Orzechy laskowe
Ostatnia aktualizacja: 13 lutego 2022
- Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
- 25źródła
- 13badań
Orzechy laskowe to jadalne owoce pochodzące z krzewu leszczyny (Corylus spp.). Są jednymi z najpopularniejszych orzechów drzewnych. Leszczyna, której owocem są orzechy laskowe to drzewo pochodzące z Europy i Azji. Największym producentem orzechów laskowych na świecie są Włochy i Turcja.
Wpływ na zdrowie: | Pozytywny |
Nazwa: | Orzech laskowy |
Grupa: | Orzechy |
Kalorie: | 628 kcal/100 g 176 kcal/garść (30 g) |
IG (indeks glikemiczny): | 15 |
Bogaty w: | Jednonienasycone kwasy tłuszczowe, żelazo, magnez, mangan, witaminę E, błonnik pokarmowy |
Właściwości: | Obniżanie stężenia cholesterolu we krwi, zmniejszenie ryzyka udaru mózgu i choroby niedokrwiennej serca, dobre źródło magnezu, manganu, żelaza, witaminy E, które pełnią ważne funkcje w organizmie. |
W ciąży: | Nie ma przeciwwskazań do spożywania. |
Przeciwwskazania: | Osoby z alergią na orzechy, osoby na diecie lekkostrawnej. |
Jak przechowywać: | Najlepiej przechowywać w chłodnym, suchym miejscu bez dostępu światła. Można przechowywać w lodówce (do ok. 6 miesięcy) i zamrażarce (ponad rok). |
Cena: | 35-40 zł/kg |
Sezonowość: | Listopad-styczeń Dostępne cały rok |
W pigułce
- Orzechy laskowe to jadalne owoce leszczyny będące źródłem jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, witaminy E i błonnika pokarmowego
- Orzechy laskowe są wysokokaloryczne (628 kcal/100 g), ale mają niski indeks i ładunek glikemiczny (IG = 15, ŁG dla porcji = 0,7)
- Orzechy laskowe dostarczają również mangan, magnez, żelazo, potas, witaminę B1, B6 i foliany
- Regularne spożywanie orzechów w umiarkowanych ilościach chroni nas przed chorobami układu krążenia
- Zaleca się, aby codziennie spożywać garść orzechów (ok. 30 g)
- Orzechy laskowe są silnym alergenem i nie mogą być spożywane przez osoby, które wykazują na nie alergię pokarmową
wiem więcej!
Orzechy laskowe – kalorie i IG
Orzechy laskowe są produktem wysokokalorycznym
Orzechy laskowe, podobnie jak inne rodzaje orzechów dostarczają wysokich ilości kalorii. Wartość energetyczna orzechów laskowych wynosi 628 kcal/100 g.
Jedna garść orzechów laskowych (30 g) dostarcza 176 kcal. To mniej więcej tyle samo, co pół woreczka nieugotowanego ryżu.
Orzechy laskowe mają niski indeks i ładunek glikemiczny
Orzechy laskowe charakteryzują się niskim indeksem glikemicznym (IG), którego wartość wynosi 15.
Podobnie, orzechy laskowe mają niski ładunek glikemiczny (ŁG). Wartość ładunku glikemicznego dla garści orzechów wynosi zaledwie 0,7.
W związku z powyższym, orzechy laskowe w umiarkowanych ilościach mogą być spożywane przez osoby cierpiące na cukrzycę.
Orzechy laskowe - wartości odżywcze
Orzechy laskowe są źródłem tłuszczu
Orzechy laskowe dostarczają wysokich ilości tłuszczu. w 100 g orzechów znajduje się 60,8 g tłuszczu (1 garść = 17 g tłuszczu).
W składzie tłuszczu obecnego w orzechach laskowych dominują zdrowe jednonienasycone kwasy tłuszczowe (12,8 g / garść).
W niewielkich ilościach są obecne wielonienasycone kwasy tluszczowe (2,22 g / garść) i niezdrowe nasycone kwasy tłuszczowe (1,25 g / garść).
Orzechy laskowe dostarczają białko
W orzechach laskowych stwierdzono wysoki poziom białka. W 100 g owoców znajduje się ok. 15 g białka.
Orzechy laskowe zawierają dużo błonnika pokarmowego
W orzechach laskowych znajdują się wysokie ilości błonnika - w 100 g jest go aż 9,7 g. Z kolei jedna garść orzechów (30 g) to ok. 2,8 g błonnika.
Orzechy laskowe to źródło składników mineralnych
Orzechy laskowe charakteryzują się wysoką gęstością odżywczą. Oznacza to, że w niewielkiej porcji orzechów znajduje się wiele cennych dla zdrowia składników odżywczych.
Spośród składników mineralnych, w orzechach laskowych (jednej garści) występuje dużo:
- Potasu - 190 mg
- Magnezu - 45,6 mg
- Żelaza - 1,32 mg
- Fosforu - 81,2 mg
- Manganu - 1,85 mg
- Cynku - 0,69 mg
- Miedzi - 0,48 mg
Orzechy laskowe zawierają dużo witaminy E
Orzechy laskowe są szczególnie zasobne w witaminę E (4,3 mg/garść). Dostarczają również wiele innych witamin:
- Witaminę B1 - 0,18 mg
- Foliany - 32 µg
- Witaminę B6 - 0,16 mg
W bardzo niewielkich ilościach w orzechach laskowych znajdują się również:
- Niacyna - 0,50 mg
- Witamina B2 - 0,03 mg
- Witamina A - 0,28 µg
- Witamina K - 3,98 µg
- Witamina C - 1,76 mg
Orzechy laskowe zawierają w swoim składzie polifenole
W orzechach laskowych zidentyfikowano obecność niektórych polifenoli. Najważniejsze z nich to:
- Kwas galusowy
- Kwas dihydroksybenzoesowy
- Katechina
- Kwas syryngowy
- Kwas kawowy
W mniejszych ilościach są obecne również:
- Apigenina
- Kwercetyna
- Kaempferol
- Naringenina
W składzie orzechów laskowych znajduje się kwas fitynowy
Orzechy laskowe zawierają kwas fitynowy, czyli substancję antyodżywczą, która utrudnia wchłanianie niektórych składników mineralnych, np. cynku, żelaza i wapnia.
Jednakże pomimo tego negatywnego działania odniesiemy więcej korzyści zdrowotnych spożywając orzechy laskowe, niż rezygnując z nich.
Orzechy laskowe - właściwości
Orzechy laskowe obniżają poziom cholesterolu
Najnowsza analiza badań naukowych pochodząca z 2016 roku, która została opublikowana na łamach czasopisma Nutrients jednoznacznie wskazała, że spożywanie orzechów laskowych poprawia profil lipidowy krwi.
Naukowcy odnotowali, że regularne sięganie po orzechy laskowe w ilości 29-69 g/dzień wiązało się z istotnym obniżeniem stężenia "złego" cholesterolu LDL, jak również redukcją poziomu cholesterolu całkowitego.
Orzechy a choroby sercowo-naczyniowe
W wielu badaniach naukowych potwierdzono korzystny wpływ spożywania orzechów (różnych rodzajów) na układ krążenia.
Naukowcy dowiedli, że jedzenie orzechów wiąże się z z mniejszą zapadalnością na choroby sercowo-naczyniowe ogółem (o 19%), w tym na niższą zapadalność na chorobę niedokrwienną serca (o 20-34%) i udar mózgu (o 10-11%).
Wykazano również, że jedna garść orzechów dziennie (28-30 g) może zmniejszać ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego o 30%.
Spożywanie orzechów nie przyczynia się do nadwagi i otyłości
Wiele osób uważa, że orzechów nie należy spożywać, ponieważ są kaloryczne i prowadzą do wzrostu masy ciała.
Co jednak mówią na ten temat badania naukowe? Analiza badań klinicznych dostarczyła dowodów świadczących o tym, że orzechy nie są winne rozwojowi nadwagi i otyłości.
Na podstawie przeglądu wyników badań naukowych naukowcy wykazali, że spożywanie orzechów samo w sobie nie prowadzi do wzrostu masy ciała, wartości wskaźnika BMI, jak również obwodu talii.
Orzechy laskowe dostarczają dużo manganu
Mangan jest ważnym dla zdrowia składnikiem mineralnym, jednakże bardzo często pomijanym w różnych opracowaniach naukowych i popularno-naukowych.
Mangan odgrywa istotną rolę w organizmie człowieka:
- Wpływa pozytywnie na odporność
- Odpowiada za właściwą krzepliwość krwi
- Jest wykorzystywany do produktji wewnątrzustrojowych enzymów antyoksydacyjnych (np. dysmutazy ponadtlenkowej)
- Bierze udział w budowie kości i tkanki chrzęstnej
- Pośredniczy w metabolizmie węglowodanów i aminokwasów
Orzechy laskowe są źródłem żelaza i magnezu
Spożywanie orzechów laskowych wiąże się z dostarczeniem stosunkowo wysokich ilości żelaza i magnezu. Składniki te są niezbędne dla naszego funkcjonowania i zdrowia.
Magnez odpowiada m.in. za:
- Skurcze mięśni (w tym serca) i przewodzenie impulsów nerwowych
- Regulowanie stężenia cukru we krwi
- Funkcjonowanie różnych hormonów
- Produkcję białek
- Obniżanie ciśnienia krwi
- Aktywację witaminy D
Dodatkowo spożywanie magnezu wiąże się z obniżeniem ryzyka:
- Zespołu metabolicznego
- Chorób układu krążenia (w tym udarów mózgu, choroby niedokrwiennej serca)
- Cukrzycy typu 2
Związek ten wywiera również korzystny wpływ na zdrowie kości, a także prawdopodobnie łagodzi lub zapobiega migrenie.
Z kolei żelazo jest nam potrzebne m.in. do:
- Produkcji krwinek czerwonych i przenoszenia tlenu w organizmie
- Prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego
- Wytwarzania energii ATP
- Rozwoju układu nerwowego i wytwarzania neuroprzekaźników
Trzeba jednak podkreślić, że żelazo pochodzenia roślinnego ma niższą przyswajalność, niż żelazo znajdujące się w produktach mięsnych.
Witamina E zawarta w orzechach laskowych ma szeroką aktywność biologiczną
Witamina E, która występuja w wysokich ilościach w orzechah laskowych jest silnym przeciwutleniaczem i wpływa na nasze zdrowie poprzez:
- Zmniejszenie ryzyka nowotworów (np. płuc, piersi)
- Poprawę stanu skóry
- Zwiększenie jakości nasienia
- Zmniejszenie ryzyka chorób oczy (zaćmy)
- Zapobieganie agregacji płytek krwi
Orzechy laskowe - przeciwwskazania
Orzechy laskowe są silnym alergenem
Orzechy laskowe podobnie jak inne orzechy są uznawane za alergen i część osób może być na nie uczulona.
Uważa się nawet, że alergia na orzechy to jedna z najczęściej występujących alergii pokarmowych.
U osób z alergią na orzechy laskowe bardzo często obserwuje się objawy uczulenia takie, jak:
- Swędzenie, pieczenie i obrzęki jamy ustnej i gardła
- Pokrzywka
- Obrzęk warg i twarzy (obrzęk naczynioruchowy)
- Problemy z oddychaniem
- Wymioty
- Biegunka
- Wstrząs anafilaktyczny
Warto podkreślić, że jeżeli ktoś jest uczulony na inny rodzaj orzechów, np. orzechy włoskie, to z dużym prawdopodobieństwem będzie mieć również alergię na inne typy orzechów, w tym orzechy laskowe.
Orzechy laskowe są ciężkostrawne
Orzechy należą do grupy produktów ciężkostrawnych, dlatego też nie powinny być spożywane przez osoby wymagające stosowania diety lekkostrawnej.
Nadmiar orzechów może powodować dolegliwości żołądkowo-jelitowe w postaci:
- Bólów brzucha
- Wzdęć
- Nudności
- Wymiotów
Orzechy są trudne do pogryzienia
Ze względu na to, że orzechy są stosunkowo twarde, sprawiają problemy z ich pogryzieniem i połknięciem. W ten sposób mogą u niektórych osób przyczynić się do zadławienia.
Z powyższego względu, orzechów w całości nie powinny spożywać małe dzieci i osoby z problemami z połykaniem.
Orzechy laskowe a ciąża i karmienie piersią
Nie ma żadnych przeciwwskazań do spożywania orzechów laskowych przez kobiety w ciąży i karmiące piersią.
Orzechy laskowe - jak kupować?
Orzechy laskowe można znaleźć w sprzedaży w dwóch formach:
- W łupinach - łupina stanowi naturalną barierę ochronną dla orzecha przed szkodliwym działaniem temperatury, tlenu, światła i wilgoci; sprawia to, że orzechy w łupinach są bardziej odporne na niekorzystne utlenianie tłuszczu i psucie się.
- Łuskane - najlepiej kupować te, które znajdują się w szczelnie zamkniętych opakowaniach, w których są chronione przed zepsuciem. Orzechy laskowe luskane są bardziej narażone na zepsucie, gdy są sprzedawane luzem, na wagę.
Cena 1 kilograma orzechów laskowych łuskanych to ok. 35-40 zł.
Orzechy laskowe – jak jeść?
Organizacje związane ze zdrowiem zalecają, aby codziennie spożywać ok. 30-40 g orzechów.
Orzechy laskowe mogą być spożywane jako przekąska lub stanowić dodatek np. do:
- Sałatek
- Deserów
- Wypieków
- Owsianki
- Jogurtu
- Musli
- Dań obiadowych (np. risotto)
- Lodów
Jak obrać orzechy laskowe ze skórki?
Orzechy laskowe bardzo często są spożywane ze skórką. Jednakże nie do każdego dania wówczas pasują, gdyż skórka nadaje im nieco gorzkawy posmak.
Najłatwiejszym sposobem na pozbycie się skórki jest podprażenie orzechów.
Aby pozbyć się skórki, orzechy laskowe (bez łupiny) należy umieścić na blaszy wyłożonej papierem do pieczenia i włączyć piekarnik na ok. 10-15 minut, przy temperaturze ok. 180-200°C. Pomimo zalecanego czasu prażenia warto jednak samemu kontrolować proces, ponieważ orzechy stosunkowo łatwo mogą się przypalać. W trakcie prażenia skórka powinna miejscami pękać.
Po prażeniu należy wyjąć orzechy i odczekać do ich przestygnięcia.
Następnie wystarczy przełożyć orzechy na ręcznik papierowy lub zawinąć je w szmatkę/ścierkę i pocierać nimi nawzajem. Wówczas skórka powinna z łatwością odchodzić od orzechów.
Orzechy laskowe - jak przechowywać?
Orzechy laskowe są bardzo odporne na psucie się
Orzechy laskowe łuskane, przechowywane w chłodnym (np. w lodówce), ciemnym i suchym miejscu mogą być zdatne do spożycia nawet do 6 miesięcy.
Orzechy laskowe można również zamrażać. Wówczas ich przydatność do spożycia wynosi rok, a nawet dłużej.
Więcej podobnych treści
Migdały
Migdały to nasiona migdałowca (powszechnie, lecz błędnie określane orzechami), które zawierają wy...
- dr Bartosz Kulczyński
- 31 października 2020
Orzechy brazylijskie
Orzechy brazylijskie to jedno z najbogatszych źródeł selenu. Spożywanie tych orzechów może obniża...
- dr Bartosz Kulczyński
- 22 grudnia 2020
Orzechy włoskie
Orzechy włoskie to wysoko odżywczy produkt, dostarczający wysokich ilości wielonienasyconych kwas...
- dr Bartosz Kulczyński
- 19 grudnia 2020
Pistacje
Pistacje (orzechy pistacjowe) to charakterystyczne, zielone orzechy które są źródłem miedzi, fosf...
- dr Bartosz Kulczyński
- 19 grudnia 2020
Orzeszki ziemne (arachidowe)
Orzeszki ziemne, inaczej orzeszki arachidowe lub fistaszki to jadalne nasiona, które są bogate w ...
- dr Bartosz Kulczyński
- 25 stycznia 2021
Orzechy pekan
Orzechy pekan pochodzą z Ameryki Północnej i wyglądem przypominają orzechy włoskie. Zawierają duż...
- dr Bartosz Kulczyński
- 27 stycznia 2021
Spis badań i źródeł
- Lamer-Zarawska E., Chwała C., Gwardys A.: Rośliny w kosmetyce i kosmetologii przeciwstarzeniowej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- http://research.bmh.manchester.ac.uk/informall/allergenic-food/index.aspx?FoodId=29
- http://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2016/05/201003_Farmacja_008.pdf
- Jenalee R Doom i wsp.: Striking while the iron is hot: Understanding the biological and neurodevelopmental effects of iron deficiency to optimize intervention in early childhood. Curr Pediatr Rep, 2014, 2(4), 291-298.
- https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/784380/nutrients
- https://foodstruct.com/food/nuts-hazelnutsorfilberts
- https://link.springer.com/article/10.1007%2Fs10552-011-9811-y
- https://lpi.oregonstate.edu/mic/minerals/manganese#bone-development-function
- https://pdfs.semanticscholar.org/f1fa/39d7b29b3bf367fcfbf13b5c1f8c37382ac0.pdf
- Annebeth E Flinterman i wsp.: Hazelnut allergy: from pollen-associated mild allergy to severe anaphylactic reactions. Curr Opin Allergy Clin Immunol, 2008, 8(3), 261-5.
- Gemma Flores-Mateo i wsp.: Nut intake and adiposity: meta-analysis of clinical trials. Am J Clin Nutr, 2013, 97(6), 1346-55.
- Alfredo Bottone i wsp.: Plant Specialized Metabolites in Hazelnut (Corylus avellana) Kernel and Byproducts: An Update on Chemistry, Biological Activity, and Analytical Aspects. Planta Med, 2019, 85(11-12), 840-855.
- Shivani Kumari i wsp.: Does 'activating' nuts affect nutrient bioavailability?. Food Chem, 2020, 319, 126529.
- https://www.cambridge.org/core/journals/public-health-nutrition/article/vitamin-e-and-risk-of-agerelated-cataract-a-metaanalysis/2EE609E5E3717CB2635408A0E4C9365C
- Simone Perna i wsp.: Effects of Hazelnut Consumption on Blood Lipids and Body Weight: A Systematic Review and Bayesian Meta-Analysis. Nutrients., 2016, 8(12), 747.
- Gerry K. Schwalfenberg i wsp.: The Importance of Magnesium in Clinical Healthcare. Scientifica (Cairo)., 2017, 2017, 4179326.
- Lukas Schwingshackl i wsp.: Food Groups and Risk of Hypertension: A Systematic Review and Dose-Response Meta-Analysis of Prospective Studies. Adv Nutr., 2017, 8(6), 793–803.
- Mehmet Musa Özcan i wsp.: The effect of heat treatment on phenolic compounds and fatty acid composition of Brazilian nut and hazelnut. J Food Sci Technol., 2018, 55(1), 376–380.
- Yoona Kim i wsp.: Nuts and Cardio-Metabolic Disease: A Review of Meta-Analyses. Nutrients., 2018, 10(12), 1935.
- Kyle J. Horning i wsp.: Manganese Is Essential for Neuronal Health. Annu Rev Nutr., 2015;, 35, 71–108.
- Daiana Silva Avila i wsp.: Manganese in Health and Disease. Met Ions Life Sci., 2013;, 13, 199–227.
- Karolina Pycia i wsp.: Changes in Antioxidant Activity, Profile, and Content of Polyphenols and Tocopherols in Common Hazel Seed (Corylus avellana L.) Depending on Variety and Harvest Date. Molecules., 2020, 25(1), 43.
- Matthias B Schulze i wsp.: Fiber and magnesium intake and incidence of type 2 diabetes: a prospective study and meta-analysis. Arch Intern Med, 2007, 167(9), 956-65.
- M Steiner i wsp.: Influence of vitamin E on platelet function in humans. J Am Coll Nutr, 1991, 10(5), 466-73.
- Susanna C Larsson i wsp.: Dietary magnesium intake and risk of stroke: a meta-analysis of prospective studies. Am J Clin Nutr, 2012, 95(2), 362-6.
- S Holland i wsp.: Evidence-based guideline update: NSAIDs and other complementary treatments for episodic migraine prevention in adults: report of the Quality Standards Subcommittee of the American Academy of Neurology and the American Headache Society. Neurology, 2012, 78(17), 1346-53.
- Liana C Del Gobbo i wsp.: Circulating and dietary magnesium and risk of cardiovascular disease: a systematic review and meta-analysis of prospective studies. Am J Clin Nutr, 2013, 98(1), 160-73.
- Tonya S Orchard i wsp.: Magnesium intake, bone mineral density, and fractures: results from the Women's Health Initiative Observational Study. Am J Clin Nutr, 2014, 99(4), 926-33.
- Sang-Yhun Ju i wsp.: Dietary magnesium intake and metabolic syndrome in the adult population: dose-response meta-analysis and meta-regression. Nutrients, 2014, 6(12), 6005-19.
- M G ElSheikh i wsp.: Combination of vitamin E and clomiphene citrate in treating patients with idiopathic oligoasthenozoospermia: A prospective, randomized trial. Andrology, 2015, 3(5), 864-7.
Masz pytanie?
Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.