Spirulina

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.

Spirulina

Ostatnia aktualizacja: 31 maja 2023

  • Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
  • 10źródła
  • 9badań

Spirulina to określenie dla biomasy mikroskopijnych i nitkowatych cyjanobakterii - inaczej  nazywanych niebiesko-zielonymi algami (Arthrospira/Spirulina platensis), które są dopuszczone do spożycia przez ludzi. Spirulina od wieków była wykorzystywana jako pokarm przez mieszkańców Meksyku i Ameryki Środkowej, zaś aktualnie jest ona dostępna jako suplement diety.

Wpływ na zdrowie:

Pozytywny

Nazwa:

Spirulina

Alternatywne nazwy:

Spirulina platensis, Arthrospira platensis

Grupa:

Suplementy diety

Bogata w:

Białko, żelazo, karotenoidy (zeaksantynę), fitocyjaniny, kwas gamma-linolowy, witaminy z grupy B

Właściwości:

Obniża stężenie cholesterolu i triglicerydów we krwi, obniża ciśnienie tętnicze krwi, wzmaga utratę masy ciała u osób z nadwagą, redukuje objawy alergicznego nieżytu nosa

Przeciwwskazania:

Osoby cierpiące na fenyloketonurię

 


W pigułce

  • Spirulina jest skuteczna w zmniejszaniu zawartości cholesterolu we krwi i prawdopodobnie może pomagać w redukowaniu ciśnienia krwi
  • Spirulina wpływa na utratę masy ciała, dlatego może być wsparciem dla osób odchudzających się
  • Spirulina prawdpodobnie może poprawiać przebieg alergicznego nieżytu nosa
  • Spirulina jest uważana za produkt bezpieczny, choć u pojedynczych osób może być przyczyną różnych dolegliwości
  • Zasadne wydaje się być stosowanie spiruliny na poziomie 2-10 g/dzień

Spirulina właściwości

Spirulina powoduje obniżenie poziomu cholesterolu

Spirulina może być cennym składnikiem diety dla osób zmagających się z podwyższonym stężeniem cholesterolu we krwi.

Autorzy jednej z metaanaliz (analiz badań naukowych) dowiedli, że suplementacja spiruliną powoduje istotną poprawę profilu lipidowego krwi. Zaobserwowali oni, że na skutek spożywania spiruliny nastąpiło obniżenie stężenia cholesterolu całkowitego (o 46,76 mg) i "złego" cholesterolu LDL (o 41,32 mg). Dodatkowo stosowanie spiruliny spowodowało znaczące obniżenie poziomu triglicerydów we krwi (o 44,23 mg).

Badania naukowe pokazały, że skuteczne może być przyjmowanie spiruliny w ilości 1-10 g/dzień.

Osoby badające wpływ spiruliny na poziom cholesterolu sugerują, że działanie to może wynikać z hamującego wpływu spiruliny na wchłanianie cholesterolu w przewodzie pokarmowym.

Spirulina może wspomagać odchudzanie

Naukowcy zaobserwowali, że suplementacja spiruliną może być pomocna w obniżaniu masy ciała u osób cierpiących na nadwagę i otyłość.

Dostępne wyniki badań pokazały, że przyjmowanie 2-4,5 g spiruliny przez 6-12 tygodni może spowodować utratę ok. 1,28-2,06 kilograma.

Na pierwszy rzut oka wydaje się to nie być szczególnie dużo. Jednak stosowanie spiruliny to tylko dodatek do całego procesu odchudzania.

Stąd można powiedzieć, że warto, aby osoby zmagające się z nadmierną masą ciała  spróbowały włączyć do swojej diety spirulinę.

Spirulina może łagodzić objawy alergicznego nieżytu nosa

Naukowcy odnotowali, że stosowanie spiruliny 2 g dziennie spowodowało redukcję niektórych objawów związanych z alergicznym nieżytem nosa.

Autorzy jednej z publikacji zaobserwowali, że spirulina może zmniejszać epizody kichania, redukować przekrwienie błony śluzowej, łagodzić świąd, jak również zmniejszać ilość wydzieliny z nosa.

Spirulina prawdopodobnie może obniżać ciśnienie tętnicze

Szereg badań przeprowadzonych z udziałem ludzi pokazał, że spirulina może obniżać rozkurczowe ciśnienie krwi.

Huang i wsp. odnotowali, że podawanie spiruliny spowodowało obniżenie ciśnienia krwi o 7,17 mmHg. Wynik ten należy uznać za dosyć zadowalający.

Potrzebne jest jednak wykonanie kolejnych badań naukowych o wysokiej jakości, aby móc jednoznacznie potwierdzić, działanie hipotensyjne (obniżające ciśnienie) spiruliny.

Za dawkę spiruliny pozwalającą zredukować ciśnienie krwi można uznać ok. 2-8 g/dzień.

Spirulina jest lekkostrawna

Spirulina nie zawiera w swoim składzie celulozy i z tego względu jest łatwa do strawienia.

Spirulina wartości odżywcze

Spirulina zawiera wiele prozdrowotnych składników

Spirulina charakteryzuje się wysoką wartością odżywczą, ze względu na dużą zawartość białka (w tym niezbędnych aminokwasów), witamin, składników mineralnych i przeciwutleniaczy.

Spirulina to źródło białka

W 100 g spiruliny znajduje się przeciętnie ok. 35 g białka (niektóre dane wskazują nawet, że jest to aż 70 g). Białko obecne w spirulinie dostarcza wielu egzogennych aminokwasów, czyli takich, które nie mogą być wytwarzane przez organizm człowieka. Spośród niezbędnych aminokwasów, w spirulinie znajdują się m.in.:

  • Leucyna (5,9-8,4 g/100 g) -
  • Tyrozyna (2,6-3,4 g/100 g)
  • Fenyloalanina (2,6-4,1 g/100 g)
  • Lizyna (2,6-4,6 g/100 g)
  • Metionina (1,3-2,7 g/100 g)

W spirulnie znajduje się również tłuszcz, Jest on obecny w ilości ok. 4-16 g/100 g. Wśród obecnych kwasów tłuszczowych dominują:

  • Kwas palmitynowy (25,8-44,9%)
  • Kwas gamma-linolowy (17,1-40,1%)
  • Kwas linolowy (11,1-12,0%)
  • Kwas oleinowy (10,1-16,6%)

Spirulina dostarcza witaminy i składniki mineralne

Spirulina charakteryzuje się stosunkowo wysoką zawartość witamin, takich jak:

Spirulina jest również źródłem składników mineralnych:

Uwaga

uwaga!

Trzeba jednak pamiętać, że dzienna porcja spiruliny to zwykle 2-4 g dziennie, zaś podane wartości dotyczą 100 g produktu.

Spirulina zawiera wiele przeciwutleniaczy

Poza witaminami i składnikami mineralnymi, spirulina jest zasobna w przeciwutleniacze (antyoksydanty). Zawiera ona m.in.:

  • Tokoferole (0,4-9,8 g/100 g)
  • Karotenoidy (0,3-2,6 g/100 g), w tym zeaksantyna (17,7 mg/100g)
  • Flawonoidy (0,1-0,9 g/100 g)

Charakterystycznym związkiem dla spiruliny jest fitocyjanina

Jednym z głównych składników spiruliny jest fikocyjanina, która jest kompleksem białkowo-pigmentowym o silnym działaniu przeciwutleniającym. Przypuszcza się, że to właśnie fikocyjanina odpowiada szczególnie za właściwości zdrowotne spiruliny.

Spirulina nie jest dobrym źródłem witaminy B12 

Spirulina jest bardzo popularnym suplementem diety u niektórych wegetarian i wegan.

Osoby niespożywające mięsa i produktów mlecznych upatrują w spirulinie dobre źródło witaminy B12.

W rzeczywistości, spirulina zawiera co prawdę witaminę B12, jednak są to jej analogi, które nie wykazują aktywności (właściwości) witaminy B12. Dodatkowo mogą one utrudniać wchłanianie aktywnej witaminy B12, pogłębiając jej niedobór.

Zgodnie z aktualnym stanem wiedzy, spirulina nie powinna być przyjmowana przez wegetarian i wegan (jak i inne grupy osób) w celu zapobiegania niedoborom witaminy B12.

Spiruliny dawkowanie

Dotychczas nie sprecyzowano konkretnej dawki spiruliny, która może wykazywać działanie prozdrowotne. Jednakże w wielu badaniach naukowych odnotowano, że spirulina stosowana w ilości 2-10 g/dzień może wpływać korzystnie na zdrowie człowieka.

Spirulina skutki uboczne

Spirulina jest ogólnie bezpieczna ale może u pojedynczych osób powodować działania niepożądane

Spirulina została uznana przez amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA) za składnik uznany za powszechnue bezpieczny dla zdrowia (posiada status GRAS).

W przeprowadzonych badaniach naukowych bardzo rzadko zgłaszano jakiekolwiek skutki uboczne związane ze stosowaniem spiruliny.

W pojedynczych przypadkach suplementacja spiruliną była przyczyną m.in.:

  • Dolegliwości żołądkowo-jelitowych (np. bólów brzucha, nudności)
  • Bólów głowy
  • Bólów mięśni
  • Zaczerwienienia twwarzy
  • Nadmiernego pocenia się
  • Bezsenności

Spirulina przeciwskazania

U niektórych osób przyjmujących spirulinę stwierdzono rabdomiolizę, czyli szereg objawów (w tym możliwa niewydolność nerek) spowodowanych rozpadem mięśni poprzecznie prązkowanych.

Warto sięgać po spirulinę pochodzącą ze sprawdzonych źródeł, ponieważ stwierdzono np. przypadki zanieczyszczenia jej substancjami hepatotoksycznymi (działającymi toksycznie na wątrobę), nazywanymi mikrocystynami. Spirulina uprawiana w kontrolowanych warunkach jest jednak wolna od związków niebezpiecznych dla zdrowia.

Wydaje się, że osoby cierpiące na różne alergie mogą częściej reagować negatywnie na spirulinę niż osoby bez alergii. Stąd osoby z alergią powinny ostrożnie podchodzić do stosowania suplementów zawierających spirulinę.

Spirulina nie może być spożywana przez osoby z fenyloketonurią

Ze względu na to, że spirulina zawiera w swoim składzie dość wysokie ilości aminokwasu - fenyloalaniny, nie powinny sięgać po nią osoby cierpiące na fenyloketonurię.

Spirulina w ciąży

Doświadczenie wykonane na zwierzętach pokazało, że stosowanie spiruliny podczas ciąży jest bezpieczne dla zdrowia.

Niestety brakuje badań, w których sprawdzano by wpływ suplementacji spiruliną u kobiet ciężarnych i karmiących.

Spirulina powinna być bezpieczna dla kobiet w ciąży i potomstwa. Jednakże ze względu na brak pewności co do potencjalnych skutów ubocznych, w tym możliwe zanieczyszczenie toksynami niebezpiecznymi dla wątroby raczej powinno się odradzać stosowanie spiruliny w trakcie ciąży.

Jak kupować Spirulinę ?

Spirulina jest najczęściej sprzedawana w formie proszku lub kapsułek. Pod względem zdrowia nie ma większej różnicy pomiędzy tymi dwoma postaciami. Jednakże niektóre osoby chętniej wybierają kapsułki, ponieważ spirulina w proszku (który można dodawać np. do koktajli) ma charakterystyczny, nieco słonawy i rybny smak oraz zapach.

Przy zakupie produktów w formie suplementów diety zawsze warto zwracać uwagę na tzw. standaryzację składników aktywnych. Oznacza to, że wybierany przez nas produkt posiada deklarowaną zawartość składnika, który ma potencjalne działanie prozdrowotne. W przypadku spiruliny takim związkiem jest fitocyjanina. Dlatego też, najlepiej wybierać suplementy ze spiruliną, które na etykiecie mają podaną zawartość fitocyjaniny.

Więcej podobnych treści

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.


Czy ten artykuł okazał się pomocny?

Oceń wpis i pomóż nam w stworzeniu najlepszego w polskim internecie źródła wiedzy o zdrowiu. Czekamy na Twoje uwagi :)

Dziękujemy za oddany głos!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Cieszymy się, że znalazłeś w tym artykule to, czego szukałeś ;)

Dziękujemy za komentarz!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Dołożymy wszelkich starań aby nasze artykuły były lepsze.

Twoim zdaniem czegoś tu zabrakło?

Daj nam znać, a wspólnie uzupełnimy ten artykuł


Spis badań i źródeł

  • Cemal Cingi i wsp.: The effects of spirulina on allergic rhinitis. Eur Arch Otorhinolaryngol, 2008, 265(10), 1219-23.
  • Y Jiang i wsp.: Detection of the hepatotoxic microcystins in 36 kinds of cyanobacteria Spirulina food products in China. Food Addit Contam Part A Chem Anal Control Expo Risk Assess, 2008, 25(7), 885-94.
  • Jonathan A Bernstein i wsp.: Cyanobacteria: an unrecognized ubiquitous sensitizing allergen?. Allergy Asthma Proc, Mar-Apr, 32(2), 106-10.
  • Maria-Corina Serban i wsp.: A systematic review and meta-analysis of the impact of Spirulina supplementation on plasma lipid concentrations. Clin Nutr, 2016, 35(4), 842-51.
  • A Miczke i wsp.: Effects of spirulina consumption on body weight, blood pressure, and endothelial function in overweight hypertensive Caucasians: a double-blind, placebo-controlled, randomized trial. Eur Rev Med Pharmacol Sci, 2016;20(1):150-6., 20(1), 150-6.
  • Alberto Finamore i wsp.: Antioxidant, Immunomodulating, and Microbial-Modulating Activities of the Sustainable and Ecofriendly Spirulina. Oxid Med Cell Longev, 2017;2017:3247528., 2017, 3247528.

Masz pytanie?

Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.

Administratorem Twoich danych osobowych jest vitapedia.pl. Twoje dane posłużą nam wyłącznie do kontaktowania się z Tobą.

Newsletter