Grejpfrut
Ostatnia aktualizacja: 14 października 2020
- Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
- 10źródła
- 12badań
Grejpfrut (Citrus paradasi) to subtropikalne drzewo cytrusowe z rodziny rutowatych (Rutaceae), które po raz pierwszy zostało odkryte w XVIII wieku.
Wpływ na zdrowie: | Pozytywny |
Nazwa: | Grejpfrut |
Grupa: | Owoce |
Kalorie: | 32 kcal/100 g 80 kcal/1 sztuka (250 g) |
IG (indeks glikemiczny): | 25 - grejpfrut surowy 48 - sok grejpfrutowy |
Bogaty w: | Witamina C, witamina A, naringenina |
Właściwości: | Obniża ciśnienie krwi, zwiększa wchłanianie żelaza, działa korzystnie na układ krążenia, pomaga w obniżeniu masy ciała, nawadnia organizm, działa przeciwnowotworowo |
W ciąży: | Nie ma przeciwwskazań do spożywania. |
Przeciwwskazania: | Należy zachować odstęp pomiędzy przyjmowanymi lekami (ok. 4h). |
Jak przechowywać: | Najlepiej przechowywać w temperaturze pokojowej (do 7 dni). |
Cena: | 8 zł / kg |
Sezonowość: | Październik-marzec |
W pigułce
- Grejpfrut to niskokaloryczny owoc (80 kcal/sztukę), o niskim indeksie (IG = 25) i ładunku glikemicznym (ŁG = 5)
- Grejpfrut jest dobrym źródłem narinigeniny, witaminy C, witaminy A, potasu, likopenu i beta-karotenu
- Grejpfrut może obniżać ciśnienie tętnicze i stężenie cholesterolu we krwi
- Spożywanie grejpfruta może prawdopodobnie być pomocne podczas odchudzania
- Za sprawą witaminy C, grejpfrut może zwiększać wchłanianie żelaza
- W grejpfrucie znajdują się związki o działaniu przeciwnowotworowym
- Nie należy spożywać grejpfruta wcześniej niż 4h od momentu przyjęcia leków, gdyż może powodować niebezpieczne dla zdrowia interakcje
1. Grejpfrut jest niskokaloryczny
Grejpfrut jest zaliczany do owoców niskokalorycznych.
Wartość energetyczna grejpfruta wynosi 32 kcal/100 g.
Oznacza to, że jeden grejpfrut o średniej masie 250 g dostarcza ok. 80 kcal.
2. Grejpfrut ma niski indeks i ładunek glikemiczny
Grejpfrut jest zaliczany do produktów o niskim indeksie glikemicznym (IG), którego wartość wynosi 25 (IG = 25).
Indeks glikemiczny to wskaźnik, który pokazuje procentowy wzrost stężenia cukru we krwi po spożyciu wybranego produktu, w porównaniu do poziomu cukru spowodowanego spożyciem glukozy.
Oznacza to, że produkty o niskim indeksie glikemicznym powodują mniej gwałtowny wzrost stężenia glukozy we krwi, co jest zjawiskiem korzystnym dla naszego zdrowia.
Stąd też dieta człowieka powinna być oparta na produktach o niskim indeksie glikemicznym.
Ładunek glikemiczny
Dodatkowo grejpfrut charakteryzuje się również niskim ładunkiem glikemicznym (ŁG), który wynosi 5 (ŁG = 5) dla jednej sztuki tego owocu (ok. 250 g).
Ładunek glikemiczny (obok indeksu glikemicznego) jest istotnym wskaźnikiem określającym potencjalny wzrost glukozy we krwi, jak i wydzielania insuliny na skutek spożywania określonej porcji produktów spożywczych.
Im niższy ładunek glikemiczny, tym mniejszy wzrost wzrost poziomu cukru we krwi.
Warto też zauważyć, że ładunek glikemiczny jest wskaźnikiem bardziej dokładnym, w porównaniu do indeksu glikemicznego, gdyż uwzględnia dodatkowo zawartość węglowodanów w produkcie.
Produkty o niskim indeksie (IG) i ładunku glikemicznym (ŁG) powinny stanowić podstawę diety osób cierpiących na zaburzenia gospodarki węglowodanowej, np. osób z cukrzycą lub insulinoopornością.
Na podstawie tych danych można wskazać, że grejpfrut jest owocem dopuszczonym do spożycia przez osoby z cukrzycą i insulinoopornością.
3. Grejpfrut jest bogaty w witaminy i składniki mineralne
Grejpfrut zawiera w swoim składzie wiele witamin i składników mineralnych.
W jednej sztuce grejpfruta znajduje się szczególnie dużo:
- Potasu - 356 mg
- Witaminy C - 88,1 mg
- Witaminy A- 118 µg
Wśród innych składników mineralnych obecnych w grepfrucie (w 1 sztuce) w stosunkowo niewielkich ilościach można wymienić:
W grejpfrucie występują też pozostałe witaminy:
- Witamina B1 - 0,09 mg
- Witamina B2 - 0,05 mg
- Niacyna - 0,64 mg
- Witamina B6 - 0,11 mg
- Foliany - 25,6 µg
- Witamina E - 0,33 mg
4. Grejpfrut jest źródłem przeciwutleniaczy
Poza wspomnianą witaminą C, grejpfrut zawiera również inne związki o silnych właściwościach przeciwutleniających. Wśród nich należy wymienić:
- Naringeninę (z grupy polifenoli)
- Likopen
- Beta-karoten
5. Grejpfrut obniża ciśnienie krwi
Najnowsze wyniki analizy badań naukowych, które zostały opublikowane na łamach renomowanego czasopisma Critical Reviews in Food Science and Nutrition jednoznacznie pokazały, że spożywanie grejpfruta wiąże się z obniżeniem skurczowego ciśnienia krwi (średnio o 2,43 mmHg).
Dane te skazują, że grejpfrut może być cennym składnikiem diety osób cierpiących na nadciśnienie tętnicze.
6. Grejpfrut może wspomagać obniżenie masy ciała
Jedną z najczęściej powtarzanych właściwości zdrowotnych grejpfruta jest jego korzystny wpływ na redukcję masy ciała.
Dotychczas przeprowadzone badania naukowe wskazują, że spożywanie grejpfruta może wpływać na obniżenie masy ciała, jednakże jego skuteczność w odchudzaniu jest niewielka.
Korzystny wpływ grejpfruta na regulację masy ciała może wynikać m.in. ze stosunkowo wysokiej zawartości błonnika (ok. 2,82 g/sztukę), jak również obecności naringeniny - bioflawonoidu podejrzewanego o działanie wspomagające odchudzanie.
7. Grejpfrut może nawadniać organizm
Grejpfrut zawiera w swoim składzie wysokie ilości wody. Woda stanowi ok. 90% masy grejpfruta. Oznacza to, że w jednej sztuce grejpfruta znajduje się aż ok. 230 ml wody (1 szklanka).
8. Grejpfrut może zwiększać wchłanianie żelaza
Wielokrotnie udowodniono, że spożywanie żywności bogatej w witaminę C przyczynia się do zwiększenia wchłaniania żelaza niehemowego (występującego w produktach roślinnych) w przewodzie pokarmowym człowieka.
Jak wiadomo, grejpfrut jest bardzo dobrym źródłem kwasu askorbinowego - 1 sztuka pokrywa dzienne zapotrzebowanie na witaminę C w 100-120%.
Z tego względu zaleca się np. wypijać sok z grejpfruta do obiadu zawierającego żelazo.
9. Grejpfrut może korzystnie wpływać na układ krążenia
Poza wspomianym, korzystnym wpływie grejpfruta na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, owoc ten może wywierać pozytywny efekt na układ sercowo-naczyniowy w innych aspektach.
Za sprawą potasu obecnego w stosunkowo wysokich ilościach w grejpfrucie, a także witaminy C, jego spożywanie może przyczyniać się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia udaru mózgu i choroby wieńcowej serca.
Dodatkowo wydaje się, że spożywanie grejpfruta będącego bardzo dobrym źródłem witaminy C może odgrywać rolę w obniżaniu stężenia cholesterolu całkowitego, "złego" cholesterolu LDL i triglicerydów we krwi.
10. Grejpfrut może przyczyniać się do zmniejszania ryzyka nowotworów
Wielokrotnie udowodniono, że witamina C wykazuje działanie zapobiegające rozwojowi nowotworów. Wykazano, że zmniejsza ona m.in. ryzyko:
- Raka trzustki
- Raka płuc
- Raka prostaty
- Raka szyjka macicy
Grejpfrut będąc dobrym źródłem witaminy C, może zwiększać jej pulę w naszym organizmie, a tym samym mieć pewien udział zapobieganiu nowotworów.
Grejpfrut - przeciwwskazania
Grejpfrut wpływa na działanie leków
Grejpfrut zawiera w swoim składzie związek z grupy polifenoli - naringeninę, hamującą aktywność enzymów wątrobowych (CYP3A4 i CYP1A2), które są zaangażowane w metabolizowanie (w tym rozkładanie) leków.
Oznacza to, że spożywanie grejpfruta (jak również soku z grejpfruta) w okresie przyjmowania leków może powodować wzrost stężenia leków w ustroju, a to w konsekwencji może prowadzić do wystąpienia działań niepożądanych.
Wśród leków, na których aktywność może niekorzystnie wpływać grejpfrut, należy wymienić przede wszystkim:
- Statyny obniżające poziom cholesterolu (np. symwastatyna, atorwastatyna, lowastatyna)
- Leki przeciwlękowe (np. buspiron)
- Leki hipotensyjne - obniżające ciśnienie krwi (np. nifedypina, diltiazem, werapamil, warfaryna)
- Kortykosteroidy (np. budezonid)
- Leki przeciwhistaminowe (np. feksofenadyna)
- Leki uspokajające (benzodiazepiny, np. diazepam)
- Leki przeciwpadaczkowe (np. karbamazepina)
- Leki immunosupresyjne (np. cyklosporyny)
- Leki przeciwarytmiczne (np. amiodaron)
Od momentu przyjęcia leków zaleca się zrobić ok. 4-godzinną przerwę przed spożyciem grejpfruta lub soku grejfrutowego.
Jak wybrać grejpfruta?
Dojrzały, dobry jakościowo grejpfrut powinien być elastyczny i jędrny (bez widocznej, zmarszczonej skórki) oraz nie może być zbyt miękki.
Lepiej wybierać owoc, który jest bardziej płaski na górze i na dole. Powinien mieć owalny kształt, a nie idealnie okrągły.
Powinien posiadać charakterystyczny dla siebie aromat.
Owoc powinien być stosunkowo ciężki - im wyższa jego masa i wielkość, tym większe prawdopodobieństwo, że będzie bardzo soczysty.
Powierzchnia grejpfruta nie może zawierać miękkich plam, które mogą wskazywać na psucie się owocu.
Jak przechowywać grejpfruta?
Grejpfrutów, podobnie jak pomarańczy i innych cytrusów nie trzeba przechowywać w lodówce. Chyba, że nie planujemy po niego sięgnąć przez najbliższe 5-7 dni od zakupu. Wówczas koniecznością będzie schowanie go do lodówki (do pojemnika/szuflady przeznaczonej do przechowywania warzyw i owoców).
Grejpfruta świeżego (którego spożyjemy w ciągu tygodnia) najlepiej przechowywać w temperaturze pokojowej, bez uprzedniego mycia.
Grejpfruta obranego ze skóry można przechowywać w lodówce przez jeden dzień.
Spis badań i źródeł
- https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/786546/nutrients
- https://foodstruct.com/food/grapefruit
- https://medlineplus.gov/druginfo/natural/946.html
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16579728/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19674720/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20099192/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22304836/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25880021/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26360104/
- https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/grapefruit-juice-and-some-drugs-dont-mix
- https://www.health.harvard.edu/newsletter_article/grapefruit-and-medication-interaction
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3039556/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3589309/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3787170/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4532989/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5381428/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6469163/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15585762
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23558164?dopt=Abstract
Kategorie: Owoce
Masz pytanie?
Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.
