Oliwa z oliwek

Rodzaje oliwy z oliwek

Warto wiedzieć, że w sprzedaży dostępnych jest wiele produktów nazywanych ogólnie oliwą z oliwek.

Gdyby jednak przyjrzeć się bliżej, to można wymienić takie rodzaje oliwy z oliwek jak:

• Oliwa z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia (oliwa z oliwek extra virgine, EVOO)
• Oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia (oliwa z oliwek virgine, VOO)
• Oliwa z oliwek typu lampante
• Rafinowana oliwek z oliwek
• Oliwa z oliwek (składająca się z rafinowanej oliwy z oliwek oraz z oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia)
• Surowa oliwa z wytłoczyn z oliwek
• Rafinowana oliwa z wytłoczyn z oliwek
• Oliwa z wytłoczyn z oliwek

Najwyższą jakością spośród wszystkich rodzajów oliwy z oliwek charakteryzuje się oliwa z oliwek extra virgine (EVOO).

Ile kalorii ma oliwa z oliwek?

Oliwa z oliwek jest produktem wysoce kalorycznym

Ze względu na bardzo wysoką zawartość tłuszczu, oliwa z oliwek jest produktem o wysokiej kaloryczności.

Wartość energetyczna oliwy z oliwek wynosi 884 kcal/100 g.

Wobec tego, spożywając 1 łyżkę (10 g) oliwy z oliwek dostarczamy 88,4 kcal.

Jakie wartości odżywcze ma oliwa z oliwek?

Oliwa z oliwek jest źródłem tłuszczu

Spośród makroskładników, oliwa z oliwek dostarcza wyłącznie tłuszcz.

W 100 g oliwy znajduje się ok. 100 g tłuszczu.

Oznacza to, że 1 łyżka (10 g) oliwy z oliwek dostarcza 10 g tłuszczu.

Oliwa z oliwek dostarcza głównie jednonienasycone kwasy tłuszczowe

Zawartość poszczególnych grup kwasów tłuszczowych w oliwie z oliwek kształtuje się następująco:

• Nasycone kwasy tłuszczowe - 13,81 g
• Jednonienasycone kwasy tłuszczowe - 72,96 g
• Wielonienasycone kwasy tłuszczowe - 10,52 g

Jak zatem widać, oliwa z oliwek obfituje w prozdrowotne, jednonienasycone kwasy tłuszczowe.

W oliwie z oliwek dominuje kwas oleinowy

Kwasem tłuszczowym występującym w oliwie z oliwek w najwyższych ilościach jest kwas oleinowy (71,27 g/100 g).

W mniejszych ilościach znajdują się kwas palmitynowy (11,29 g/100 g) i kwas linolowy (9,76 g/100 g).

Oliwa z oliwek zawiera witaminy E i K

Oliwa z oliwek zawiera stosunkowo wysokie ilości witaminy E.

W 100 g oliwy znajduje się 14,35 mg witaminy E.

W oliwie z oliwek obecna jest również witamina K - 60,2 µg/100 g. 

Oliwa z oliwek jest źródłem związków bioaktywnych

Naukowcy zidentyfikowali obecność polifenoli w oliwie z oliwek.

Wśród tej grupy związków można wymienić pewne podgrupy, które są obecne w oliwie:

• Sekoirydoidy (oleaceina, oleuropeina)
• Lignany ((+)-pinoresinol)
• Kwasy fenolowe (kwas hydroksybenzoesowy, kwas p-kumarowy, kwas ferulowy, kwas galusowy, kwas syryngowy, kwas waniliowy, kwas kawowy, kwas sinapowy)
• Flawonoidy (luteolina, apigenina)

Oliwa z oliwek zawiera również fitosterole, a dokładniej - beta-sitosterol.

Właściwości oliwy z oliwek

Oliwa z oliwek posiada szeroki, korzystny wpływ na zdrowie człowieka. Jest szczególnie ważna dla naszego układu krążenia.

Oliwa z oliwek obniża poziom cholesterolu

W dwóch obszernych opracowaniach naukowych dowiedziono, że oliwa z oliwek posiada działanie hipolipemizujące, co oznacza, że przyczynia się do obniżenia cholesterolu we krwi.

Naukowcy odnotowali, że spożywanie oliwy z oliwek wiązało się z obniżeniem:

• Cholesterolu całkowitego (o 6,27 mg/dl)
• "Złego" cholesterolu LDL (o 4,2 mg/dl)
• Triglicerydów (o 4,31 mg/dl)

Dodatkowo autorzy publikacji wykazali, że regularne spożywanie z oliwy z oliwek przyczyniło się do wzrostu stężenia "dobrego" cholesterolu HDL (o 1,37 mg/dl).

Oliwa z oliwek posiada właściwości przeciwzapalne

W 2015 roku na łamach czasopisma Nutrients naukowcy opublikowali wyniki metaanalizy (analizy wielu badań naukowych), na podstawie których wykazali, że spożywanie oliwy z oliwek wpływa przeciwzapalnie na organizm człowieka i przyczynia się do obniżenia stężenia związków prozapalnych, takich jak biało C-reaktywne (CRP) i interleukina 6 (IL-6).

Obserwacje te zostały również potwierdzone w najnowszym przeglądzie badań naukowych z 2020 roku.

Oliwa z oliwek poprawia przepływ krwi

Wielokrotnie udowodniono, że włączenie do diety oliwy z oliwek wpływa korzystnie na funkcje śródbłonka naczyń krwionośnych i tym samym poprawia przepływ krwi. 

Ma to istotne znaczenie dla ochronnego wpływu na układu sercowo-naczyniowy człowieka.

Oliwa z oliwek obniża ryzyko chorób układu krążenia

Aktualne dane wskazują, że spożywanie oliwy z oliwek może w pewnym stopniu ustrzec nas przed chorobami układu krążenia.

Naukowcy dowiedli, że osoby spożywające wysokie ilości oliwy z oliwek mają niższe ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej serca o 27% i udarów mózgu o 26%.

Spożywanie oliwy z oliwek wiąże się również z niższym ryzykiem śmiertelności z przyczyn sercowo-naczyniowych (o 48%).

Oliwa z oliwek wpływa korzystnie na gospodarkę węglowodanową

W wielu pracach naukowych dowiedziono, że osoby regularnie spożywające oliwę z oliwek cechują się niższym ryzykiem wystąpienia cukrzycy typu 2 (o 16%).

Dodatkowo stosowanie oliwy z oliwek prowadzi do obniżenia stężenia glukozy we krwi i poziomu hemoglobiny glikowanej.

Oliwa z oliwek chroni przed rozwojem nowotworów

Przeprowadzone badania dowiodły, że osoby spożywające wysokie ilości oliwy z oliwek mają niższe ryzyko zachorowania na nowotwory ogółem o 59%.

Wykazano też, że spożywanie oliwy z oliwek wiąże się z niższym ryzykiem wystąpienia raka piersi o 55% i raka układu pokarmowego o 64%. 

Przeciwwskazania

Nie ma żadnych istotnych przeciwwskazań do spożywania oliwy z oliwek.

Oliwa z oliwek a ciąża

Spożywanie oliwy z oliwek (szczególnie na surowo jako dodatek np. do sałatek) jest zupełnie bezpieczne dla zdrowia kobiet ciężarnych, karmiących piersią i potomstwa.

Do czego stosować oliwę z oliwek?

Aby wykorzystać w pełni potencjał zdrowotny oliwy z oliwek, najlepiej dodawać ją do potraw na surowo/na zimno, np. do sałatek lub sera twarogowego.

Oliwa z oliwek nadaje się również do smażenia. Należy mieć jednak na uwadze fakt, że pod wpływem obróbki termicznej, zniszczeniu ulegają składniki dobroczynne dla naszego zdrowia. Stąd możliwość stosowania oliwy z oliwek do smażenia należy traktować bardziej jako "mniejsze zło", w porównaniu do olejów roślinnych, na których nie powinniśmy smażyć (np. oleju lnianego).

Jaka oliwa z oliwek jest najlepsza?

Najlepszej jakości są oleje roślinne tłoczone na zimno, nierafinowane.

Spośród wszystkich dostępnych rodzajów oliwy z oliwek, najszersze właściwości prozdrowotne posiada oliwa z oliwek extra virgine. 

Jeżeli planujesz wykorzystać oliwę z oliwek do smażenia, nie będzie miało większego znaczenia, który rodzaj oliwy wybierzesz. Wówczas możesz sugerować się ceną i wybrać produkt tańszy.

Przy zakupie oliwy z oliwek należy zwrócić uwagę na okres przydatności do spożycia, aby był jak najdłuższy lub aby data produkcji nie była zbyt odległa.

Jak i gdzie przechowywać?

Oliwę z oliwek należy przechowywać w miejscu zaciemnionym, najlepiej w ciemnej butelce.

Dodatkowo oliwa zoliwek powinna być umieszczone z dala od źródła ciepła (np. piekarnika, kuchenki).