Kwas alfa-liponowy

Kwas alfa-liponowy - właściwości

Kwas alfa-liponowy poprawia profil lipidowy krwi

W 2019 roku opublikowano wyniki metaanalizy (opracowanie wielu badań naukowych), które jasno wskazują, że suplementacja kwasem liponowym istotnie wpływa na gospodarkę lipidową ustroju. Autorzy wykazali, że u osób przyjmujących kwas alfa-liponowy nastąpiło istotne obniżenie stężenia triglicerydów we krwi (o 29,18 mg/dl). Dodatkowo osoby stosujące kwas-alfa liponowy miały niższe stężenie cholesterolu całkowitego (o 10,68 mg/dl) i "złego" cholesterolu frakcji LDL (o 12,90 mg/dl). Analiza ta jednocześnie pokazała, że suplementacja kwasem alfa-liponowym nie wpływa na poziom "dobrego" cholesterolu "HDL".

Kwas alfa-liponowy może być przydatny dla osób z wysokim poziomem cukru we krwi

Na łamach czasopisma naukowego Metabolism zamieszczono wyniki przeglądu kilku badań, które dowiodły, że kwas alfa-liponowy może korzystnie wpływać nie tylko na gospodarkę lipidową, ale również węglowodanową. Naukowcy zaobserwowali, że osoby stosujące kwas alfa-liponowy charakteryzowały się niższym stężeniem glukozy we krwi na czczo, a także hemoglobiny glikowanej A1c. U badanych osób stwierdzono również poprawę wartości parametru związanego z insulinoopornością - HOMA-IR (ang. homeostasis model assessment of insulin resistance).

Korzystne działanie odnotowano przy dawkach rzędu 200-600 mg/dzień.

Dodatkowo kwas alfa-liponowy wykazywał pozytywny wpływ na gospodarkę węglowodanową, gdy był podawany razem z inozytolem lub kwasem eikozapentaenowm (DHA).

Kwas alfa-liponowy ma udowodnione działanie przeciwzapalne

Dowody naukowe jednoznacznie wskazują, że kwas alfa-liponowy może redukować stany zapalne. Wyniki uzyskane w wielu badaniach przeprowadzonych z udziałem ludzi potwierdziły, że suplementowanie kwasem alfa-liponowym przyczynia się do znaczącego obniżenia poziomu cząsteczek prozapalnych, takich jak białko C-reaktywne (CRP), interleukina-6 (IL-6) i czynnik martwicy nowotworu alfa (TNF-alfa). 

Za skuteczną dawkę kwasu alfa-liponowego w obniżaniu markerów stanu zapalnego uznano 300-600 mg/dzień.

Kwas alfa-liponowy a polineuropatia cukrzycowa

Wydaje się, że kwas alfa-liponowy może być stosowany w leczeniu neuropatii cukrzycowej.

Neuropatia cukrzycowa to uszkodzenie nerwów będące powikłaniem cukrzycy. Może się ona objawiać m.in. zaburzeniami czucia dotyku, bólu i temperatury. Wraz z rozwojem choroby pojawia się dokuczający, przeszywający ból.

Naukowcy odnotowali, że podawanie kwasu alfa-liponowego dożylnie w ilości 300-600 mg/dzień przez 2-4 tygodnie może łagodzić objawy wspomnianej neuropatii.

Kwas alfa-liponowy na nerki

Szereg badań przeprowadzonych na zwierzętach pokazał, że kwas alfa liponowy może wpływać korzystnie na zdrowie nerek.

Dla przykładu, w doświadczeniach odnotowano, że kwas alfa liponowy zapobiegał rozwojowi wczesnego cukrzycowego uszkodzenia kłębuszków nerkowych. Działanie to wynikało prawdopodobnie z właściwości przeciwutleniających kwasu alfa-liponowego.

Zaobserwowano również, że kwas alfa-liponowy może chronić nerki przed skutkami nadmiernych ilości żelaza (tzw. przeładowania żelazem).

Jednakże, aby móc jednoznacznie potwierdzić pozytywne działanie kwasu alfa liponowego na nerki, potrzebne jest przeprowadzenie badań z udziałem ludzi.

Czy kwas alfa liponowy pomaga w odchudzaniu?

Dane pochodzące z badań na zwierzętach wskazują, że kwas alfa-liponowy może być pomocny w obniżaniu masy ciała. Naukowcy stwierdzili, że związek ten może wpływać na zmniejszenie przyjmowanego pokarmów, jak również zwiększać wydatek energetyczny.

Niestety istnieją mocne dowody naukowe, oparte na badaniach przeprowadzonych z udziałem ludzi, które jednoznacznie wskazują, że kwas alfa-liponowy ma tylko nieznaczny wpływ na utratę masy ciała. Naukowcy uważają, że związek ten nie jest zbyt efektywny i nie zalecają jego stosowania w kontekście odchudzania.

Kwas alfa-liponowy dla osób z chromaniem przestankowym

Przeprowadzone badanie pilotażowe pokazało, że stosowanie kwasu alfa-liponowego może być uzasadnione wśród osób cierpiących na chromanie przestankowe. Zaobserwowano, że spożywanie tego związku może zmniejszać ból podczas wykonywania aktywności fizycznej.

Kwas alfa-liponowy a choroba Alzheimera

Wyniki badania opublikowanego w 2013 roku na łamach czasopisma Journal of Neurodegenerative Diseases wskazały, że suplementacja kwasem alfa-liponowym w ilości 600 mg/dzień może spowalniać pogorszenie się funkcji poznawczych u osób cierpiących na chorobę Alzheimera.

Kwas alfa-liponowy ma silne działanie przeciwutleniające

Kwas alfa liponowy charakteryzuje się wysokim potencjałem antyoksydacyjnym.

Posiada zdolność do zmiatania różnych rodzajów wolnych rodników, w tym reaktywnych form tlenu i reaktywnych form azotu. 

Kwas alfa liponowy bierze również udział w regeneracji witaminy E, witaminy C i glutationu z ich utlenionych form.

Kwas alfa-liponowy – źródła

Kwas alfa-lipinowy występuje w formie S i R

Kwas alfa-liponowy występuje w dwóch formach chemicznych (w tzw. formach enancjomerycznych), nazywanych enancjomerami (izomerami) S i R.

Izomer R występuje naturalnie, zaś izomer S powstaje syntetycznie w procesach chemicznych.

Pokarmy są naturalnym źródłem enancjomeru R, zaś w suplementach diety zwykle występują formy R i S.

Za właściwości prozdrowotne kwasu alfa-liponowego odpowiada forma R.

Źródłem kwasu alfa-liponowego są warzywa, owoce i mięso

Kwas alfa liponowy powstaje w organizmie człowieka, ale w ilościach niewystarczających do zaspokojenia potrzeb energetycznych komórek.

Głównym źródłem kwasu alfa liponowego w diecie człowieka są warzywa, mięso i owoce. Można go znaleźć przede wszystkim w:

• Szpinaku
• Brokułach
• Pomidorach
• Brukselkach
• Otrębach ryżowych
• Mięsie, w tym w podrobach (np. w wątrobie, nerkach, sercach)

Kwas alfa-liponowy – dawkowanie

Na podstawie badań, w których potwierdzono skuteczność stosowania kwasu alfa liponowego można zalecić przyjmowanie go w ilości 200-600 mg/dzień. 

W pojedynczych opracowaniach podawano jeszcze większe dawki, do 1200 mg/dzień, które nie powodowały skutków ubocznych.

Kwas alfa-liponowy – skutki uboczne

Kwas alfa liponowy jest bezpieczny dla większości osób

Kwas alfa liponowy charakteryzuje się bardzo niską toksycznością ostrą. W badaniach przeprowadzonych na myszkach, dawka śmiertelna LD₅₀ wyniosła 500 mg/kg masy ciała, zaś u szczurów powyżej 2000 mg/kg masy ciała.

Dane pochodzące z badań z udziałem ludzi pokazują, że stosowanie kwasu alfa-liponowego w dawkach do 2400 mg/dzień jest bezpieczne dla naszego zdrowia i nie wiąże się z żadnymi skutkami ubocznymi.

Tylko w pojedynczych przypadkach zgłoszono skutki uboczne w postaci nudności, wymiotów i łagodnych reakcji skórnych u osób stosujących kwas alfa liponowy.

Stwierdzono również przypadek jednej dziewczynki, u której nastąpiły napady drgawkowe po podaniu kwasu alfa-liponowego. Jednakże jak wskazują autorzy pracy naukowej - zatrucie kwasem alfa liponowym jest bardzo rzadkie.

Kto powinien uważać na kwas alfa-liponowy?

Kwas alfa-liponowy przyczynia się do obniżania poziomu glukozy we krwi. Z tego względu, do stosowania kwasu alfa liponowego ostrożnie powinny podchodzić osoby cierpiące na cukrzycę, przyjmujące leki hipoglikemizujące (obniżająće stężenie glukozy). Jednoczesne stosowanie kwasu alfa liponowego i leków przeciwcukrzycowych może doprowadzić do zbyt dużej redukcji cukru we krwi. W efekcie konieczne może być skorygowanie dawki przyjmowanych leków - jednakże zawsze w porozumieniu z lekarzem.

Nie do końca wiadomo, jaki wpływ może mieć kwas alfa-liponowy na tarczycę. Doświadczenie wykonane na zwierzętach wykazało, że stosowanie kwasu alfa liponowego może przyczyniać się do obniżenia stężenia hormonów tarczycy. Z tego względu, osoby, u których stwierdzono niski poziom tych hormonów i/lub przyjmują lewotyroksynę powinny skonsultować z lekarzem stosowanie kwasu alfa liponowego.

Kwas alfa-liponowy - w ciąży

Naukowcy potwierdzili, że stosowanie kwasu alfa-liponowego w ciąży jest bezpieczne zarówno dla zdrowia kobiet, jak i potomstwa.