Orzeszki piniowe

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.

Orzeszki piniowe

Ostatnia aktualizacja: 20 czerwca 2023

  • Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
  • 6źródła
  • 9badań

Orzeszki piniowe to jadalne nasiona pochodzące z sosny pinia (Pinus pinea L.), które cenione są głównie w regionie śródziemnomorskim. Jednakże pod tą nazwą kryją się również nasiona pozyskiwane z innych gatunków sosny, np. z sosny koreańskiej (Pinus koraiensis). Choć należy zaznaczyć, że za najbardziej szlachetne uznawane są nasiona sosny pinia.

Wpływ na zdrowie:

Pozytywny

Nazwa:

Orzeszki piniowe

Grupa:

Orzechy

Kalorie:

673 kcal/100 g
168 kcal/25 g (1 garść)

IG (indeks glikemiczny):

15

Bogate w:

Mangan, miedź, fosfor, magnez, witamina E, witamina K, kwas linolowy

Właściwości:

Obniżanie poziomu cukru we krwi, poprawa płodności, działanie przeciwdepresyjne, poprawa zdrowia kości

Przeciwwskazania:

Osoby z alergią na orzechy, osoby wymagające diety lekkostrawnej


W pigułce

  • Orzeszki piniowe są wysokokaloryczne (673 kcal/100 g) i cechują się niskim indeksem glikemicznym (IG = 15)
  • Głównym składnikiem tłuszczu obecnego w orzeszkach piniowych jest kwas linolowy
  • Orzeszki piniowe są źródłem manganu, miedzi, fosforu, manganu, witaminy E i K
  • Spożywanie orzeszków piniowych wiąże się z obniżeniem poziomu cukru we krwi
  • Orzeszkom piniowym przypisuje się działanie przeciwdepresyjne
  • Orzeszki piniowe prawdopodobnie mogą wspomagać zdrowie kości i zwiększać płodność

Orzeszki piniowe - wartości odżywcze

Orzeszki piniowe są kaloryczne

Orzeszki piniowe dostarczają dużo kalorii - ich wartość energetyczna wynosi 673 kcal/100 g.

Wobec tego, 1 garść orzeszków piniowych (25 g) to ok. 168 kcal.

Orzeszki piniowe zawierają dużo tłuszczu

Głównym składnikiem orzeszków piniowych jest tłuszcz, choć zawierają one również stosunkowo dużo białka.

W porównaniu do innych orzechów (np. orzechów laskowych, orzechów włoskich), orzeszki piniowe mają mało błonnika pokarmowego.

Podstawowa wartość odżywcza orzeszków piniowych (w przeliczeniu na 1 garść = 25 g) wygląda następująco:

  • Białko - 3,42 g
  • Tłuszcz - 17,09 g
  • Węglowodany - 3,27 g
  • Błonnik pokarmowy - 0,93  g (3,7% RWS)

Tłuszcz znajdujący się w orzeszkach piniowych zbudowany jest głównie z wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (34,07 g/100 g), spośród których najwięcej znajduje się kwasu linolowego. Dodatkowo w orzeszkach piniowych znajduje się stosunkowo dużo jednonienasyconych kwasów tłuszczowych (18,76 g/100 g), w tym przede wszystkim kwasu oleinowego. Z kolei zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych jest bardzo niska i wynosi tylko 4,9 g/100 g.

Orzeszki piniowe zawierają wiele składników mineralnych

W orzeszkach piniowych znajduje się bardzo dużo różnych składników mineralnych, spośród których najwięcej jest manganu, miedzi, fosforu i magnezu.

Zawartość poszczególnych związków mineralnych (w przeliczeniu na 1 garść = 25 g) wygląda następująco:

  • Mangan - 2,2 mg (110% RWS)
  • Miedź - 0,33 mg (33% RWS)
  • Fosfor - 143,75 mg (20,5% RWS)
  • Magnez - 62,75 mg (16,7% RWS)
  • Cynk - 1,61 mg (16,1% RWS)
  • Żelazo - 1,38 mg (9,9% RWS)
  • Potas - 149,25 mg (7,5% RWS)

Orzeszki piniowe są źródłem witamin E i K

W orzeszkach piniowych obecnych jest wiele różnych witamin. Jednakże poza witaminą E i K, pozostałe witaminy występują w stosunkowo niskich ilościach.

Poziom najważniejszych witamin w orzeszkach piniowych:

Witamina E - 2,33 mg (19,4% RWS)
Witamina K - 13,48 ug (18% RWS)
Tiamina - 0,09 mg (8,2% RWS)
Niacyna - 1,1 mg (6,9% RWS)
Kwas foliowy - 8,5 ug (4,3% RWS)
Ryboflawina - 0,06 mg (4,1% RWS)
Witamina B6 - 0,02 mg (1,6% RWS)

Orzechy piniowe zawierają w swoim składzie fitosterole

Orzeszki piniowe dostarczają fitosteroli (steroli roślinnych), czyli związków chemicznych, które mają zdolność do obniżania stężenia cholesterolu we krwi.

Wśród steroli roślinnych obecnych w orzeszkach piniowych można wyróżnić przede wszystkim beta-sitosterol. W mniejszych ilościach obecny jest też stigmasterol.

Należy jednak zauważyć, że zawartość steroli w orzeszkach piniowych jest niska w stosunko do dawki fitosteroli, dla których stwierdzono działanie redukujące poziom cholesterolu.

Orzeszki piniowe mają niski indeks (IG) i ładunek glikemiczny (ŁG)

Orzeszki piniowe cechują się niskim indeksem glikemicznym, którego wartość wynosi 15 (IG = 15).

Dodatkowo orzeszki piniowe mają bardzo niski ładunek glikemiczny. Dla jednej porcji (1 garść = 25 g) wynosi on 0,49 (ŁG = 0,49).

Orzeszki piniowe - właściwości

•• Orzeszki piniowe mogą obniżać poziom cukru we krwi

W 2020 roku naukowcy opublikowali wyniki doświadczenia na szczurach, które dotyczyło wpływu spożycia orzeszków piniowych na gospodarkę węglowodanową.

Autorzy pracy zauważyli, że u zwierząt, których karma była wzbogacona w orzeszki piniowe nastąpiło istotne obniżenie stężenia glukozy we krwi.

Wobec tego, można przypuszczać, że orzeszki piniowe mogą być wartościowym składnikiem diety osób z cukrzycą typu 2.

 

Podsumowanie: badania na zwierzętach dowodzą, że orzeszki piniowe powodują redukcję poziomu glukozy we krwi. Jednakże skuteczność takiego działania musi zostać jeszcze potwierdzona w badaniach z udziałem ludzi.

•• Orzeszki piniowe mogą zwiększać płodność

Można przypuszczać, że spożywanie orzeszków piniowych przyczyni się do poprawy płodnośći. A to za sprawą wysokich ilości witaminy E i cynku.

Aktualny stan wiedzy pokazuje, że cynk przyczynia się do zwiększenia objętości nasienia. Dodatkowo składnik ten wpływa korzystnie na jego jakość.

Z kolei w przypadku witaminy E naukowcy zauważyli, że składnik ten może być pomocny w zwiększaniu ruchliwości plemników.

 

Podsumowanie: obecne w orzeszkach piniowych witamina E i cynk mogą poprawiać płodność. Jednakże dotychczas nie zostały przeprowadozne żadne badania nad bezpośrednim wpływem spożywania orzeszków piniowych na funkcje seksualne.

•• Orzeszki piniowe mogą działać przeciwdepresyjnie

Na podstawie wysokiej zawartości cynku i magnezu można zasugerować, że spożywanie orzeszków piniowych może ustrzec nas w pewnym stopniu przed depresją.

Wielokrotnie udowodniono, że osoby, które spożywają wysokie ilości cynku mają mniejsze ryzyko rozwoju depresji (nawet o 33%). Dodatkowo cynk może łagodzić pewne objawy depresji. Podobnie zapewnienie odpowiedniej podaży magnezeu może wpłynąć na zredukowanie objawów depresji.

 

Podsumowanie: orzeszki piniowe zawierają w swoim składzie cynk i magnez, które mają właściwości przeciwdepresyjne. Jednakże potrzebne jest przeprowadzenie badań z udziałem ludzi, aby potwierdzić, czy spożywanie orzeszków piniowych może zapobiegać depresji lub łagodzić jej objawy.

•• Orzeszki piniowe mogą wspomagać zdrowie kości

W orzeszkach piniowych znajdują się wysokie ilości witaminy K i magnezu, które pozytywnie wpływają na stan kości.

W wielu badaniach naukowcy udowodnili, że dostarczanie odpowiednich ilości zarówno magnezu jak i witaminy K może powodować wzrost gęstości mineralnej kości.

 

Podsumowanie: Orzeszki piniowe mogą wzmacniać kości. Dotychczas jednak nie wykonano badań, w których by sprawdzano wpływ spożywania orzeszków piniowych na stan kości.

Przeciwwskazania

Orzeszki piniowe są bezpieczne dla zdrowia i u osób zdrowych nie powodują poważnych skutków ubocznych.

Niektóre osoby mogą mieć alergię na orzeszki piniowe

U osób uczulonych, nawet niewielkie ilości orzeszków piniowych mogą wywoływać niebezpieczne reakcje alergiczne, w tym wstrząs anafilaktyczny.

Alergia na orzeszki piniowe może objawiać się też astmą, obrzękiem naczynioruchowym, obrzękai krtani i pokrzywką.

Syndrom orzeszków piniowych

W literaturze naukowej zostały opisane przypadki osób, u których nastąpiły zaburzenia smaku po spożyciu orzeszków piniowych.  Osoby te odczuwały metaliczny posmak w ustach. To właśnie to zjawisko zostało nazwane syndromem orzeszków piniowych.

Objawami dodatkowymi były też niejednokrotnie dolegliwości żołądkowo-jelitowe, w postaci bólów brzucha i wymiotów.

Jednakże wydaje się, że syndrom orzeszków piniowych może wystąpić głównie w przypadku zjedzenia niejedalnych odmian.

Więcej podobnych treści

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.


Czy ten artykuł okazał się pomocny?

Oceń wpis i pomóż nam w stworzeniu najlepszego w polskim internecie źródła wiedzy o zdrowiu. Czekamy na Twoje uwagi :)

Dziękujemy za oddany głos!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Cieszymy się, że znalazłeś w tym artykule to, czego szukałeś ;)

Dziękujemy za komentarz!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Dołożymy wszelkich starań aby nasze artykuły były lepsze.

Twoim zdaniem czegoś tu zabrakło?

Daj nam znać, a wspólnie uzupełnimy ten artykuł


Spis badań i źródeł

  • http://www.jiaci.org/issues/vol25issue5/2.pdf
  • https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/170591/nutrients
  • https://lowcarbcheck.com/foods/pine-nuts/
  • Françoise Flesch i wsp.: Dysgeusia following consumption of pine nuts: more than 3000 cases in France. Clin Toxicol (Phila), 2011, 49(7), 668-70.
  • Marc-David Munk i wsp.: Pine mouth (pine nut) syndrome: description of the toxidrome, preliminary case definition, and best evidence regarding an apparent etiology. Semin Neurol, 2012, 32(5), 525-7.
  • Elham Ranjbar i wsp.: Effects of Zinc Supplementation in Patients with Major Depression: A Randomized Clinical Trial. Iran J Psychiatry., 2013, 8(2), 73–79.

Masz pytanie?

Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.

Administratorem Twoich danych osobowych jest vitapedia.pl. Twoje dane posłużą nam wyłącznie do kontaktowania się z Tobą.

Newsletter