Maltitol (E965)

 

---

---

Maltitol - co to jest

Maltitol (E965) to jeden ze słodzików stosowanych w przemyśle spożywczym. Maltitol występuje w sprzedaży pod zwyczajową nazwą Maltitol lub nazwą handlową zwykle jako: Maltisorb, Maltisweet i Lesys. Maltitol stosowany jest w wielu krajach na świecie. Został dopuszczony do użytku m.in. w USA, Kanadzie, Australii, Nowej Zelandii, Japonii i krajach UE. Maltitol po raz pierwszy wyprodukowano w 1941 roku.

Maltitol jest produkowany z maltozy

Jest otrzymywany na drodze chemicznej. Surowcem stosowanym do produkcji maltitolu jest skrobia pochodząca z pszenicy, kukurydzy lub tapioki. Maltoza uzyskana ze skrobi poddawana jest procesowi uwodornienia (czyli dołączenia atomów wodoru) w wysokiej temperaturze (100-150ºC) i pod wysokim ciśnieniem (100-150 barów). Proces ten dodatkowo odbywa się w obecności katalizatorów („przyspieszaczy reakcji”) takich jak: nikiel, molibden i pallad.

Maltitol występuje w postaci białego, bezwonnego proszku, bardzo dobrze rozpuszczalnego w wodzie.

Maltitol – kalorie i IG

Maltitol ma niski indeks glikemiczny

Indeks glikemiczny (IG) dla maltitolu wynosi 35 (IG dla sacharozy = 60). Oznacza to, że maltitol nie podnosi aż tak gwałtownie poziomu cukru we krwi jak zwykły cukier. Dlatego maltitol wydaje się być lepszym środkiem słodzącym w porównaniu do cukru stołowego.

Maltitol ma niższą kaloryczność od cukru

Kaloryczność maltitolu jest niższa, niż w przypadku cukru stołowego i wynosi ona 300 kcal/100 g (kaloryczność tradycyjnego cukru – sacharozy wynosi 400 kcal /100 g). Jednakże według ustaleń, na terenie krajów UE przyjmuje się, wartość energetyczna maltitolu jest jeszcze niższa i wynosi ok. 240 kcal/100 g. Można zatem stwierdzić, że kaloryczność maltitolu jest niższa o ok. 25-50% w porównaniu do sacharozy.

Maltitol – właściwości

Słodycz maltitolu jest porównywalna do cukru

Poziom słodkości maltitolu jest bardzo zbliżony do zwykłego cukru i wynosi 90% słodkości sacharozy. Jest on zatem odrobinę słodszy od erytrytolu i nieco mniej słodszy od ksylitolu.

W porównaniu do syntetycznych środków intensywnie słodzących, maltitol nie wykazuje obcego (np. gorzkiego) posmaku po spożyciu.

Maltitol w odróżnieniu od innych polioli, takich jak: erytrytol, ksylitol i sorbitol nie wywołuje chłodzącego uczucia po spożyciu.

Maltitol nie powoduje brązowienia produktów i nie karmelizuje

Podczas obróbki termicznej (np. pieczenia, smażenia), maltitol nie reaguje z innymi związkami i nie uczestniczy w reakcjach Maillarda (w odróżnieniu od tradycyjnego cukru). W rezultacie maltitol nie przyczynia się do powstawania charakterystycznego smaku, zapachu i barwy produktów pieczonych (np. skórki wypiekanego chleba). Maltitol nie ulega również karmelizacji.

Maltitol jest stabilny w wysokiej temperaturze

Maltitol jest odporny na działanie wysokiej temperatury i z powodzeniem może być stosowany do produkcji np. czekolad, ciast, batonów, muffinek czy też pieczywa.

Maltitol jako substytut tłuszczu

Naukowcy wykazali, że maltitol nadaje produktom i potrawom kremową konsystencję. Z tego względu może częściowo zastępować tłuszcz. Jednakże oczywiście nie nadaje się do smażenia, czy też pieczenia potraw jako substytut oleju, margaryny, czy też masła.

Maltitol - zastosowanie

Maltitol to dodatek do żywności (E 965i)

Maltitol stosowany jest jako dodatek do żywności w dwóch formach: jako biały, krystaliczny proszek E 965(i), a także jako syrop maltitolowy E 965(ii). Jak wcześniej wspomniano, pełni głównie funkcje słodzące.

Maltitol może być dodawany do wielu produktów spożywczych

Maltitol (E965) może być dodawany do produktów spożywczych w ilości tzw. quantum satis. Co to oznacza? Maltitol powinien być dodawany w minimalnej ilości niezbędnej do uzyskania zamierzonego efektu technologicznego. Fakt, że nie ustalono odgórnie limitu ilości maltitolu, jaka może być dodana do produktu spożywczego wskazuje na jego bezpieczeństwo w stosowaniu.

Maltitol może być stosowany w produktach takich jak:

• Fermentowane przetwory mleczne z dodatkami smakowymi lub środkami aromatyzującymi o obniżonej wartości energetycznej lub bez dodatku cukru
• Lody o obniżonej wartości energetycznej lub bez dodatku cukru
• Dżemy, galaretki, marmolady o obniżonej wartości energetycznej lub bez dodatku cukru
• Wyroby kakaowe i czekoladowe o obniżonej wartości energetycznej lub bez dodatku cukru
• Gumy do żucia bez dodatku cukru
• Dekoracje, powłoki i nadzienia bez dodatku cukru
• Śniadaniowe przetwory zbożowe lub produkty na bazie zbóż o obniżonej wartości energetycznej lub bez dodatku cukru
• Pieczywo cukiernicze i wyroby ciastkarskie o obniżonej wartości energetycznej lub bez dodatku cukru
• Słodziki stołowe w postaci płynnej, proszku i tabletek
• Musztarda
• Sosy
• Dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego
• Dietetyczne środki spożywcze stosowane w dietach przeznaczonych do kontrolowania masy ciała, całkowicie zastępujące dzienne posiłki lub poszczególne posiłki
• Żywność przeznaczona dla osób z nietolerancją glutenu
• Desery o obniżonej wartości energetycznej lub bez dodatku cukru
• Suplementy diety w postaci stałej, w tym w postaci kapsułek i tabletek i w postaci syropu lub do żucia

Maltitol zwykle stosowany jest w produktach oznaczanych na opakowaniu jako „bez cukru”, „o obniżonej zawartości cukrów”, czy też „o zmniejszonej wartości energetycznej”.

W praktyce zwykle można go znaleźć w czekoladach, żelkach (w formie miękkich powłok), deserach mlecznych, gumach do żucia i produktach piekarniczych.

Maltitol - szkodliwość

Maltitol jest bezpieczny w spożyciu

Maltitol (E965) nie wykazuje żadnego działania toksycznego. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA, ang. Food and Drug Administration) określiła maltitol za substancję GRAS (czyli ogólnie uznaną za bezpieczną). 

Nadmiar maltitolu może mieć efekt przeczyszczający

Maltitol (E965) stosowany w zbyt wysokich ilościach może być przyczyną wzdęć i może wywoływać działanie przeczyszczające.

Maksymalna ilość spożytego maltitolu, przy której efekt przeczyszczający nie powinien mieć miejsca to 0,3-0,8 g/kg masy ciała. Czyli osoba dorosła o masie ciała 60 kg mogłaby spożyć ok. 20-48 g maltitolu bez wystąpienia efektu ubocznego.

Jednakże można znaleźć również informacje, według których bezpieczna dzienna dawka maltitolu to aż 60-90 g dziennie. Należy pamiętać, że działanie przeczyszczające maltitolu może występować u ludzi w różnych dawkach i zależy m.in. od wysokości spożytej jednorazowej ilości maltitolu, czy też częstotliwości jego spożywania.

W przypadku dzieci, uważa się, że dzienna dawka 15 g maltitolu nie powinna powodować efektu przeczyszczającego.

Maltitol (E965) nie powoduje rozwoju próchnicy

Maltitol nie ulega fermentacji w jamie ustnej i z tego też powodu nie przyczynia się do powstawania płytki nazębnej i rozwoju próchnicy.

Wchłanianie maltitolu w organizmie człowieka

Maltitol jest wchłaniany w jelicie cienkim, jednakże nie w całości. Według danych naukowych, w naszym przewodzie pokarmowym wchłania się ok. 50-79% maltitolu.

Maltitol w organizmie człowieka jest częściowo hydrolizowany (rozkładany) do sorbitolu i glukozy. Niewchłonięte części maltitolu w jelicie cienkim przechodzą do okrężnicy (jelita grubego), gdzie ulegają fermentacji przy udziale flory bakteryjnej.

Maltitol - w ciąży

Maltitol jest bezpieczny dla kobiet w ciąży

Maltitol (E965) może być spożywany przez kobiety w ciąży – nie wywołuje żadnych skutków ubocznych, poza wspomnianym efektem przeczyszczającym na skutek spożycia zbyt wysokich jego ilości. 

W badaniach przeprowadzonych na szczurach naukowcy wykazali, że maltitol nie ma działania genotoksycznego ani teratogennego (nie wpływa na uszkodzenie płodu).

Nie ma też żadnych przeciwwskazań, aby maltitol spożywały kobiety karmiące piersią.

Maltitol – kupowanie i przechowywanie

Maltitol w sprzedaży występuje w formie proszku. Opakowanie maltitolu (1 kg) kosztuje ok. 23-25 zł. Maltitol można najczęściej kupić w sklepach stacjonarnych z tzw. zdrową żywnością lub w sklepach internetowych.

Maltitol powinien być przechowywany w suchym miejscu. Po otwarciu należy zwrócić uwagę, aby opakowanie było szczelnie zamykane.