Papaja

Papaja jest owocem melonowca właściwego (Carica papaya L.), rosnącego głównie w klimacie tropikalnym i subtropikalnym. Owoce są duże (mogą osiągać masę nawet 9 kg), ich kształt jest owalny (przypomina dużą gruszkę), a kolor od zielonego do ciemnopomarańczowego, zmieniający się w czasie dojrzewania .

Z kolei w środku znajduje się różowy lub pomarańczowy miąższ i czarne nasiona. Nasiona również są jadalne, jednak ze względu na swój gorzkawy smak, najcześciej nie są spożywane. 

Papaja-wartości odżywcze

Papaja w 80-90% składa się z wody, zawiera stosunkowo dużo węglowodanów oraz niewielkie ilości białka i tłuszczów.

Wartość odżywcza w przeliczeniu na jedną małą sztukę (157 g) papai:

• Kalorie – 67,5 kcal
• Białko - 0,7 g
• Tłuszcz - 0,4 g
• Węglowodany – 17,0 g
  • Błonnik pokarmowy – 2,7 g

Papaja ma średni indeks glikemiczny

Papaja ma średni indeks glikemiczny (IG=56), ale ładunek glikemiczny jednej porcji (około 157 g) jest niski (ŁG=8), co spowodowane jest tym, że papaja nie zawiera dużej ilości węglowodanów przyswajalnych w standardowej porcji.

Papaja - witaminy i składniki mineralne

Jedna papaja pokrywa dzienne zapotrzebowanie na Witaminę C

Już jedna sztuka (ok 157g) owocu dostarcza witaminę C w ilości w pełni pokrywającej dzienne zapotrzebowanie.

Witamina C:

• Zmniejsza ryzyko śmierci z powodu chorób sercowo-naczyniowych
• Obniża poziom cholesterolu i ciśnienie krwi
• Chroni naczynia krwionośne przed uszkodzeniami
• Zwiększa wchłanianie żelaza
• Zmniejsza ryzyko rozwoju wielu nowotworów

Witaminy według dziennego spożycia dla porcji papai (157g):

1. Witamina C - 95,61 mg (119,5% RWS)
2. Kwas foliowy - 29,05 μg (14,5% RWS)
3. Witamina A - 73,79 μg (9,2% RWS)
4. Witamina K- 4,08 μg (5,4% RWS)
5. Witamina E - 0,47 mg (3,9% RWS)
6. Witamina B3 - 0,63 mg (3,9% RWS)

Papaja dostarcza dużo potasu

Jedna papaja może pokryć zapotrzebowanie na potas w ponad 14%. Pierwiastek ten jest jednym z ważniejszych składników mineralnych w naszym organizmie oraz jednym z głównych elektrolitów. Potas zmniejsza ryzyko wielu chorób, między innymi chorób układu sercowo-naczyniowego.

Składniki mineralne według dziennego spożycia dla porcji papai (157g):

1. Potas - 285,74 mg (14,3% RWS)
2. Magnez - 32,97 mg (8,8% RWS)
3. Wapń - 31,40 mg (3,9% RWS)
4. Żelazo - 0,47 mg (3,4% RWS)
5. Fosfor - 15,70 mg (2,2% RWS)
6. Cynk - 0,16 mg (1,6% RWS)

Papaja- składniki aktywne

Papaja zawiera wiele substancji aktywnych, między innymi fenole, karotenoidy, saponiny, kwas askorbinowy (witaminę C). Głównymi fenolami znajdującymi się w owocu papai są kwas fenolowy, flawonoidy i lignany . Karotenoidy zawarte w papai to luteina,  beta-karoten i beta-kryptoksantyna .

Kwas fenolowy

Kwasy fenolowe wykazują działanie przeciwutleniające (dzięki czemu mogą chronić przed wieloma chorobami, m.in. nowotworowymi), żółciopędne (co chroni przed zastojem żółci i powstawaniem kamieni żółciowych), przeciwbakteryjne, antyseptyczne (dzięki czemu możliwa jest ochrona przed drobnoustrojami) oraz przeciwpotne .

Lignany

Lignany sa fitoestrogenami, wykazują działanie estrogenopodobne, czyli działają podobnie do żeńskich hormonów płciowych. Może być to szczególnie pomocne w łagodzeniu objawów menopauzy. Jednak lignany wykazują słabe właściwości estrogenne . Brazylijscu badacze udowodnili ujemną korelację między spożywanie lignanów a występowaniem nadciśnienia , jednak naukowcy w Polsce nie zauważyli związku zmniejszenia częstości występowania chorób układu sercowo-naczyniowego ze spożywaniem lignanów u kobiet w wieku pomenopauzalnym .

Badacze wykazali, że spożywanie lignanów zmniejsza ryzyko występowania raka piersi u kobiet po menopauzie .

Flawonoidy

Pozytywne działanie flawonoidów na organizm człowieka jest efektem- przede wszystkim- ich działania przeciwutleniającego, chroniącego przed powstawaniem stresu oksydacyjnego, będącego podstawą wielu chorób. Wykazują one też działanie przeciwzapalne. Flawonoidy zmniejszają aktywność enzymów biorących udział w syntezie czynników stanu zapalenia. Prowadzi to do zahamowania napływu leukocytów, regulacji napięcia naczyń włosowatych i obniżenia stanu zapalnego .

Luteina

Luteina wykazuje działanie szczególnie istotne dla narządu wzroku, chroniąc siatkówkę oka przed działaniem promieniowania UV. Ma ona również działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne. W przeglądzie systematycznym, naukowcy wykazali, że luteina prawdopodobnie wpływa na poprawę funkcji poznawczych, a co za tym idzie może chronić przed demencją . Luteina prawdopodobnie chroni również przed chorobami układu sercowo-naczyniowego.

Beta-karoten

Beta-karoten jest prowitaminą A, czyli pod wpływem reakcji chemicznych zachodzących w organizmie beta-karoten może przekształcić się w witaminę A

Beta karoten wpływa korzystnie na procesy widzenia, szczególnie na widzenie po zmroku, wspiera funkcjonowanie układu immunologicznego, chroni przed infekcjami przewodu pokarmowego i dróg oddechowych, obniża stężenie cholesterolu w surowicy krwi, dzięki czemu zmniejsza ryzyko rozwoju miażdżycy, a także opóźnia procesy starzenia się skóry . 

Papaja- właściwości

Papaja może zmniejszać ryzyko chorób układu sercowo- naczyniowego

Naukowcy w badaniach na liniach komórkowych wykazali, że niedojrzały owoc papai może wpływać ochronnie na komórki śródbłonka, zapobiegając ich uszkodzeniu przez stres oksydacyjny.

Według badaczy, niedojrzały owoc papai zmniejszał ilość wolnych rodników w komórkach, a także zwiększał aktywność enzymów mających działanie antyoksydacyjne. Dzięku temu zmniejszeniu uległo ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych oraz innych, których powstawanie jest zależne od stresu oksydacyjnego . 

Nasiona papai mogą być przydatne w leczeniu owrzodzeń skórnych

Ekstrakt z nasion papai posiada właściwości hamujące wzrost bakterii gram- dodatnich i gram-ujemnych. Właściwości te obserwowane były zarówno dla owoców niedojrzałych jak i dojrzałych. Z tego powodu, sugeruje się, że owoc papai może znaleźć zastosowanie w leczeniu owrzodzeń skórnych . 

Ekstrakt z niedojrzałych owoców wpływa również korzystnie na owrzodzenia przewodu pokarmowego oraz zmniejsza motorykę jelit, co może być szczególnie korzystne w niektórych schorzeniach przewodu pokarmowego . 

Papaja- przeciwwskazania

Papaja może nasilać działanie leków zmniejszających krzepliwość krwi - antagonistów witaminy K. Dzieje się tak, ponieważ substancje zawarte w papai hamują aktywność enzymów wątrobowych odpowiedzialnych za metabolizowanie leku. Efektem jest zwiększenie dostępności leku. Dlatego pacjenci przyjmujący będący leczeni antagonistami witaminy K powinni unikać spożywania dużej ilości papai . 

Papaja może wywoływać również reakcje alergiczne, na które narażone są także osoby uczulone na lateks, jako konsekwencja alergii krzyżowej . 

Papaja - jak jeść?

Dojrzałe owoce papai mogą być wykorzystane do smoothie, koktajli, sals czy deserów. Świetnie sprawdzą się jako składnik sałatki owocowej, dodatek do owsianki czy po prostu jako owoc zjedzony w formie deseru po posiłku.

Z kolei niedojrzałe (jeszcze zielone) owoce nadadzą się jako składnik sałatek oraz dań gotowanych.