Berberyna

 

---

---

Co to jest berberyna?

Berberyna jest naturalnym alkaloidem wchodzącym w skład wielu roślin uważanych za lecznicze. 

Występuje w formie żółtego, bezwonnego proszku o bardzo gorzkim smaku.

Berberyna jest sprzedawana i spożywana w formie suplementów diety (np. w formie kapsułek do połknięcia).

Berberynie przypisuje się szerokie właściwości zdrowotne i z tego względu od setek lat jest ona wykorzystywana w tradycyjnej medycynie chińskiej i tradycyjnej medycynie indyjskiej (Ajurwedzie).

Jakie właściwości ma Berberyna?

Berberyna poprawia gospodarkę węglowodanową i glikemię

Wykonano szereg analiz wielu badań naukowych (metaanaliz), które jednoznacznie pokazały, że suplementacja berberyną może poprawiać wiele parametrów związanych z gospodarką węglowodanową. Zaobserwowano, że stosowanie berberyny powodowało:

• Obniżenie stężenia glukozy we krwi na czczo
• Obniżenie stężenia glukozy po posiłku
• Redukcję poziomu hemoglobiny glikowanej (HbA1c)

Wydaje się zatem, że stosowanie berberyny może być przydatne dla osób, które zmagają się z podwyższonym poziomem cukru we krwi.

Dawki, przy których obserwowano pozytywny wpływ na glikemię to 0,6-1,8 g/dzień. 

Berberyna może być dobra na cholesterol

Naukowcy dokonali oceny kilku badań naukowych, w których sprawdzano wpływ suplementacji berberyną na profil lipidowy krwi. Na podstawie dostępnych wyników, wykazali, że berberyna:

• Obniża stężenie cholesterolu całkowitego
• Redukuje poziom "złego" cholesterolu LDL
• Obniża stężenie triglicerydów
• Powoduje wzrost stężenia "dobrego" cholesterolu HDL

Uważa się, że berberyna może być skuteczna w poprawie profilu lipidowego krwi, szczególnie u osób cierpiących na dyslipidemię.

Berberyna obniża ciśnienie krwi

Autorzy badań zaobserwowali, że berberyna wykazuje działanie hipotensyjne, czyli obniżające ciśnienie tętnicze krwi.

Dane pochodzące z literatury naukowej pokazały, że suplementacja berberyną powoduje redukcję skurczowego (o 5,97 mmHg) i rozkurczowego ciśnienia krwi (o 2,69 mmHg).

Zgodnie z powyższym, osoby zmagające się z podwyższonym ciśnieniem krwi lub cierpiące na nadciśnienie tętnicze mogą rozważyć stosowanie berberyny.

Berberyna poprawia zdrowie osób z chorobami wątroby

Wiele opracowań naukowych wskazuje, że berberyna może być obiecującym składnikiem w leczeniu niealkoholowej stłuszczeniowej chorobie wątroby (NAFLD, ang. Nonalcoholic Fatty Liver Disease) poprzez wpływ na poprawę niektórych parametrów metabolicznych.

Wyniki metaanalizy pochodzące z pracy opublikowanej w 2016 roku na łamach czasopisma Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine wskazały, że suplementacja berberyną u osób cierpiących na niealkoholowe stłuszczenie wątroby przyczynia się do:

• Poprawy parametrów gospodarki węglowodanowej (redukcja insulinooporności, obniżenie poziomu hemoglobiny glikowanej)
• Poprawy profilu lipidowego krwi (obniżenie stężenia cholesterolu całkowitego, "złego" cholesterolu LDL, triglicerdów)
• Poprawy parametrów funkcjonowania wątroby (obniżenie stężenia enzymu wątrobowego - aminotransferazy alaninowej, ALT)
• Zmniejszenia poziomu lipidów w wątrobie 

Berberyna a zespół policystycznych jajników (PCOS)

Aktualny stan wiedzy wskazuje, że berberyna może być przydatna w przypadku kobiet zmagających się z zespołem policystycznych jajników (PCOS). 

Przeprowadzone, wstępne badania pokazują, że suplementacja berberyną może poprawiać profil metaboliczny u kobiet z PCOS.

Wydaje się, że berberyna może korzystnie wzmacniać odpowiedź na stymulację jajników, jak również może przyczyniać się do zwiększenia liczby urodzeń przez kobiety z PCOS poddane zapłodnieniu in vitro.

Niektórzy lekarze za granicą (np. w Anglii) zalecają stosowanie berberyny w celu złągodzenia i ograniczenia objawów wynikających z PCOS.

Jednakże wciąż brakuje mocnych dowodów naukowych na to, na ile berberyna może być skuteczna w poprawie zdrowia kobiet cierpiących na PCOS.

Berberyna działa przeciwzapalnie

Przeprowadzone badania in vitro i in vivo (z wykorzystaniem zwierząt) pokazują, że berberyna cechuje się właściwościami przeciwzapalnymi, m.in. ze względu na wpływ na obniżenie stężenia cząsteczek (cytokin) prozapalnych i hamowanie reakcji zapalnych.

Berberyna posiada właściwości przeciwdrobnoustrojowe

Berberyna działa przeciwbakteryjnie, ponieważ hamuje wzrost i/lub niszczy wiele gatunków bakterii, w tym m.in.:

• Staphylococcus aureus (oporny na metycylinę) 
• Streptococcus agalactiae
• Pseudomonas aeruginosa
• Bacillus subtilis
• Escherichia coli

Berberyna wykazuje również działanie przeciwgrzybicze hamując rozwoj drożdży z rodzaju Candida.

Berberyna na demencję?

Istnieją pewne przesłanki naukowe, które wskazują, że stosowanie berberyny mogłoby spowalniać rozwój demencji u osób starszych.

Uważa się, że działanie to może wynikać z kilka mechanizmów:

• Zapobiegania uszkodzeniom mózgu
• Wzmacnianie funkcji poznawczych
• Łagodzenie czynników ryzyka związanych z zespołem metabolicznym

Aby potwierdzić te właściwości, niezbędne jest przeprowadzenie dalszych badań naukowych.

Berberyna – źródła

Najbardziej popularnym źródłem berberyny jest korzeń berberysu zwyczajnego.

Berberyna występuje również w w kłączach, łodygach, liściach i korach innych roślin leczniczych, w tym takich jak:

• Argemone mexicana
• Berberis aristata
• Berberis aquifolium
• Berberis heterophylla
• Berberis beaniana
• Coptis chinensis
• Coptis japonica
• Phellodendron amurense
• Phellodendron chinenses chneid
• Tinospora cordifolia
• Xanthorhiza simplicissima 
• Berberis croatica
• Eschscholzia californica

Skutki uboczne

Kilkadziesiąt przeprowadzonych badań naukowych pokazało, że stosowanie berberyny jest bezpieczne dla zdrowia człowieka. Tylko w pojedynczych przypadkach udokumentowano niewielkie działania niepożądane związane z układem poarmowym, takie jak:

• Nudności
• Biegunka
• Zaparcia
• Wzdęcia
• Bóle brzucha

Nie jest zalecane stosowanie berberyny przez kobiety ciężarne i karmiące.

Istnieją pewnie doniesienia, że berberyna może zaostrzać żółtaczkę u niemowląt cierpiących na niedobór dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej. 

Dawkowanie

Nie widnieją nigdzie żadne oficjalne zalecenia, co do dawkowania berberyny. 

W oparciu o dostępne wyniki badań naukowych można wnioskować, że berberyna może wykazywać pozytywny wpływ na zdrowie w ilości ok. 0,5-1,5 g/dzień.

Która Berberyna jest najlepsza?

Berberyna należy do związków bardzo słabo rozpuszczalnych w wodzie i alkoholu. Jednakże inne formy chemiczne, np. chlorki lub sole siarczanowe berberyny wykazują lepszy stopień rozpuszczalności. Z tego względu decydując się na zakup suplementu diety z berberyną warto sprawdzić, w jakiej postaci ona występuje. Najlepiej, aby była to postać "chlorkowa", której nazwa zazwyczaj jest zapisywana jako "Berberyna HCl".