i ziele.
Jeżówka purpurowa była stosowana przez Indian jako środek w leczeniu ukąszeń węży i owadów, infekcji, chorób zakaźnych, a także dolegliwości ze strony układu trawiennego. Echinacea wykorzystywana była również dla przyspieszenia gojenia się ran.
Jeżówka – właściwości
Echinacea jest skuteczna w przeziębieniach
Stosowanie jeżówki w znaczący sposób zmniejsza częstość występowania przeziębienia. W przeprowadzonych badaniach naukowcy odnotowali, że u osób przyjmujących jeżówkę ryzyko wystąpienia przeziębienia było niższe aż o 58%.
Co więcej, u osób już chorych, Echinacea skraca czas trwania przeziębienia.
Naukowcy potwierdzili skuteczność jeżówki, gdy była ona stosowana w dziennej dawce na poziomie ok. 900 mg (w przypadku kapsułek) i ok. 10-15 ml (w przypadku kropli).
W tym miejscu warto wspomnieć, że jeżówka jest również głównym składnikiem leku (np. Echinacea-ratiopharm max), którego zadaniem jest wspomaganie działania układu odpornościowego (zwiększanie odporności). Zgodnie z informacjami zamieszczonymi na ulotce tego leku, jest on zalecany do "krótkotrwałego stosowania profilaktycznego w okresie wzmożonych zachorowań oraz w pierwszych objawach przeziębienia".
Jeżówka – skład
Jeżówka jest źródłem związków bioaktywnych, wśród których należy wymienić przede wszystkim:
- Polifenole (kwas kaftarowy, kwas chlorogenowy, kwas kawowy, synaryna, echinakozyd, kwas cykoriowy)
- Alkamidy
- Poliacetyleny i poleny
- Polisacharydy i glikoproteiny (fruktany typu inuliny, arabinogalaktan, ksyloglukan, ramnoarabinogalaktan)
Jeżówka – szkodliwość
Jeżówka cechuje się bardzo niską toksycznością ostrą. W zależności od użytego preparatu, dawka śmiertelna LD50 wynosi aż 2,5-15 g/kg masy ciała.
Wśród skutków ubocznych stosowania jeżówki (Echinacea) wymienia się m.in.: biegunkę, bóle brzucha, nudności, wymioty, wysypkę skórną, świąd, pokrzywkę, obrzęk naczynioruchowy, duszności, zawroty głowy, niedociśnienie, skurcz oskrzeli, reakcje alergiczne. Jednakże wspomniane działania niepożądane wystąpują niezwykle rzadko.
Jeżówka – w ciąży
Na dzień dzisiejszy brakuje badań, które mogłyby potwierdzić bezpieczeństwo stosowania jeżówki przez kobiety ciężarne i karmiące piersią. Dlatego też w okresie ciąży i laktacji nie zaleca się suplementacji jeżówką.
Jeżówka - stosowanie
Jeżówkę należy stosować tuż po wystąpieniu pierwszych objawów przeziębienia i przyjmować ją przez ok. 10 dni (nie dłużej).
W badaniach naukowych, badacze stwierdzili skuteczność działania jeżówki przy dawce ok. 900 mg/dzień. Dlatego też, jeżeli zdecydujesz się na wybór suplementów diety w formie kapsułek, warto sięgnąć po wspomnianą ilość Echinacea.
W przypadku jeżówki purpurowej przyjmowanej w postaci leku, należy kierować się informacjami zamieszczonymi na ulotce.
Jeżówka purpurowa (Echinacea) powinna być stosowana u osób powyżej 4. roku życia.
uwaga!
Na ulotkach jeżówki w formie leku widnieje informacja, że nie zaleca się podawania jej u dzieci poniżej 12. roku życia.
Kiedy nie stosować Echinacea?
Istnieje szereg przeciwwskazań do stosowania jeżówki. Nie należy jej stosować w przypadku:
- Występowania chorób układowych (gruźlica, sarkoidoza)
- Uczulenia na inne rośliny z rodziny złożonych (Asteracae/Compositae)
- Osób cierpiących na upośledzoną odporność (AIDS/HIV)
- Osób stosujących środki immunosupresyjne (np. cyklosporyna) - hamujące działanie układu odpornościowego (np. po przeszczepie narządów lub chemioterapii)
- Dzieci poniżej 1. roku życia
- Występowania atopowej choroby skóry (możliwość wystąpienia reakcji anafilaktycznych)
- Osób chorujących na schorzenia autoimmunologiczne tkanki łacznej (np. kolagenoza lub stwardnienie rozsiane)
- Osób, u których współistniejące choroby są związane z zaburzeniami ilości lub jakości leukocytów (np. w przypadku białaczki)
- Przechodzenia przewlekłej choroby wirusowej
- Przyjmowania leków zaburzających czynności wątroby (np. metotreksat, amiodaron, steroidy anaboliczne)
Jeżówka – kupowanie
Jeżówkę purpurową (Echinacea purpurea) można kupić w formie suplementów diety (jako płynny ekstrakt w postaci kropli lub ekstrakt suchy w postaci kapsułek) lub jako lek.
Lepszym wyborem będą leki zawierające w swoim składzie jeżówkę purpurową (Echinacea purpurea) ponieważ są one zdecydowanie lepiej przebadane pod kątem działania zdrowotnego i ewentualnych skutków ubocznych, niż suplementy diety. W przypadku leków mamy pewność, co do skuteczności ich działania.
Leki zawierające w swoim składzie jeżówkę purpurową (Echinacea) to m.in.:
- Echinasal - syrop
- Succus Echinacae Phytopharm - płyn doustny
- Esberitox - tabletki
- Immunofort - płyn doustny
Więcej podobnych treści
Tauryna
Większości osób tauryna kojarzy się z napojami energetyzującymi. Występuje ona jednak też w żywno...
- dr Bartosz Kulczyński
- 12 sierpnia 2020
Karczoch
Karczoch to warzywo stosowane w kuchni śródziemnomorskiej, wykorzystywane również jako suplement ...
- dr Bartosz Kulczyński
- 15 sierpnia 2020
Kozieradka od A do Z: właściwości, skutki uboczne i dużo więcej
Co to jest Kozieradka • Jakie ma wartości odżywcze i właściwości • Jak ją stosować • Czy ma skutk...
- dr Bartosz Kulczyński
- 15 sierpnia 2020
Melatonina
Melatonina to hormon odpowiedzialny za regulację cyklu dobowego. Melatonina jest zalecana osobom ...
- dr Bartosz Kulczyński
- 20 sierpnia 2020
Arginina
Arginina jest aminokwasem względnie egzogennym, który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowan...
- dr Bartosz Kulczyński
- 22 sierpnia 2020
Cytrulina
Cytrulina jest aminokwasem niebiałkowym, wytwarzanym w organizmie człowieka. Odgrywa rolę w usuwa...
- dr Bartosz Kulczyński
- 27 sierpnia 2020
Spis badań i źródeł
- http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2014/11/pf_2014_048-053.pdf
- https://gdziepolek.blob.core.windows.net/product-documents/doc4505/echinacea-ratiopharm-max-ulotka.pdf
- Alyson L Huntley i wsp.: The safety of herbal medicinal products derived from Echinacea species: a systematic review. Drug Saf, 2005;28(5):387-400., 28(5), 387-400.
- Roland Schoop i wsp.: Echinacea in the prevention of induced rhinovirus colds: a meta-analysis. Clin Ther, 2006, 28(2), 174-83.
- Renato Bruni i wsp.: Analytical methods for the study of bioactive compounds from medicinally used Echinacea species. J Pharm Biomed Anal, 2018, 160, 443-477.
- https://www.centrumfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2018/10/panacea-7-dzialanie-biologiczne-wodnego-ekstraktu-ziela-jezowki-purpurowej-preparat-echinerba.pdf
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK74094/
- Azadeh Manayi i wsp.: Echinacea purpurea: Pharmacology, phytochemistry and analysis methods. Pharmacogn Rev., 2015, 9(17), 63–72.
Pytania i odpowiedzi
Na co pomaga jeżówka (Echinacea)?
Jeżówka jest stosowana na zwiększenie odporności, szczególnie przy przeziębieniach.
Masz pytanie?
Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.