Korzeń Maca
Ostatnia aktualizacja: 19 czerwca 2023
- Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
- 7źródła
- 9badań
Maca (Lepidium meyenii), nazywana również peruwiańskim żeń szeniem, to roślina należąca do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), która pochodzi z górskich obszarów Peru. Charakteryzuje się zapachem podobnym do toffi i nieco ziemistym i orzechowym smakiem. Jadalną częścią rośliny i zarazem surowcem wykorzystywanym w celach terapeutycznych jest korzeń.
Wpływ na zdrowie: | Pozytywny |
Nazwa: | Korzeń Maca |
Alternatywne nazwy: | Lepidium meyenii, peruwiański żeń szeń |
Grupa: | Suplementy diety |
Bogaty w: | Polifenole, glukozynolany, makaeny, makamidy |
Właściwości: | Poprawia libido, wspomaga erekcję, łagodzi zaburzenia seksualne, redukuje objawy menopauzy |
Przeciwwskazania: | Kobiety ciężarne i karmiące |
W pigułce
- Korzeń Maca może być stosowany w leczeniu zaburzeń erekcji i w celu poprawy libido
- Korzeń Maca łagodzi zaburzenia seksualne wywołane lekami przeciwdepresyjnymi (SSRI)
- Korzeń Maca może prawdopodobnie zmniejszać objawy menopauzy
Korzeń Maca – właściwości
Korzeń Maca w ostatnim czasie zdobył dużą popularność. Sprawdziliśmy, jakie korzyści zdrowotne może przynieść stosowanie tego produktu.
Korzeń Maca zwiększa libido
Badania przeprowadzone z udziałem dorosłych mężczyzn w wieku 21-56 lat pokazały, że spożywanie sproszkowanego korzenia Maca w ilości 1,5 lub 3,0 g/dzień przez 12 tygodni spowodowało u nich wzrost pożądania seksualnego. Jednocześnie autorzy pracy nie odnotowali różnicy w poziomie testosteronu, stąd uznano, że działanie korzenia Maca w zwiększaniu libido nie jest powiązane z hormonami.
Podobnie wzrost libido potwierdzili naukowcy w innym badaniu wykonanym z udziałem kolarzy, którzy otrzymywali 2 g sproszkowanego korzenia Maca przez 14 dni.
Z kolei jeszcze inne doświadczenie dowiodło, że korzeń Maca w dawce 3,5 g/dzień może łagodzić zaburzenia seksualne również u kobiet po menopauzie. Jednakże efekt ten nie jest zależny od poziomu estrogenów i androgenów (hormonów płciowych).
Korzeń Maca polepsza jakość nasienia
W dwóch badaniach naukowcy zaobserwowali, że spożywanie korzenia Maca może zwiększać stężenie i ruchliwość plemników, co świadczy o pozytywnym wpływie tego surowca na jakość nasienia.
Naukowcy podkreślają jednak, że wymagane jest przeprowadzenie dalszych doświadczeń, aby móc jednoznacznie potwierdzić wspomnianą skuteczność działania. Na obecną chwilę nie można uznać, że korzeń Maca pomaga na niepłodność.
Korzeń Maca poprawia funkcje seksualne u osób stosujących SSRI
W 2008 roku naukowcy opublikowali wyniki badania, w którym zauważyi, że stosowanie sproszkowanego korzenia Maca wiąże się ze wzrostem libido i poprawą funkcji seksualnych u kobiet cierpiących na łagodne zaburzenia seksualne wywołane działaniem leków z grupy SSRI (ang. selective serotonin reuptake inhibitor), czyli tzw. selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny, stosowanych w leczeniu depresji. Pozytywne działanie stwierdzono przy dawce 3 g/dzień. Niższa dawka korzenia Maca (1,5 g/dzień) również dawała pozytywny efekt, ale skuteczność działania była niższa .
Korzeń Maca łagodzi symptomy menopauzy
W 2011 roku badacze opublikowali przegląd systematyczny doświadczeń naukowych, który wskazał, że stosowanie korzenia Maca może łagodzić niektóre objawy menopauzy, głównie takie jak: napięcie, nerwowość, pobudliwośc, lęki, trudności z koncentracją, uczucie zmęczenia, uczucie przygnębienia, drażliwość, zaburzenia seksualne.
Korzeń Maca wzmacnia kości u kobiet po menopauzie
Na podstawie przeprowadzonego doświadczenia naukowcy dowiedli, że ekstrakt z korzenia Maca może zapobiegać zanikowi tkanki kostnej spowodowanej niedoborem estrogenów, który z kolei ma miejsce u kobiet po menopauzie. Oznacza to, że istnieje szansa na to, że stosowanie korzenia Maca może w pewnym stopniu zapobiegać rozwojowi osteoporozy.
Korzeń Maca a choroba wysokogórska
W badaniach przekrojowych przeprowadzonych na dużych wysokościach ich autorzy zaobserwowali, że spożycie korzenia Maca wiązało się z obniżoną częstością i łagodniejszymi objawiami występowania przewlekłej choroby górskiej.
Korzeń Maca – skład
Wartość energetyczna sproszkowanego korzenia Maca wynosi ok. 320-330 kcal/100 g.
Korzeń Maca zawiera w swoim składzie głównie węglowodany (59 g/100 g), a także błonnik pokarmowy (8-18 g/100 g).
Dostarcza również wartościowego białka w ilości ok. 10-16 g/100 g, które zawiera w stosunkowo wysokich ilościach wiele cennych, egzogennych aminokwasów (których nasz organizm nie może samodzielnie wytwarzać), w tym: argininę (99,4 mg/g), leucynę (91 mg/g), izoleucynę (47,4 mg/g), walinę (79,3 mg/g), treoninę, lizynę (54,5 mg/g), metioninę (28 mg/g), histydynę (21,9 mg/g) i fenyloalaninę (55,3 mg/g).
Należy jednak wiedzieć, że korzeń Maca spożywany jest w bardzo małych ilościach (zwykle 1-5 g), stąd nie dostarcza on znaczących ilości makroskładników (np. białka, węglowodanów).
W korzeniu Maca naukowcy zidentyfikowali również związki bioaktywne, w tym głównie:
- Flawonoidy
- Antocyjany
- Garbniki
- Saponiny
- Sterole roślinne (np. beta-sitosterol, kampesterol)
- Glukozynolany
Spośród kwasów tłuszczowych obecnych w korzeniu Maca warto wymienić tzw. amidy wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, do których należą makaeny i makamidy. To prawdopodobnie za sprawą obecności właśnie tych związków, korzeń Maca wpływa na poprawę funkcji seksualnych.
Korzeń Maca - skutki uboczne
Aktualny stan wiedzy pokazuje, że korzeń Maca jest bezpieczny w spożyciu i nie wywołuje żadnych skutków ubocznych.
Dane literaturowe wskazują, że Maca cechuje się bardzo niską toksycznością. W doświadczeniu na myszach badacze wykazali, że dawka śmiertelna LD50 wyniosła aż 16,3 g/kg.
Trzeba jednak podkreślić, że dotychczas naukowcy nie przeprowadzili zbyt wielu badań nad wpływem korzenia Maca na zdrowie.
Korzeń Maca – w ciąży
Brakuje danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania korzenia Maca w ciąży i podczas karmienia piersią. Z tego względu, na wszelki wypadek nie zaleca się stosowania korzenia Maca przez kobiety ciężarne i w trakcie karmienia piersią.
Korzeń Maca - stosowanie
Maca można spożywać zarówno w formie ekstraktu z korzenia (jako kapsułki/tabletki lub płynny ekstrakt), jak również sproszkowanego korzenia.
W przypadku sproszkowanego korzenia, dawka, przy której obserwuje się pozytywne działanie zwiększające libido to 1,5-3,5 g/dzień.
Do czego dodawać Macę? Korzeń Maca w formie sproszkowanej może być stosowany jako dodatek do jogurtów, koktajli, smoothie, owsianek, wypieków.
Korzeń Maca – kupowanie
Wybierając ekstrakt/wyciąg z korzenia Maca w postaci kapsułek lub płynu warto kierować się wskaźnikiem (DER, ang. Drug Extract Ratio), który wskazuje z jakiej ilości danego surowca otrzymano ekstrakt. Innymi słowy - pokazuje stężenie ekstraktu. Jak można się spodziewać im wyższa wartość tego wskaźnika, tym lepiej.
Wartość DER jest zapisywana w formacie np.:
20:1
oznacza to, że z 20 gramów surowca otrzymano 1 gram ekstraktu
W sprzedaży najczęściej można spotkać się z ekstraktami z korzenia Maca o wartości DER:
- 4:1
- 6:1
- 10:1
- 30:1
Zgodnie z tym, co napisano powyżej, najlepszym wyborem będą produkty o stężeniu ekstraktu 30:1 i 10:1.
Oczywiście należy też zwrócić uwagę, ile w danej kapsułce znajduje się ekstraktu z korzenia. Zwykle kapsułki dostępne w sprzedaży zawierają: 200, 500, 700 mg ekstraktu.
W ogólnej ocenie należy uwzględnić zarówno DER, jak i zawartość ekstraktu. Jak to zrobić? Poniżej podano przykłady:
- produkt #1 - jeżeli w kapsułce mamy 500 mg ekstraktu i DER wynosi 10:1, oznacza to, że z 500 mg ekstraktu otrzymano z 5000 mg surowca (500 mg x 10)
- produkt #2 - jeżeli w kapsułce mamy 200 mg ekstraktu i DER wynosi 30:1, oznacza to, że 200 mg otrzymano z 6000 mg surowca (200 mg x 30)
- produkt #3 - jeżeli w kapsułce mamy 700 mg ekstraktu i DER wynosi 10:1, oznacza to, że z 700 mg otrzymano z 7000 mg surowca (700 mg x 10)
Bazując na powyższych przykładach można zauważyć, że najlepszym wyborem jest produkt #3, gdyż do przygotowania jednej kapsułki wykorzystano 7000 mg surowca (najwięcej spośród wszystkich trzech).
Korzeń Maca - gdzie kupić?
Korzeń Maca jest dostępny w wielu sklepach internetowych z żywnością. Produkt ten można też spotkać w punktach stacjonarnych z tzw. zdrowią żywnością i w niektórych hipermarketach.
Korzeń Maca w proszku kosztuje zwykle ok. 50-60 zł/kg. W przypadku Maca sprzedawanego w formie kapsułek/tabletek, cena jest bardzo zróżnicowana, gdyż wynika to z odmiennej zawartości w nich ekstraktu, o czym napisano powyżej.
Korzeń Maca - odmiany
Korzeń Maca występuje zwykle w trzech podstawowych odmianach:
- Żółta (najbardziej popularna)
- Czerwona
- Czarna
Nie można wskazać, która z odmian jest najlepsza dla naszego zdrowia, ponieważ w wielu badaniach ich autorzy nie podają, którą odmianę wykorzystali.
Więcej podobnych treści
Ashwagandha
Ashwagandha, inaczej indyjski żeń szeń, to jeden z adaptogenów, który wpływa korzystnie na sen, d...
- dr Bartosz Kulczyński
- 13 lipca 2020
Ginkgo biloba (miłorząb japoński)
Ginkgo biloba (miłorząb japoński) jest jedną z najstarszych roślin na świecie, która jest stosowa...
- dr Bartosz Kulczyński
- 20 lipca 2020
Ostropest plamisty
Ostropest plamisty to roślina będąca źródłem sylimaryny - składnika, który może być pomocny w łag...
- dr Bartosz Kulczyński
- 22 lipca 2020
Kwas alfa-liponowy
Kwas alfa-liponowy może obniżać poziomu cholesterolu i wspomagać leczenie cukrzycy, a także polin...
- dr Bartosz Kulczyński
- 22 lipca 2020
Spirulina
Co to jest Spirulina? Jej wartości odżywcze i właściwości (na podstawie badań). Jak ją stosować?...
- dr Bartosz Kulczyński
- 26 lipca 2020
Chlorella
Chlorella to wysoko odżywcza, jadalna alga, która posiada szerokie, udokumentowane właściwości pr...
- dr Bartosz Kulczyński
- 30 lipca 2020
Spis badań i źródeł
- https://periodicos.sbu.unicamp.br/ojs/index.php/san/article/view/8634797/2716
- G F Gonzales i wsp.: Lepidium meyenii (Maca) improved semen parameters in adult men. Asian J Androl, 2001, 3(4), 301-3.
- G F Gonzales i wsp.: Effect of Lepidium meyenii (MACA) on sexual desire and its absent relationship with serum testosterone levels in adult healthy men. Andrologia, 2002, 34(6), 367-72.
- Yongzhong Zhang i wsp.: Effect of ethanol extract of Lepidium meyenii Walp. on osteoporosis in ovariectomized rat. J Ethnopharmacol, 2006, 105(1-2), 274-9.
- Nicole A Brooks i wsp.: Beneficial effects of Lepidium meyenii (Maca) on psychological symptoms and measures of sexual dysfunction in postmenopausal women are not related to estrogen or androgen content. Menopause, Nov-Dec, 15(6), 1157-62.
- Christina M Dording i wsp.: A double-blind, randomized, pilot dose-finding study of maca root (L. meyenii) for the management of SSRI-induced sexual dysfunction. CNS Neurosci Ther, Fall, 14(3), 182-91.
- Mark Stone i wsp.: A pilot investigation into the effect of maca supplementation on physical activity and sexual desire in sportsmen. J Ethnopharmacol, 2009, 126(3), 574-6.
- Myeong Soo Lee i wsp.: Maca (Lepidium meyenii) for treatment of menopausal symptoms: A systematic review. Maturitas, 2011, 70(3), 227-33.
- Ingrid Melnikovova i wsp.: Effect of Lepidium meyenii Walp. on Semen Parameters and Serum Hormone Levels in Healthy Adult Men: A Double-Blind, Randomized, Placebo-Controlled Pilot Study. Evid Based Complement Alternat Med, 2015;2015:324369., 2015, 324369.
- Carla Gonzales-Arimborgo i wsp.: Acceptability, Safety, and Efficacy of Oral Administration of Extracts of Black or Red Maca (Lepidium meyenii) in Adult Human Subjects: A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Study. Pharmaceuticals (Basel), 2016, 9(3), 49.
- Myeong Soo Lee i wsp.: The use of maca (Lepidium meyenii) to improve semen quality: A systematic review. Maturitas, 2016, 92, 64-69.
- Sunan Wang i wsp.: Chemical composition and health effects of maca (Lepidium meyenii). Food Chem, 2019, 288, 422-443.
- https://www.npt.up-poznan.net/pub/art_11_3.pdf
Pytania i odpowiedzi
Kiedy stosować korzeń Maca: rano czy wieczorem?
Korzeń Maca możesz stosować zarówno rano, jak i wieczorem. Pora spożywania nie ma wpływu na skuteczność działania.
Masz pytanie?
Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.