Lizyna

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.

Lizyna

Ostatnia aktualizacja: 29 września 2022

  • Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
  • 6źródła
  • 2badań

Lizyna (w skrócie Lys) to związek chemiczny zaliczany do aminokwasów białkowych. Po raz pierwszy została wyizolowana z kazeiny w 1889 roku przez niemieckiego dentystę Heinricha Drechsela.

Lizyna jest aminokwasem egzogennym co oznacza, że nie jest ona produkowana w naszym organizmie i z tego względu musi być dostarczana wraz z pożywieniem.

Lizyna - źródła

Lizyna występuje w produktach pochodzenia zwierzęcego

Jej źródłem są głównie: 

  • Mięso i ryby
  • Jogurty naturalne
  • Maślanka
  • Sery żółte i pleśniowe
  • Jaja
  • Mleko
  • Mleko w proszku

Lizyna jest również dostępna w sprzedaży jako suplement diety.

Lizyna - właściwości

Lizyna pełni w organizmie człowieka wiele ważnych funkcji. Jest ona wykorzystywana m.in. do:

  • Prawidłowego wzrostu
  • Produkcji karnityny
  • Budowy masy mięśniowej
  • Produkcji kolagenu
  • Regeneracji tkanek

Dodatkowo lizyna przyczynia się do zwiększonego wchłaniania wapnia z przewodu pokarmowego.

••• Lizyna może redukować uczucie lęku

W niewielkim badaniu naukowym przeprowadzonym z udziałem ludzi zauważono, że suplementacja lizyną zmniejsza przewlekły niepokój i stres.

Lizyna w połączeniu z innym aminokwasem - argininą może normalizować hormonalną odpowiedź na stres i obniżać poziom kortyzolu.

Poziom, przy którym stwierdzono działanie zdrowotne: Lizyna (2,64 g/dzień) + Arginina (2,64 g/dzień).

••• Lizyna obniża ciśnienie tętnicze

W 2017 roku na łamach czasopisma BMC Nutrition zostały opublikowane wyniki badań, w których sprawdzano wpływ lizyny na ciśnienie tętnicze.

Naukowcy zauważyli, że u osób z nadciśnieniem tętniczym, które otrzymywały lizynę nastąpiła normalizacja/redukcja ciśnienia krwi. Trzeba jednak podkreślić, że takie działanie stwierdzono u pacjentów, którzy na co dzień nie dostarczali optymalnych ilości tego aminokwasu.

Lizyna - skutki niedoboru

Szacuje się, że dzienne zapotrzebowanie na lizynę wynosi ok. 1 g (ok. 12-45 mg/kg masy ciała).

Brak lizyny w organizmie może wiązać się z kilkoma objawami, które nie są zbyt specyficzne. Wśród nich należy wymienić przede wszystkim:

  • Zmęczenie
  • Osłabienie
  • Zaczerwienienie oczu
  • Zawroty głowy
  • Anemię
  • Zmniejszoną koncentrację
  • Zaburzenia odporności

Skutki uboczne

Lizyna jest składnikiem bezpiecznym dla zdrowia i praktycznie nie ma możliwości jej przedawkować spożywając produkty spożywcze.

Jednakże lizyna stosowana w formie suplementów diety, w zbyt wysokich ilościach (powyżej 10-15 g/dzień) może powodować dolegliwości żołądkowo-jelitowe w postaci np. nudności, wymiotów, biegunki.

Przeciwwskazania

Stosowanie lizyny jest przeciwwskazane u osób cierpiących na hiperlizynemię - rzadką chorobę genetyczną związaną z zaburzeniami metabolizmu lizyny, która charakteryzuje się podwyższonym poziomem lizyny w płynie mózgowo-rdzeniowym i we krwi. Osoby z hiperlizynemią powinny również ograniczyć spożycie lizyny wraz z żywnością.

Osoby cierpiące na hiperkalcemię (podwyższony poziom wapnia we krwi), a także osoby z chorobami nerek i wątroby powinny zachować ostrożność przy stosowaniu lizyny (w formie suplementów diety) w dużych ilościach.

Więcej podobnych treści

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.


Czy ten artykuł okazał się pomocny?

Oceń wpis i pomóż nam w stworzeniu najlepszego w polskim internecie źródła wiedzy o zdrowiu. Czekamy na Twoje uwagi :)

Dziękujemy za oddany głos!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Cieszymy się, że znalazłeś w tym artykule to, czego szukałeś ;)

Dziękujemy za komentarz!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Dołożymy wszelkich starań aby nasze artykuły były lepsze.

Twoim zdaniem czegoś tu zabrakło?

Daj nam znać, a wspólnie uzupełnimy ten artykuł


Spis badań i źródeł

Masz pytanie?

Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.

Administratorem Twoich danych osobowych jest vitapedia.pl. Twoje dane posłużą nam wyłącznie do kontaktowania się z Tobą.

Newsletter