Skorzonera (wężymord)

Skorzonera pochodzi z środkowej i południowej Europy oraz Azji. Jej częścią jadalną jest 30 - centymetrowy korzeń o białym miąższu z mlecznym, klejącym sokiem i czarno - brązową skórką. Może być on spożywany zarówno na surowo jak i w postaci przetworzonej: ugotowany, suszony lub konserwowany .

Skorzonera jest znana także pod nazwą wężymord, która odnosi się do stosowania tej rośliny w medycynie ludowej w celu uśmierzenia bólu po ukąszeniu żmii. Proszek ze zmielonego korzenia wężymordu wykorzystywany jest do przygotowania naparu, stanowiącego zamiennik kawy .

Skorzonera - wartości odżywcze

Skorzonera to niskokaloryczne warzywo (ok. 50 kcal w 100 g) dostarczające cenne polisacharydy, w tym inulinę (13 - 16%), pektyny (3 - 5%) oraz błonnik pokarmowy (1,5 - 2,5%). Korzeń wężymordu jest źródłem białka, śladowych ilości tłuszczu (w tym kwasu α-linolenowego z rodziny omega-3), witamin (A, E, C, B1, B2, B3, B9) i składników mineralnych (fosfor, potas, sód, wapń i żelazo).

Skorzonera zawiera także polifenole, seskwiterpenoidy i lignany .

Indeks glikemiczny skorzonery jest niski i wynosi 30 (IG = 30), zaś ładunek glikemiczny równa się 0,3 (ŁG = 0,3) .

Skorzonera - właściwości

Bezpośredni wpływ spożycia skorzonery na stan zdrowia człowieka nie został jak dotąd sprawdzony w badaniach naukowych. Mimo to wężymord zawiera związki aktywne, których właściwości zostały już doskonale poznane. Z uwagi na wysoką zawartość inuliny i polifenoli można przypuszczać, że skorzonera wykazuje działanie kardioprotekcyjne, przeciwcukrzycowe oraz reguluję pracę przewdu pokarmowego.

Skorzonera może wpływać pozytywnie na pracę przewodu pokarmowego

Korzeń skorzonery jest doskonałym źródłem inuliny - polisacharydu o działaniu prebiotycznym, stymulującym wzrost korzystnej flory bakteryjnej w jelitach oraz regulującym rytm wypróżnień. Włączenie do diety wężymordu może zatem wspomóc organizm w walce z zaparciami .

Skorzonera może działać ochronnie na serce

Inulina wpływa także na spadek poziomu cholesterolu LDL (tzw. zły cholesterol) oraz obniżenie poziomu glukozy we krwi u osób chorujących na cukrzycę typu 2 . Oprócz tego skorzonera jest dobrym źródłem kwasu chlorogenowego - silnego przeciwutleniacza o właściwościach m.in. przeciwzapalnych, przeciwcukrzycowych, kardioprotekcyjnych i neuroprotekcyjnych .

Na tej podstawie można przypuszczać, że regularne spożycie wężymordu będzie miało pozytywny wpływ na zdrowie kardiometaboliczne człowieka.

Skorzonera - przeciwwskazania

Nie ma przeciwwskazań do spożycia skorzonery. Warzywo to może być jedzone przez dorosłych, dzieci, a także kobiety w ciąży i karmiące piersią.

Jak jeść skorzonerę?

Skorzonera przypomina w smaku szparagi i podobnie jak one może być jedzona jako dodatek do dań obiadowych, zup czy sałatek. Skorzonerę można ugotować w wodzie, na parze, upiec, udusić lub usmażyć na maśle. Czas gotowania skorzonery wynosi ok. 25 - 30 minut. Warzywo to nadaje się także do konserwowania i zamrażania.

Skorzonerę wystarczy obrać ze skórki i pokroić w plasterki lub mniejsze kawałki, lub też przyrządzić w całości. Do tej czynności dobrze jest założyć rękawiczki ochronne, ponieważ podczas obierania wydziela się lepki sok, zaś skórka skorzonery może zabarwić dłonie na brązowy kolor.

Wężymorda można także spożywać na surowo, np. w surówkach. Obrane warzywo warto skropić sokiem z cytryny lub zanurzyć w wodzie z dodatkiem soku z cytryny bądź octu żeby nie ciemniało.

Gdzie kupić skorzonerę?

Skorzonera nie jest popularnym warzywem w Polsce. Można dostać ją w okresie jesienno - zimowym w warzywniakach, sklepach ze zdrową żywnością lub supermarketach i coraz częściej w sklepach internetowych.

Cena za kilogram skorzonery wynosi ok. 20 zł.