Wiśnie

Wiśnie - wartości odżywcze

Wiśnie w 86% składają się z wody, i zaliczane są raczej do owoców niskokalorycznych, gdyż nie przekraczają wartości 60 kcal w 100 g produktu.

Wartości odżywcze w przeliczeniu na 1 garść wiśni (70 g):

• Kalorie - 35 kcal
• Białko - 0,7 g
• Tłuszcz - 0,21 g
• Węglowodany - 8,54 g
  • Cukry proste - 5,95 g
  • Błonnik pokarmowy - 1,12 g .

Wiśnie są niskokaloryczne i mają niski indeks glikemiczny (IG)

Wiśnie w 100 g zawierają dokładnie 50 kcal. Zatem standardowa porcja wiśni, czyli garść (ok. 70 g) dostarcza jedynie 35 kcal .

Dodatkowo, ich indeks glikemiczny wynosi 22 (IG = 22), co oznacza, że są one w grupie produktów o niskim IG. Zaś ładunek glikemiczny w standardowej porcji (70 g) wynosi 1,9 (ŁG = 1,9) .

Wiśnie - witaminy i składniki mineralne

Wiśnie są dobrym źródłem witamin i minerałów. Szczególnie wysoka jest w nich zawartość witaminy C oraz miedzi.

Wiśnie jako źródło witaminy C i witaminy A

Garść wiśni (ok. 70 g) zawiera około 7 mg witaminy C, co stanowi 8,8% dziennego zapotrzebowania na ten składnik. Dodatkowo, wiśnie są dobrym źródłem witaminy A, pod postacią prowitaminy, czyli beta-karotenu. W takiej samej porcji produktu znajduje się jej 44,8 µg, co pozwala pokryć dobowe zapotrzebowanie na tę witaminę w 5,6%. 

Witamina C jest szczególnie ważna dla:

• zachowania dobrej kondycji skóry i kości,
• właściwego funkcjonowania układu odpornościowego,
• zwalczania wolnych rodników i zapobiegania stanom zapalnym,
• poprawy parametrów lipidowych i zmniejszenia ryzyka chorób układu krążenia.

Witamina A odgrywa istotną rolę w:

• procesie prawidłowego widzenia,
• funkcjonowaniu układu immunologicznego,
• poprawie kondycji skóry, m.in. pod kątem leczenia trądziku.

Zawartość witamin w garści (ok. 70 g) wiśni: 

• Witamina C - 7g (8,8% RWS),
• Witamina A - 44,8 µg (5,6% RWS),
• Kwas foliowy - 5,6 µg (2,8% RWS),
• Witamina B6 - 0,03 mg (2,2% RWS),
• Witamina K - 1,47 µg (2% RWS),
• Witamina B2 - 0,03 mg (2% RWS),
• Witamina B1 - 0,02 mg (1,9% RWS),
• Witamina B3 - 0,28 mg (1,8% RWS),
• Witamina B5 - 0,1 mg (1,7% RWS),
• Witamina E - 0,05 mg (0,4% RWS).

Wiśnie dostarczają miedzi, potasu i manganu

Wiśnie są produktem bogatym w składniki mineralne, spośród których na pierwszy plan wysuwa się miedź. Garść owoców (70 g) zawiera 0,07 mg miedzi, co stanowi 7,3% dobowego zapotrzebowania na miedź.

Dodatkowo, wiśnie stanowią dobre źródło manganu. Taka sama porcja produktu dostarcza 0,08 mg manganu, tym samym pokrywając 3,9% dziennego zapotrzebowania.

Miedź jest szczególnie ważna dla:

• ochrony organizmu przed działaniem wolnych rodników,
• zachowania zdrowia włosów i skóry,
• zapobiegania powstawaniu niedokrwistości,
• prawidłowych funkcji układu odpornościowego.

Mangan odpowiada za:

• mechanizmy antyoksydacyjne organizmu,
• prawidłowe procesy krzepnięcia krwi,
• odpowiednią budowę tkanki kostnej.

Zawartość składników mineralnych w garści (ok. 70 g) wiśni:

• Miedź - 0,07 mg (7,3% RWS),
• Potas - 121,1 mg (6,1% RWS),
• Mangan - 0,08 (3,9% RWS),
• Magnez - 6,3 mg (1,7% RWS),
• Żelazo - 0,22 mg (1,6% RWS),
• Fosfor - 10,5 mg (1,5% RWS),
• Wapń - 11,2 mg (1,4% RWS),
• Cynk - 0,07 mg (0,7% RWS).

Wiśnie - składniki aktywne

Wiśnie są źródłem polifenoli oraz antocyjanów. Są to związki o właściwościach przeciwutleniających, które zmniejszają negatywny wpływ wolnych rodników tlenowych na organizm, tym samym chroniąc przed wieloma chorobami przewlekłymi.

Istotnymi składnikami odżywczymi w wiśniach są polifenole

Owoce wiśni zawierają wiele związków o charakterze antyoksydacyjnym. Są to polifenole, a w szczególności antocyjany. Spośród tych pierwszych najbardziej istotny jest kwas galusowy, natomiast najważniejszym związkiem wśród antocyjanów jest cyjanidyno-3-glukozyd.

Związki te odpowiadają za:

• zmniejszenie nasilenia procesów zapalnych w organizmie,
• działanie antykancerogenne, chroniące przed rozwojem zmian nowotworowych,
• ochronę przed rozwojem chorób sercowo-naczyniowych .

Badania na zwierzętach wskazują również na potencjalny pozytywny wpływ wiśni na zmniejszenie stanów zapalnych występujących w otyłości. Wiązało się to z obniżeniem poziomów prozapalnych cytokin, poprawą tolerancji glukozy i parametrów lipidogramu. Potrzeba jednak nadal dokładniejszych badań z udziałem ludzi, aby potwierdzić tę hipotezę .

Wiśnie - właściwości

Wiśnie zmniejszają stres oksydacyjny i łagodzą stany zapalne

Wiśnie zawierają związki o właściwościach antyoksydacyjnych, takie jak witamina C, karotenoidy, czy polifenole. Dzięki temu umożliwiają obniżenie stężenia markerów stanu zapalnego we krwi, takich jak białko C-reaktywne (CRP), czy też prozapalna interleukina IL-6. Zbadano to w wielu eksperymentach na ludziach i w przypadku 11 na 16 interwencji zaobserwowano pozytywny wpływ spożycia wiśni . 

Te same składniki odżywcze wpłynęły na zmniejszenie nasilenia stresu oksydacyjnego oraz zwiększenie antyoksydacyjnych zdolności organizmu. Te ostatnie świadczą o sprawności ustroju pod kątem neutralizowania wolnych rodników tlenowych. W tym przypadku 8 na 10 badań na ludziach przyniosło poprawę w tej materii . 

Wspomniane pozytywne skutki obserwowano wskutek spożycia suplementów na bazie soku z wiśni. 

Wiśnie sprzyjają regeneracji mięśni po treningu

Uszkodzenia mięśni spowodowane aktywnością fizyczną, a zwłaszcza treningami na nieco bardziej profesjonalnym poziomie, również związane są za stanami zapalnymi. Z tego względu, witaminy antyoksydacyjne oraz polifenole i antocyjany obecne w wiśniach, łagodzą ten stan zapalny. Tym samym przyczyniają się do szybszej regeneracji tkanki mięśniowej, a także zmniejszają ból oraz obrzęki.

Taki efekt zaobserwowano w 8 na 9 badań na sportowcach. Warto jednak zauważyć, że zastosowane suplementy odpowiadały spożyciu od 50 do 270 sztuk wiśni dziennie, co w przypadku tej górnej liczby jest stosunkowo dużą ilością .

Wiśnie mogą stabilizować poziom glukozy u cukrzyków

Zarówno badania na ludziach, na zwierzętach, jak i na liniach komórkowych dowiodły, że znajdujące się w wiśniach antocyjany mogą sprzyjać ustabilizowaniu stężenia glukozy we krwi wśród osób z cukrzycą typu 2. Jest to możliwe dzięki wolniejszemu uwalnianiu glukozy z węglowodanów złożonych i zwiększonemu wychwytowi glukozy przez wątrobę. Dużą rolę odgrywa także zmniejszona produkcja glukagonu i zwiększona produkcja insuliny przez trzustkę. Efekt ten obserwowany był przy spożyciu około 40 ml soku z wiśni na dobę .

Nie mniej jednak konieczna jest większa ilość badań na grupach ludzkich, aby potwierdzić powyższe hipotezy.

Wiśnie mogą zmniejszać ryzyko zapadnięcia na choroby sercowo-naczyniowe

Nie zaobserwowano pozytywnego wpływu spożycia wiśni na zmniejszenie ryzyka chorób układu krążenia wśród osób zdrowych. Nie mniej jednak w badaniu na pacjentach z nadwagą lub otyłością, wykazano zmniejszenie stężenia lipoprotein VLDL oraz zmniejszenie wskaźnika TG/HDL przy spożyciu około 240 ml soku z wiśni dziennie . Oba te parametry, jeśli są podwyższone, stanowią czynnik ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Podobne rezultaty uzyskano w badaniu na myszach. Jednak potrzeba większej ilości eksperymentów z udziałem osób chorych, aby potwierdzić skuteczność takiej interwencji .

Z całą pewnością jednak wiśnie przyczyniają się do obniżenia ciśnienia tętniczego, zarówno w sposób natychmiastowy, jak i przy długoterminowej konsumpcji. Efekt ten prawdopodobnie spowodowany był zwiększonym wytwarzaniem tlenku azotu pod wpływem dostarczania do organizmu antocyjanów. Tlenek azotu ma zaś właściwości rozkurczające naczynia krwionośne. Obniżenie ciśnienia tętniczego pod wpływem spożycia wiśni zaobserwowano w 6 z 7 badań na ludziach .

Wiśnie mogą zmniejszać objawy dny moczanowej

Na modelach zwierzęcych zaobserwowano pozytywny wpływ antocyjanów znajdujących się w wiśniach na złagodzenie ostrych objawów dny moczanowej, dzięki obniżeniu stężenia kwasu moczowego w surowicy krwi. Wyniki badań na ludziach są pod tym względem niejednoznaczne i konieczne jest prowadzenie dalszych eksperymentów w tym kierunku. Nie mniej jednak jest to obiecująca perspektywa .

Wiśnie poprawiają długość i jakość snu 

W badaniu na ludziach poprawę jakości oraz ilości snu zaobserwowano już po 5 dniach spożywania wiśni, a konkretnie ich soku, w ilości około 240 ml dziennie. Jest to skutek zwiększenia dostępności tryptofanu, czyli aminokwasu będącego prekursorem melatoniny. Melatonina jest hormonem odpowiadającym za regulowanie rytmu dobowego poprzez nasilanie senności po zapadnięciu zmroku. Oprócz tego, konsumpcja wiśni przyczyniała się do zwiększenia dostępności egzogennej melatoniny samej w sobie .

Wiśnie mogą poprawiać pamięć i funkcje kognitywne

Poprawę pamięci oraz funkcji kognitywnych pod wpływem antocyjanów zaobserwowano na modelach zwierzęcych oraz komórkowych. Jednak wciąż brakuje efektywnych badań na ludziach w tym zakresie.

Z całą pewnością spożycie polifenoli wpływa na poprawę pamięci i funkcjonowania ludzkiego mózgu. Natomiast brakuje badań, w których zaobserwowano ten efekt po spożyciu wiśni jako takich. Nie mniej jednak, warto mieć na uwadze możliwość ich pozytywnego wpływu na działanie naszego mózgu .

Wiśnie - przeciwwskazania

Dla ogółu zdrowej populacji nie istnieją przeciwwskazania do spożywania wiśni. Należy jednak zachować ostrożność w przypadku osób, u których występuje:

• alergia pokarmowa,
• choroba wrzodowa lub zapalna żołądka - ze względu na obecne w wiśniach kwasy, które mogą nasilać zapalenie i dolegliwości bólowe,
• choroba refluksowa przełyku - kwasy mogą nasilać refluks.

Należy uważać na jakość owoców, szczególnie zwracając uwagę, aby nie były one nadgniłe lub zapleśniałe, gdyż może to prowadzić do zatruć pokarmowych.