Okoń
Ostatnia aktualizacja: 09 października 2023
- Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
- 4źródła
- 8badań
Okoń (Perca fluviatilis) to drapieżna ryba słodkowodna z rodziny okoniowatych (Percidae), żyjąca w wodach Azji i Europy. Posiada miękkie mięso o delikatnym smaku. Choć dostarcza pewnych ilości witamin i składników mineralnych, z uwagi na tendencję do gromadzenia rtęci nie powinna być jedzona zbyt często.
W pigułce
- Okoń to chuda ryba dostarczająca dużych ilości białka, witaminy B12, witaminy D, selenu i fosforu.
- Okoń zawiera mało kwasów omega-3.
- Okoń może gromadzić umiarkowane ilości rtęci i powinien być rzadko spożywany przez kobiety w ciąży i małe dzieci.
Okoń - wartości odżywcze
Okoń zalicza się do niskokalorycznych (79 kcal/100 g) i niskotłuszczowych (1,54 g/100 g) ryb ubogich w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3. Dostarcza sporych ilości białka (15,3 g/100g), witaminy B12, witaminy D, selenu i fosforu. Mimo to, na tle innych powszechnie spożywanych ryb, okoń charakteryzuje się stosunkowo niską zawartością witamin i składników mineralnych.
Wartości odżywcze w przeliczeniu na 1 porcję (150 g) surowego okonia :
Wartości odżywcze | |||
Kalorie | 118 kcal | ||
Białko | 23 g | ||
Tłuszcz | 2,3 g | ||
kwasy omega 3 | 367,5 mg | ||
kwas eikozapentaenowy (EPA) | 93 mg | ||
kwas dokozaheksaenowy (DHA) | 229,5 mg | ||
Węglowodany | 0 g | ||
Witaminy i składniki mineralne | |||
Witamina B12 | 2,25 μg (90% RWS) | Selen | 42,9 μg (78% RWS) |
Witamina D | 1,8 μg (18% RWS) | Fosfor | 372 mg (53% RWS) |
Niacyna | 1,5 mg (9% RWS) | Potas | 280 mg (14% RWS) |
Witamina E | 1,14 mg (9% RWS) | Magnez | 34,5 mg (9% RWS) |
Witamina B6 | 0,11 mg (8% RWS) | Wapń | 42 mg (5% RWS) |
Kwas pantotenowy | 0,41 mg (7% RWS) | Cynk | 0,44 mg (4% RWS) |
Kwas foliowy | 13,5 μg (7% RWS) | Miedź | 0,03 mg (3% RWS) |
Czy okoń jest zdrowy?
Niska wartość energetyczna okonia, a wysoka zawartość białka, witamin i niektórych minerałów, czyni z niego cenny produkt dla osób aktywnych fizycznie i odchudzających się. Okoń może być spożywany przez większość osób w ramach urozmaicenia diety, jednak w porównaniu do innych ryb, nie stanowi on najzdrowszego wyboru.
Dużo lepszym rozwiązaniem jest sięganie po ryby o wyższej zawartości kwasów omega-3 (np. łosoś, makrela, sardynki, pstrąg) lub ryby chude, ale o niskim stopniu zanieczyszczenia (np. dorsz, sola, sandacz, miruna, mintaj, morszczuk).
Czy okoń jest zanieczyszczony?
Okoń, w zależności od poziomu zanieczyszczenia wód, może gromadzić umiarkowane ilości rtęci. Niektóre badania wskazują, że poziom rtęci w okoniach może przekraczać dopuszczalny limit obowiązujący w Unii Europejskiej .
Starsze okonie mają tendencję do kumulacji większych ilości dioksyn, jednak nie przekraczają one unijnych limitów bezpieczeństwa dla tych substancji .
Okoń - przeciwwskazania
Każda ryba może wywoływać reakcję alergiczną u osób uczulonych. Jeśli po spożyciu okonia obserwujesz niepokojące objawy (np. katar, bóle głowy, trudności w oddychaniu, pokrzywkę, nudności i wymioty, biegunkę) skonsultuj się z alergologiem .
Okoń w ciąży
Kobiety w ciąży powinny zachować umiar w spożyciu okonia. Choć zalecenia FDA klasyfikują okonia jako rybę zalecaną dla kobiet w ciąży , aktualne dane dotyczące stężenia rtęci w tym gatunku ryby budzą niepokój.
Bezpiecznym rozwiązaniem będzie - na wzór halibuta i większości gatunków tuńczyka - ograniczenie spożycia okonia do maksymalnie 1 porcji (ok. 112 g) na tydzień.
Więcej podobnych treści
Szczupak
Szczupak to drapieżna ryba słodkowodna. Czy szczupak jest zdrowy? Jakie ma wartości odżywcze? Kto...
- Paulina Styś-Nowak
- 06 października 2023
Węgorz
Węgorz - choć niezwykle tłusty - zawiera niewiele kwasów omega-3. Czy węgorz jest zdrowy? Czy jes...
- Paulina Styś-Nowak
- 10 października 2023
Śledzie
Śledzie o tłuste ryby morskie cieszące się ogromną popularnością w Polsce. Czy śledzie są zdrowe?...
- Paulina Styś-Nowak
- 10 października 2023
Spis badań i źródeł
- http://www.lvif.gov.lv/uploaded_files/sadarbiba/ANO/PHB_Dioxin_levels.pdf
- https://acaai.org/allergies/allergic-conditions/food/fish/
- https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/s12302-021-00523-w
- https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/175125/nutrients
- https://link.springer.com/article/10.1007/s00003-007-0297-1
- https://link.springer.com/article/10.1007/s11270-021-05303-z
- Callum Hoyt Backstrom i wsp.: Mercury Levels in Freshwater Fish: Estimating Concentration with Fish Length to Determine Exposures Through Fish Consumption. Arch Environ Contam Toxicol, 2020, 78(4), 604-621.
- https://www.fda.gov/food/consumers/advice-about-eating-fish
- https://www.fda.gov/food/environmental-contaminants-food/mercury-levels-commercial-fish-and-shellfish-1990-2012
- https://www.researchgate.net/publication/257673707_Mercury_in_Perch_Perca_fluviatilis_from_Sweden_and_Finland
- https://www.researchgate.net/publication/337196063_Dioxins_and_dioxin-like_PCBs_in_perch_and_sander_of_north-eastern_Baltic_and_Peipsi_Lake
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0269749111005495
Masz pytanie?
Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.