Olej z czarnuszki
Ostatnia aktualizacja: 09 listopada 2023
- Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
- 4źródła
- 9badań
Olej z czarnuszki to olej wytwarzany na drodze tłoczenia nasion czarnuszki siewnej (Nigella sativa). Olej z czarnuszki ma charakterystyczny, nieco gorzki i pikantny smak oraz intensywny, ziołowo-korzenny zapach.
Wpływ na zdrowie: | Pozytywny |
Nazwa: | Olej z czarnuszki |
Grupa: | Tłuszcze |
Kalorie: | 826 kcal/100 g |
Bogaty w: | Jednonienasycone kwasy tłuszczowe (kwas oleinowy), tymochinon |
Właściwości: | Łagodzenie objawów alergicznego nieżytu nosa, działanie przeciwzapalne, obniżanie stężenia cholesterolu i glukozy we krwi, zmniejszanie ciśnienia krwi, właściwości przeciwwirusowe, poprawa jakości nasienia, potencjalne działanie przeciwnowotworowe |
W ciąży: | Nie ma przeciwwskazań do spożywania. |
Przeciwwskazania: | Brak |
Jak przechowywać: | Należy przechowywać w zacienionym i chłodnym miejscu (4-10ºC), najlepiej w ciemnej butelce. |
Cena: | 45-70 zł / 500 ml |
Najważniejsze informacje o oleju z czarnuszki:
- Olej z czarnuszki (826 kcal/100 g) składa się głównie z nienasyconych kwasów tłuszczowych (kwas linolowy i oleinowy)
- Olej z czarnuszki jest źródłem tymochinonu, związku o potencjalnym działaniu przeciwnowotworowym
- Stosowanie oleju z czarnuszki łagodzi objawy alergiczne
- Olej z czarnuszki działa przeciwzapalnie, poprawiając stan zdrowia osób z RZS
- Spożywanie oleju z czarnuszki przyczynia się do zmniejszenia poziomu glukozy i cholesterolu we krwi oraz obniżenia ciśnienia krwi
- Olej z czarnuszki posiada właściwości przeciwwirusowe
- Olej z czarnuszki jest ogólnie bezpieczny dla zdrowia, ale w większych ilościach (>40 mg/kg masy ciała/dzień) może powodować dolegliwości żołądkowo-jelitowe
- Olej z czarnuszki nie nadaje się do smażenia i powinien być wykorzystywany wyłącznie na zimno, np. jako dodatek do sałatek
Olej z czarnuszki - wartości odżywcze
Olej z czarnuszki jest kaloryczny
Olej z czarnuszki jest produktem kalorycznym (podobnie jak inne oleje), którego wartość energetyczna wynosi 826 kcal.
Zgodnie z tym, 1 łyżka oleju z czarnuszki (10 ml) dostarcza 82,6 kcal.
Olej z czarnuszki jest źródłem tłuszczu
Olej z czarnuszki charakteryzuje się wysoką zawartością tłuszczu, który występuje w ilości 92 g/100 ml.
Olej z czarnuszki obfituje w nienasycone kwasy tłuszczowe
Olej z czarnuszki składa się głównie z nienasyconych kwasów tłuszczowych.
Skład kwasów tłuszczowych oleju z czarnuszki kształtuje się następująco:
- Kwasy tłuszczowe nasycone - 14,4 g/100 ml
- Kwasy tłuszczowe jednonienasycone - 23 g/100 ml
- Kwasy tłuszczowe wielonienasycone - 55 g/100 ml
Spośród kwasów tłuszczowych obecnych w oleju z czarnuszki dominuje kwas linolowy (52-55 g/100 ml). W mniejszych ilościach występuje też kwas oleinowy (11-24 g/100 ml).
W oleju z czarnuszki znajdują się fitosterole
Olej z czarnuszki zawiera w swoim składzie sterole roślinne (fitosterole). W tej grupie związków dominuje przede wszystkim beta-sitosterol. W mniejszych ilościach występuje stigmasterol i kampesterol.
Olej z czarnuszki zawiera tymochinon
Przeprowadzone badania naukowe pokazały, że w oleju z czarnuszki znajduje się związek bioaktywny o nazwie tymochinon.
Tymochinon to związek, któremu przypisuje się właściwości przeciwnowotworowe i antybakteryjne.
Olej z czarnuszki: właściwości
••• Olej z czarnuszki zmniejsza objawy alergii
Aktualny stan wiedzy pokazuje, że stosowanie oleju z czarnuszki przyczynia się do złagodzenia objawów alergicznego nieżytu nosa.
Na podstawie wykonanych badań, naukowcy zauważyli, że olej z czarnuszki u wielu osób badanych zmniejszył nasilenie kataru i kaszlu.
Trzeba jednak zaznaczyć, że kapsułki z olejem czarnuszki zawierały również 6 mg witaminy E i 1,5 mg beta-karotenu.
W innym badaniu również zauważono, że olej z czarnuszki łagodzi objawy alergicznego nieżytu nosa i powoduje m.in.:
- Zmniejszenie przekrwienia błony śluzowej nosa
- Złagodzenie swędzenia nosa
- Zmniejszenie kataru i napadów kichania
- Zredukowanie przerostu małżowin
Poziom, przy którym stwierdzono działanie zdrowotne: 40 mg/kg masy ciała/dzień (1500-3500 mg/dzień, podzielone na kilka dawek).
Podsumowanie: Olej z czarnuszki może łagodzić objawy ze strony układu oddechowego u osób z alergicznym nieżytem nosa.
••• Olej z czarnuszki poprawia zdrowie osób z RZS
W 2016 roku naukowcy opublikowali wyniki randomizowanego badania, w którym analizowali wpływ spożywania oleju z czarnuszki na zdrowie osób z reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS).
Autorzy doświadczenia wykazali, że olej z czarnuszki łagodzi stany zapalne i zmniejsza stres oksydacyjny u osób chorych na RZS.
Na podstawie tych badań można zasugerować, że olej z czarnuszki może łagodzić przebieg RZS.
Poziom, przy którym stwierdzono działanie zdrowotne: 1000 mg (dwa razy dziennie po 500 mg), stosowane przez 8 tygodni.
Podsumowanie: Olej z czarnuszki zmniejsza stany zapalne u osób z reumatoidalnym zapaleniem stawów, przez co może być wykorzystywany jako wspomaganie leczenia tej choroby.
••• Olej z czarnuszki obniża poziom cholesterolu i glukozy u osób z insulinoopornością
Na łamach czasopisma naukowego International Journal of Diabetes in Developing Countries pojawiła się praca naukowa, której wyniki potwierdziły, że olej z czarnuszki może przynosić korzyści zdrowotne osobom z insulinoopornością.
U osób, które stosowały olej z czarnuszki odnotowano obniżenie stężenia cholesterolu całkowitego i "złego" cholesterolu LDL. Dodatkowo u osób tych nastąpiła redukcja poziomu glukozy we krwi.
Autorzy tych badań sugerują, że olej z czarnuszki może być skutecznym uzupełnieniem leczenia insulinooporności.
Poziom, przy którym stwierdzono działanie zdrowotne: 5 ml (dwa razy dziennie po 2,5 ml).
Podsumowanie: Olej z czarnuszki może wspomagać leczenie osób z insulinoopornością poprzez obniżenie poziomu glukowy we krwi, jak również redukcję stężenia cholesterolu.
••• Olej z czarnuszki redukuje ciśnienie krwi
Dane naukowe pochodzące z 2013 roku pokazują, że olej z czarnuszki ma działanie hipotensyjne.
Regularne spożywanie oleju czarnuszki przyczynia się do obniżenia skurczowego i rozkurczowego ciśnienia krwi.
Poziom, przy którym stwierdzono działanie zdrowotne: 5 ml (dwa razy dziennie po 2,5 ml) przez 8 tygodni.
Podsumowanie: Olej z czarnuszki może być wartościowym produktem w diecie osób cierpiących na nadciśnienie tętnicze, ponieważ prowadzi do obniżenia ciśnienia krwi.
wiem więcej!
••• Olej z czarnuszki działa przeciwwirusowo
Badania przeprowadzone z udziałem ludzi pokazały, że spożywanie oleju z czarnuszki powoduje obniżenie miana wirusa (liczbę kopii wirusa) wywołującego wirusowe zapalenie wątroby typu C (WZW C).
Dodatkowo olej z czarnuszki złagodził stres oksydacyjny u osób cierpiących na WZW C.
Poziom, przy którym stwierdzono działanie zdrowotne: 1350 mg (trzy razy dziennie po 450 mg) przez 3 miesiące.
Podsumowanie: Olej z czarnuszki zmniejsza w organizmie ilość wirusa wywołującego WZW C.
••• Olej z czarnuszki poprawia jakość nasienia
W 2014 roku na łamach czasopisma Phytomedicine opublikowano wyniki badania randomizowanego, w którym bezpłodnym mężczyznom podawano olej z czarnuszki.
Po zakończeniu doświadczenia, naukowcy zauważyli, że u osób stosujących olej z czarnuszki nastąpiła poprawa jakości nasienia, w tym zwiększyły się m.in.:
- Liczba plemników
- Ruchliwość plemników
- Objętość nasienia
Poziom, przy którym stwierdzono działanie zdrowotne: 5 ml (dwa razy dziennie po 2,5 ml) przez 2 miesiące.
Podsumowanie: Olej z czarnuszki może poprawiać jakość nasienia, wpływając korzystnie w ten sposób na płodność.
••• Olej z czarnuszki ma działanie przeciwnowotworowe
Olejowi z czarnuszki przypisuje się właściwości antynowotworowe, a to za sprawą obecnego w nim związku - tymochinonu.
Tymochinon wykazuje właściwości przeciwnowotworowe w oparciu o kilka mechanizmów:
- Zwiększa apoptozę (śmierć) komórek nowotworowych
- Prowadzi do zatrzymania cyklu komórkowego
- Wzmacnia układ odpornościowy
- Zmniejsza angiogenezę (niekorzystne tworzenie nowych naczyń krwionośnych) i przerzuty raka
Podsumowanie: Na podstawie składu chemicznego można przypuszczać, że olej z czarnuszki będzie działał przeciwnowotworowo. Jednakże takie właściwości wymagają potwierdzenia w badaniach naukowych z udziałem ludzi.
Przeciwwskazania
Olej z czarnuszki jest bezpieczny dla zdrowia
Spożywanie oleju z czarnuszki jest bezpieczne dla wszystkich osób. Na dzień dzisiejszy nie ma określonych konkretnych przeciwwskazań.
Jednakże olej z czarnuszki spożywane w zbyt dużych ilościach może powodować dolegliwości żołądkowo-jelitowe.
Dawka oleju z czarnuszki, przy której mogą wystąpić skutki uboczne jest indywidualna. U niektórych osób, działania niepożądane mogą pojawić się przy spożyciu ok. 80 mg oleju z czarnuszki/kg masy ciała. Dla przykładu, dla osoby o masie ciała 60 kg byłoby to ok. 5 g oleju.
W badaniach potwierdzono, że dawka, przy której raczej nie powinny pojawić się dolegliwości żołądkowo-jelitowe to 40 mg/kg masy ciała/dzień.
Olej z czarnuszki a ciąża
Na obecną chwilę nie ma żadnych przeciwwskazań do spożywania oleju z czarnuszki w trakcie ciąży lub karmienia piersią.
Jak stosować olej z czarnuszki?
Olej z czarnuszki należy stosować na zimno
Olej z czarnuszki jest źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych i z tego względu nie powinien być on poddawany działaniu podwyższonej temperatury. Dlatego też należy podkreślić, że olej z czarnuszki nie nadaje się do smażenia.
Olej z czarnuszki najlepiej stosować jako dodatek do różnych potraw, np. do sałatek.
Więcej podobnych treści
Ciecierzyca
Ciecierzyca to roślina strączkowa, która jest dobrym źródłem białka, błonnika, kwasu foliowego i ...
- dr Bartosz Kulczyński
- 04 stycznia 2021
Tofu
Tofu to twaróg powstały z nasion soi, który jest dobrym źródłem wapnia w diecie wegan. Tofu posia...
- dr Bartosz Kulczyński
- 22 grudnia 2020
Olej kokosowy
Olej kokosowy jest otrzymywany z orzechów kokosowca. Posiada właściwości przeciwbakteryjne i anty...
- dr Bartosz Kulczyński
- 13 grudnia 2020
Oliwa z oliwek
Oliwa z oliwek to jeden z najzdrowszych produktów, który stanowi podstawę diety śródziemnomorskie...
- dr Bartosz Kulczyński
- 08 listopada 2020
Ocet jabłkowy
Ocet jabłkowy jest produktem skutecznym w obniżaniu poziomu cukru we krwi. Przypisuje się mu równ...
- dr Bartosz Kulczyński
- 11 grudnia 2020
Soczewica
Soczewica to jedna z roślin strączkowych, która zawiera wysokie ilości błonnika pokarmowego i kwa...
- dr Bartosz Kulczyński
- 01 stycznia 2021
Spis badań i źródeł
- Hamzeh Alkhatib i wsp.: Thymoquinone content in marketed black seed oil in Malaysia. J Pharm Bioallied Sci, Jul-Sep, 12(3), 284-288.
- Eman Mahmoud Fathy Barakat i wsp.: Effects of Nigella sativa on outcome of hepatitis C in Egypt. World J Gastroenterol., 2013, 19(16), 2529–2536.
- Cheikh-Rouhou S. i wsp.: Sterol composition of black cumin (Nigella sativa L.) and Aleppo pine (Pinus halepensis Mill.) seed oils. Journal of Food Composition and Analysis, 2008, 21, 2, 162-168.
- Vahid Hadi i wsp.: Effects of Nigella sativa oil extract on inflammatory cytokine response and oxidative stress status in patients with rheumatoid arthritis: a randomized, double-blind, placebo-controlled clinical trial. Avicenna J Phytomed, Jan-Feb, 6(1), 34-43.
- H Fallah Huseini i wsp.: Blood pressure lowering effect of Nigella sativa L. seed oil in healthy volunteers: a randomized, double-blind, placebo-controlled clinical trial. Phytother Res, 2013, 27(12), 1849-53.
- Ulrich Kalus i wsp.: Effect of Nigella sativa (black seed) on subjective feeling in patients with allergic diseases. Phytother Res, 2003, 17(10), 1209-14.
- Md. Asaduzzaman Khan i wsp.: Thymoquinone, as an anticancer molecule: from basic research to clinical investigation. Oncotarget., 2017, 8(31), 51907–51919.
- M Kolahdooz i wsp.: Effects of Nigella sativa L. seed oil on abnormal semen quality in infertile men: a randomized, double-blind, placebo-controlled clinical trial. Phytomedicine, 2014, 21(6), 901-5.
- Yasmina K Mahmoud i wsp.: Cancer: Thymoquinone antioxidant/pro-oxidant effect as potential anticancer remedy. Biomed Pharmacother, 2019, 115, 108783.
- Ahmad Najmi i wsp.: Effect of Nigella sativa oil on various clinical and biochemical parameters of insulin resistance syndrome. Int J Diabetes Dev Ctries, 2008, 28(1), 11-4.
- Soheila Nikakhlagh i wsp.: Herbal treatment of allergic rhinitis: the use of Nigella sativa. Am J Otolaryngol, Sep-Oct, 32(5), 402-7.
- Alireza Tavakkoli i wsp.: Review on Clinical Trials of Black Seed (Nigella sativa ) and Its Active Constituent, Thymoquinone. J Pharmacopuncture., 2017, 20(3), 179–193.
Masz pytanie?
Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.