Oregano

Jakie wartości odżywcze dostarcza oregano?

Oregano nie dostarcza prawie w ogóle kalorii

Pomimo, że wartość energetyczna suszonego oregano wynosi 265 kcal/100 g, to jego spożywanie nie wiąże się z dostarczaniem energii.

Wynika to z faktu, że porcja oregano, jaką najczęściej spożywamy wraz z potrawami, to nie więcej niż 1 g.

1 standardowa porcja oregano (ok. 1/4 łyżeczki = 1 g) to zaledwie ok. 2,5 kcal.

Wartość odżywcza oregano

Oregano zawiera wiele różnych składników odżywczych, jednakże ze względu na to, że spożywamy je w bardzo niewielkich ilościach, to ilość związków, które dostarczamy wraz z tą przyprawą jest również znikoma.

Wobec tego, zamieszczoną poniżej wartość odżywczą oregano należy potraktować przede wszystkim czysto informacyjnie.

Suszone oregano zawiera w swoim składzie przede wszystkim węglowodany (69 g/100 g). W o wiele mniejszych ilościach obecne są białko (9 g/100 g) i tłuszcz (4,3 g/100 g).

W suszonym oregano znajduje się również błonnik pokarmowy - 42,5 g/100 g.

Z kolei zawartość składników mineralnych kształtuje się następująco:

• Wapń - 1597 mg/100 g
• Żelazo - 36,8 mg/100 g
• Magnez - 270 mg/100 g
• Fosfor - 148 mg/100 g
• Potas - 1260 mg/100 g
• Sód - 25 mg/100 g
• Cynk - 2,69 mg/100 g
• Miedź - 0,63 mg/100 g
• Mangan - 4,99 mg/100 g
• Selen - 4,5 µg/100 g

W suszonym oregano znajdują się również nieznaczące dla nas ilości witamin:

• Witamina C - 2,3 mg/100 g
• Witamina B1 - 0,18 mg/100 g
• Witamina B2 - 0,53 mg/100 g
• Niacyna - 4,64 mg/100 g
• Kwas pantotenowy - 0,92 mg/100 g
• Witamina B6 - 1,04 mg/100 g
• Kwas foliowy - 237 µg/100 g
• Witamina A - 85 µg/100 g
• Witamina E - 18,26 mg/100 g
• Witamina K - 621,7 µg/100 g

W oregano znajdują się związki bioaktywne

Oregano jest źródłem wielu różnych przeciwutleniaczy. Wśród nich znajdują się m.in. związki takie, jak:

• Kwas rozmarynowy
• Luteolina
• Apigenina
• Kwas kawowy
• Kwas cykorowy
• Kwas p-kumarowy

Z kolei w olejku eterycznym pochodzącym z oregano stwierdzono głównie obecność:

• Karwakrolu
• Tymolu
• Octanu linalilu
• γ-terpinenu
• Borneolu

Jakie właściwości ma oregano?

Oregano ma silne właściwości przeciwutleniające

W wielu badaniach naukowych udowodniono, że oregano zawiera różne związki o działaniu przeciwutleniającym i wykazuje zdolność do hamowania szkodliwej aktywności wolnych rodników.

Ma to istotne znaczenie dla naszego zdrowia, ponieważ nadmiar wolnych rodników w organizmie może prowadzić do rozwoju wielu różnych chorób, w tym m.in.:

• Miażdżycy
• Nowotworów
• Chorób neurodegeneracyjnych (np. choroby Alzheimera, choroby Parkinsona)
• Chorób zapalne stawów
• Cukrzycy
• Zwyrodnieniowej choroby oczu

Trzeba jednak podkreślić, że dotychczas nie przeprowadzono badań naukowych, w których byłby sprawdzany wpływ spożycia oregano na zdrowie.

Ludowe zastosowanie oregano

W medycynie tradycyjnej oregano stosowano w wielu różnych sytuacjach, w tym m.in. w:

• Leczeniu chorób układu oddechowego (kaszlu, zapalenia oskrzeli, astmy) i cukrzycy
• Łagodzeniu dolegliwości żołądkowo-jelitowych (biegunek, bólów brzucha, niestrawności)
• Leczeniu zaburzeń miesiączkowania

Dodatkowo oregano przypisywano właściwości przeciwbakteryjne i przeciwzapalne.

Niestety do dnia dzisiejszego, powyższe właściwości nie zostały zbadane. Z tego względu, aktualnie nie można potwierdzić skuteczności działania oregano.

Przeciwwskazania

Zarówno oregano (przyprawa), jak również olej z oregano posiadają status GRAS, czyli produktów ogólnie uznanych za bezpieczne.

Oregano jest przyprawą dobrze tolerowaną przez organizm człowieka. Tylko w pojedynczych przypadkach zgłaszano podrażnienie przewodu pokarmowego lub skórne reakcje alergiczne.

Ogólnie przyjmuje się, że spożywanie oregano nie powoduje żadnych skutków ubocznych i nie ma też przeciwwskazań co do jego stosowania.

Oregano w ciąży

Oregano (jako przyprawa) może być spożywane w trakcie ciąży i podczas karmienia piersią.

Dotychczas nie zgłoszono, aby stosowanie tej przyprawy miało jakikolwiek negatywny wpływ na zdrowie matek, jak i ich potomstwa.

Jak spożywać oregano?

Oregano - przyprawa do wielu potraw

Zarówno oregano świeże, jak i suszone posiada stosunkowo intensywny smak. Jednakże świeże oregano charakteryzuje się bardziej cierpkim smakiem, w porównaniu do suszonego. Dlatego też nie powinno zastępować się oregano suszonego - świeżym, w proporcji 1:1. Do danej potrawy należy użyć mniejszą ilość oregano świeżego, niż suszonego.

Suszone oregano jest zazwyczaj dodawane w trakcie gotowania, zaś oregano świeże w listkach - pod koniec gotowania lub do gotowych już potraw.

Oregano jest szeroko wykorzystywane w różnych kuchniach świata.

Przyprawa ta zazwyczaj dodawana jest do potraw bazujących na pomidorach (zupy i sosy pomidorowe, pizza).

Oregano wykorzystuje się również do przygotowania potraw opartych na oliwie z oliwek. Niejednokrotnie łączy się nawet oliwę z oliwek z oregano, aby sporządzić olej z oregano lub marynaty do dań mięsnych (np. z wołowiny, jagnięciny, kurczaka), w tym wędzonych i grillowanych.

Oregano nadaje się również jako dodatek do:

• Pieczywa, grzanek, tostów
• Nasion strączkowych  (np. fasoli)
• Zapiekanych ziemniaków
• Pieczonych warzyw (np. papryki)
• Pesto (można nim zastąpić bazylię)

Oregano bardzo dobrze komponuje się z innymi przyprawami, głównie takimi jak:

• Tymianek
• Bazylia
• Majeranek
• Cebula
• Czosnek

Herbata z oregano - przepis

W medycynie tradycyjnej stosuje się napar z oregano w celu złagodzenia kaszelu i bólu gardła. Dodatkowo uważa się, że oregano może wspomagać trawienie, zmniejszać wzdęcia i działać moczopędnie.

Do przygotowania herbay można wykorzystać zarówno oregano suszone, jak i świeże.

W celu sporządzenia herbaty z suszonym oregano należy:
1. Zagotować wodę
2. Do wrzątku (1 szklanka) włożyć sitko z umieszczonym w nim suszonym oregano (2 łyżeczki)
3. Tak przygotowany napar pozostawić na ok. 5-10 min pod przykryciem.
4. Wyciągnąć sitko
5. Opcjonalnie - do herbaty z oregano można dodać miód lub cytrynę

Z kolei sposób przygotowania herbaty ze świeżym oregano polega na:

1. Zagotowaniu wody (1 szklanka)
2. Umieszczeniu świeżych liści oregano w szklance i rozduszeniu ich
3. Zalaniu liści gorącą wodą i odstawieniu naparu na ok. 5-10 minut pod przykryciem
4. Opcjonalnie - dodaniu miodu lub cytryny

Jak zrobić olej z oregano?

Jednym ze sposobów na spożycie oregano jest przygotowanie z niego oleju.

Do przygotowania oleju z oregano lepiej zastosować oregano suszone, niż świeże. Wynika to z faktu, że świeże liście mogą oddać wodę do oleju, a tym samym zmniejszyć jego trwałość.

To, w jaki sposób chcesz wykorzystywać olej z oregano ma istotne znaczenie dla wyboru oleju bazowego, na podstawie, którego przygotujesz samodzielny olej. 

Jeżeli planujesz stosować olej do gotowania/smażenia, wybierz wówczas olej z awokado, oliwę z oliwek lub olej rzepakowy. Jeżeli chcesz wykorzystywać olej z oregano na zimno, dobrym wyborem będzie wspomniana oliwa z oliwek, olej lniany lub olej z pestek winogron/dyni.

Sposób przygotowania oleju z oregano wygląda następująco:

1. Do słoika dodaj suszone oregano
2. Napełnij słoik wybranym olejem podstawowym (np. oliwą z oliwej) tak, aby w całości przykrył oregano
3. Umieść słoik w garnku z wodą (uważaj, aby woda z garnka nie dostała się do słoika; najlepiej, aby woda sięgała do ok. 3/4 wysokości słoika)
4. Podgrzewaj całość na niewielkim ogniu (przez ok. 2-4 h), od czasu do czasu mieszając
5. Zdejmij całość z ognia
6. Odcedź olej od cząsteczek oregano
7. Przenieś olej do umytego, wysterylizowanego naczynia (np. innego słoika)

Samodzielnie przygotowany olej z oregano najlepiej przechowywać w lodówce i należy spożyć go w ciągu ok. 3-4 tygodni.

Majeranek a oregano

Oregano i majeranek to dwie różne przyprawy, należące jednak do tego samego rodzaju roślin - Lebiodka (Origanum). Prawidłowa nazwa tych roślin jest następująca:

• Oregano - Lebiodka pospolita (Origanum vulgare)
• Majeranek - Lebiodka majeranek (Origanum majorana)

Ze względu na to pokrewieństwo, oregano jest nawet określane jako "dziki majeranek".

Pomiędzy tymi dwoma przyprawami są pewne różnice. Oregano charakteryzuje się przede wszystkim ostrym, nieco drażniącym smakiem, zaś majeranek jest łagodniejszy, nieco słodki i wyczuwa się w nim kwiatowo-drzewną nutę.

Oregano - jak kupować

Oregano - cena

Oregano można kupić w większości sklepów spożywczych lub sklepów zielarskich. W sprzedaży występuje w formie suszonej lub świezych liści.

Koszt jednego opakowania (10 g) suszonego oregano to ok. 0,7-1,4 zł.

Z kolei cena świeżego oregano w doniczce wynosi ok. 5-7 zł

Oregano w kapsułkach

Oregano (w postaci suszonych liści lub ekstraktu) można kupić również jako suplement diety w kapsułkach.

Przechowywanie

Świeże oregano (np. to sprzedawane w doniczce) cechuje się krótkim okresem przydatności do spożycia.

Liście świeżego oregano najlepiej przechowywać w plastikowej torbie w lodówce, raczej nie dłużej niż 3-4 dni. Okres przydatności świeżego oregano można wydłużyć o kilka dni, jeżeli do torebki z oregano włożymy lekko wilgotny ręcznik papierowy.

Świeże oregano (same liście, oberwane z łodygi) można również zamrozić. Innym sposobem na zamrożenie oregano jest starcie świeżych liści na puree i w takiej formie (lub z dodatkiem niewielkiej ilości wody) zamrożenie ich z wykorzystaniem formy do kostek lodu.

Oregano suszone należy przechowywać w chłodnym i ciemny miejscu, w szczelnie zamkniętym pojemniku. W takich warunkach, oregano suszone może być przechowywane bardzo długo, nawet powyżej 6-12 miesięcy. Warto jednak pamiętać, że im dłużej będziemy przechowywać oregano, tym bardziej będzie ono tracić swój smak i aromat.