Kasza gryczana

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.

Kasza gryczana

Ostatnia aktualizacja: 19 czerwca 2023

  • Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
  • 7źródła
  • 17badań

Kasza gryczana to produkt przygotowany na bazie nasion gryki zwyczajnej (Fopyrum esculentum).

Wpływ na zdrowie:

Pozytywny

Nazwa:

Kasza gryczana

Kalorie:

340 kcal/100 g

IG (indeks glikemiczny):

45

Bogata w:

Magnez, potas, błonnik pokarmowy

Właściwości:

Łagodzenie zaparć, obniżanie stężenia cukru we krwi, redukcja poziomu cholesterolu i triglicerydów we krwi, zmniejszanie ryzyka chorób układu krążenia i cukrzycy

W ciąży:

Bezpieczna, nie ma przeciwwskazań do spożywania

Jak przechowywać:

Najlepiej przechowywać w suchym, ciemnym i chłodnym miejscu, w szczelnie zamkniętym pojemniku


W pigułce

  • Kasza gryczana jest źrodłem błonnika pokarmowego i dostarcza wysokich ilości magnezu, potasu, miedzi
  • Kasza gryczana może być spożywana przez osoby z celiakią, ponieważ nie zawiera glutenu
  • Kasza gryczana może wpływać korzystnie na funkcjonowanie układu krążenia i zapobiegać chorobom sercowo-naczyniowym (np. udarom mózgu, chorobie niedokrwiennej serca)
  • Kasza gryczana jest odpowiednim produktem dla osób z cukrzycą (może przyczyniać się do obniżenia stężenia glukozy we krwi)
  • Ze względu na wysoką zawartość błonnika, spożywanie kaszy gryczanej może być skuteczne w leczeniu zaparć
  • Kaszy gryczanej w wysokich ilościach nie powinny spożywać osoby cierpiące na wrzody żołądka/dwunastnicy, nadkwasotę żołądka, refluks żołądkowo-przełykowy, niewydolność nerek

W sprzedaży można znaleźć dwa główne rodzaje kaszy gryczanej:

  • Kaszę nieprażoną - powstaje z niepalonych nasion gryki; posiada delikatny smak, jasną barwę i cechuje się wyższą wartością odżywczą, niż kasza prażona
  • Kaszę prażoną - jak sama nazwa wskazuje, w celu wytworzenia tego rodzaju kaszy, nasiona gryki są poddawane prażeniu; w efekcie kasza ta ma bardziej wyrazisty (i nieco gorzkawy) smak, a także charakteryzuje się orzechowo-brązową barwą; zawiera mniej składników odżywczych, niż kasza nieprażona

Właściwości

Kasza gryczana nie zawiera glutenu

Kasza gryczana jest produkten naturalnie nie zawierającym w swoim składzie glutenu.

Oznacza to, że kasza gryczana może być spożywana przez osoby cierpiące na celiakię.

Należy mieć jednak świadomość, że w zakładzie produkcyjnym może nastąpić zanieczyszczenie kaszy gryczanej (jak i każdego innego produktu) glutenem. Dlatego też osoby z celiakią powinny wybierać przede wszystkim produkty opatrzone znakiem przekreślonego kłosa na etykiecie.

Gryka wpływa korzystnie na układ krążenia

Na podstawie przeprowadzonej analizy wielu badań, naukowcy zauważyli, że spożywanie gryki może prowadzić do pożądanego obniżenia stężenia cholesterolu całkowitego i triglicerydów we krwi.

Dodatkowo za sprawą obecnego w kaszy gryczanej magnezu, potasu i błonnika pokarmowego, produkt ten może prawdopodobniewpływać korzystnie na redukcję ciśnienia tętniczego krwi.

Warto też podkreślić, że wiele badań naukowych jednoznacznie pokazuje, że zapewnienie odpowiedniej podaży magnezu, błonnika pokarmowego i potasu przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych takich, jak:

  • Udary mózgu
  • Choroba niedokrwienna serca
  • Niewydolność serca
  • Zawał mięśnia sercowego

Kasza gryczana jest odpowiednia dla osób z cukrzycą

Kasza gryczana może być zalecana osobom cierpiącym na cukrzycę.

Charakteryzuje się ona niskim indeksem glikemicznym, który wynosi 45.

Dodatkowo kasza gryczana zawiera cynk, który uczestniczy w powstawaniu hormonów w trzuce (insuliny i glukagonu) odpowiedzialnych za regulację poziomu cukru we krwi.

Kasza gryczana to także źródło błonnika, który przyczynia się do obniżania stężenia glukozy we krwi.

Regularne spożywanie kaszy gryczanej może być również pomocne w zapobieganiu rozwoju cukrzycy, a to za sprawą wspomnianych składników - magnezu, potasu i błonnika pokarmowego.

Magnez i miedź z kaszy gryczanej pełnią wiele ważnych funkcji

Kasza gryczana jest bardzo dobrym źródłem magnezu. A jak wiadomo, składnik ten jest niezbędny dla naszego zdrowia.

Spożywanie wysokich ilości magnezu wiąże się m.in. z:

  • Zapewnieniem właściwego przewodzenia impulsów nerwowych
  • Zwiększeniem gęstości mineralnej kości (BMD)
  • Poprawą funkcjonowania mięśni i łagodzeniem skurczów mięśni (u osób z niedoborami tego składnika)
  • Działaniem przeciwzapalnym
  • Łagodzeniem bólów migrenowych
  • Właściwościami przeciwdepresyjnymi
  • Poprawą jakości snu

Z kolei miedź jest odpowiedzialna w naszym ustroju m.in. za:

  • Zwalczanie wolnych rodników
  • Metabolizm żelaza (wchłanianie i wbudowywanie go do hemoglobiny)
  • Pigmentację włosów i skóry
  • Prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego
  • Budowę kości i naczyń krwionośnych
  • Właściwe krzepnięcie krwi

Kasza gryczana jest zalecana na zaparcia

Kasza gryczana należy do pełnoziarnistych produktów zbożowych i cechuje się wysoką zawartością błonnika pokarmowego.

Z tego względu powinna być włączona do diety osób, które zmagają się z problemami z wypróżnianiem.

Wartości odżywcze

Kasza gryczana jest stosunkowo kaloryczna

Wartość energetyczna kaszy gryczanej może różnić się w zależności od produktu, ale średnio wynosi ona ok. 340 kcal/100 g.

Kasza gryczana ma niski indeks (IG) i ładunek glikemiczny (ŁG)

Kasza gryczana charakteryzuje się niskim indeksem glikemicznym, który wynosi 45 (IG = 45).

W kaszy gryczanej znajdują się wysokie ilości węglowodanów

Kasza gryczana jest przede wszystkim źródłem węglowodanów. Ich poziom wynosi 71,5 g/100 g.

W mniejszych ilościach znajduje się białko - 13,25 g/100 g.

Kasza gryczana zawiera znikome ilości tłuszczu - 3,4 g/100 g.

Kasza gryczana jest dobry źródłem błonnika pokarmowego

W 100 g kaszy znajduje się ok. 5-7 g błonnika pokarmowego.

Kasza gryczana zawiera wysokie ilości składników mineralnych

Kasza gryczana obfituje w takie składniki mineralne jak:

W kaszy gryczanej znajdują się również:

Kasza gryczana dostarcza witamin z grupy B

Spośród wszystkich witamin, w kaszy gryczanej znajduje się najwięcej witamin z grupy B takich, jak:

Gryka zawiera polifenole

Ważnymi składnikami biologicznie aktywnymi w gryce są polifenole.

W ziarnach gryki znajdują się przede wszystkim rutyna i izowiteksyna.

zdrowe

Przeciwwskazania

Kasza gryczana jest bezpieczna dla zdrowia i u osób zdrowych nie powoduje żadnych skutków ubocznych.

Jednakże nie zaleca się spożywania kaszy gryczanej (lub zaleca się ograniczyć jej spożycie) w kilku przypadkach. Są to głównie:

  • Refluks żołądkowo-przełykowy
  • Nadkwasota żołądka
  • Wrzody żołądka i dwunastnicy
  • Niewydolność nerek

U osób z powyżej wymienionymi chorobami, spożywanie kaszy gryczanej może zaostrzać objawy choroby.

Kasza gryczana w ciąży

Nie ma żadnych przeciwwskazań do spożywania kaszy gryczanej w trakcie ciąży i podczas karmienia piersią.

Kasza gryczana obfituje w wiele cennych składników odżywczych, w tym w błonnik pokarmowy i składniki mineralne, które są niezbędne dla prawidłowego przebiegu ciąży.

Jak przechowywać kaszę gryczaną?

Kasza gryczana powinna być przechowywana w szczelnym pojemniku, w chłodnym, suchym i ciemnym miejscu.

Trzymanie kaszy z dala od ciepła, wilgoci i światła wydłuża jej trwałość.

Jak jeść kaszę gryczaną?

Kasza gryczana bardzo dobrze komponuje się z takimi produktami i potrawami jak:

  • Gulasz
  • Sos grzybowy
  • Potrawy na bazie mięsa (np. wołowiny)

Kasza gryczana może być również wartościowym składnikiem farszu (np. w pierogach, krokietach, naleśnikach, gołąbkach).

Więcej podobnych treści

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.


Czy ten artykuł okazał się pomocny?

Oceń wpis i pomóż nam w stworzeniu najlepszego w polskim internecie źródła wiedzy o zdrowiu. Czekamy na Twoje uwagi :)

Dziękujemy za oddany głos!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Cieszymy się, że znalazłeś w tym artykule to, czego szukałeś ;)

Dziękujemy za komentarz!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Dołożymy wszelkich starań aby nasze artykuły były lepsze.

Twoim zdaniem czegoś tu zabrakło?

Daj nam znać, a wspólnie uzupełnimy ten artykuł


Spis badań i źródeł

  • Behnood Abbasi i wsp.: The effect of magnesium supplementation on primary insomnia in elderly: A double-blind placebo-controlled clinical trial. J Res Med Sci, 2012, 17(12), 1161-9.
  • Jacqueline L. Longe: The gale encyclopedia of diets (2008).
  • https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK225407/
  • James F. Collins i wsp.: Copper1,2. Adv Nutr., 2011, 2(6), 520–522.
  • Rui Jing i wsp.: Phytochemical and Pharmacological Profiles of Three Fagopyrum Buckwheats. Int J Mol Sci., 2016, 17(4), 589.
  • Emily K. Tarleton i wsp.: Role of magnesium supplementation in the treatment of depression: A randomized clinical trial. PLoS One., 2017, 12(6), e0180067.

Masz pytanie?

Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.

Administratorem Twoich danych osobowych jest vitapedia.pl. Twoje dane posłużą nam wyłącznie do kontaktowania się z Tobą.

Newsletter