Ocet jabłkowy

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.

Ocet jabłkowy

Ostatnia aktualizacja: 20 września 2022

  • Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
  • 5źródła
  • 18badań

Ocet jabłkowy to produkt otrzymany w wyniku fermentacji węglowodanów obecnych w jabłkach, a następnie przekształceniu powstałego alkoholu w kwas octowy (przez bakterie kwasu octowego - Acetobacter). Ocet z języka francuskiego "vin aigre" oznacza "kwaśne wino". Jest on powszechnie stosowany od tysięcy lat. Pierwsze zmianki o jego zastosowaniu pochodzą sprzed 10 000 lat.

Wpływ na zdrowie:

Pozytywny

Nazwa:

Ocet jabłkowy

Kalorie:

21 kcal/100 g

2,1 kcal/1 łyżka (10 g)

Bogaty w:

Kwasy organiczne (kwas octowy), polifenole

Właściwości:

Obniżanie poziomu glukozy i cholesterolu we krwi, możliwa redukcja ciśnienia krwi, poprawa zdrowia kobiet z PCOS, działanie przeciwbakteryjne, właściwości przeciwutleniające

W ciąży:

Nie ma przeciwwskazań do spożywania

Przeciwwskazania:

U niektórych osób może powodować nudności.

Regularne spożywanie octu bez rozcieńczenia może powodować erozję szkliwa zębów.

Cena:

15-50 zł/l


W pigułce

  • Ocet jabłkowy jest niskokalorycznym produktem (21 kcal/100 g), który jest źródłem kwasów organicznych (głównie kwasu octowego), a także polifenoli
  • Spożywanie octu jabłkowego może być pomocne w obniżaniu stężenia glukozy i cholesterolu we krwi
  • Ocet jabłkowy ma silne działanie przeciwbakteryjne i antyoksydacyjne
  • Ocet jabłkowy może w nieznaczny sposób wspomagać utratę masy ciała
  • Stosowanie octu jabłkowego prawdopodobnie może przyczyniać się do obniżenia ciśnienia krwi
  • Ocet jabłkowy jest bezpieczny dla zdrowia, ale u niektórych osób może powodować nudności, a także uszkadzać szkliwo zębów (gdy nie jest rozcieńczany przed wypiciem)

Octy jabłkowe dostępne na rynku można podzielić na dwie główne kategorie:

  • Octy poniżej 6% - głównymi bakteriami zaangażowanymi w proces produkcji są: Komagataeibacter europaeus, Komagataeibacter oboediens, Komagataeibacter intermedius
  • Octy powyżej 6% - powstają zazwyczaj przy udziale Acetobacter aceti, Acetobacter pasteurianusAcetobacter pomorum

Z czego składa się ocet jabłkowy?

Ocet jabłkowy praktycznie nie dostarcza kalorii

Ocet jabłkowy charakteryzuje się bardzo niską kalorycznością. Wartość energetyczna octu jabłkowego wynosi zaledwie 21 kcal/100 g.

Oznacza to, że 1 łyżka octu jabłkowego (10 g) dostarcza tylko 2,1 kcal.

Ocet jabłkowy zawiera polifenole

W occie jabłkowym znajdują się związki z grupy polifenoli, takie jak:

  • Kwas chlorogenowy
  • Kwas protokatechowy
  • Kwas p-kumarowy

Ocet jabłkowy zawiera kwasy organiczne

Składnikami octu jabłkowego są kwasy organiczne, wśród których przede wszystkim należy wymienić:

  • Kwas octowy
  • Kwas winowy
  • Kwas jabłkowy
  • Kwas mlekowy
  • Kwas cytrynowy
  • Kwas bursztynowy

Lista sprawdzonych właściwości

Ocet jabłkowy jest to produkt, któremu przypisuje się wiele właściwości, w tym wspomagające odchudzanie. Sprawdziliśmy, które z nich mają potwierdzenie w badaniach naukowych: 

Ocet jabłkowy może obniżać poziom cukru we krwi [potwierdzamy]

Octowi jabłkowemu przypisuje się działanie hipoglikemiczne, czyli redukujące stężenie glukozy we krwi na czczo.

W 2019 roku na łamach czasopisma Clinical Nurition ESPEN opublikowano wyniki badania randomizowanego, które pokazały, że stosowanie octu jabłkowego w ilości 20 ml dziennie przyczyniło się do obniżenia poziomu cukru we krwi.

U osób stosujących ocet jabłkowy odnotowano redukcję stęzenia glukozy o 10,16 mg/dl.

Dane te wskazują na dobrą skuteczność działania octu jabłkowego.

Obserwacje te potwierdzają wyniki metaanaliz opublikowane w 2017 i 2020 roku, które wskazują, że spożywanie octu może poprawiać poziom cukru we krwi, jak również przyczyniać się do obniżenia stężenia hemoglobiny glikowanej (HbA1c).

 

Podsumowanie: Ocet jabłkowy może być wartościowym składnikiem diety dla osób zmagających się z podwyższonym poziomem cukru we krwi. Powoduje on obniżenie stężenia glukozy.

Ocet może redukować poziom cholesterolu [potwierdzamy]

Dane pochodzące z najnowszego opracowania naukowego dowiodły, że stosowanie octu może poprawiać profil lipidowy krwi.

Naukowcy udowodnili, że spożywanie octu prowadzi do obniżenia stężenia cholesterolu całkowitego (o 13,82 mg/dl) i "złego" cholesterolu LDL (o 10,36 mg/dl).

Z drugiej strony należy zauważyć, że ocet nie ma wpływu na poziom "dobrego" cholesterolu HDL i triglicerydów we krwi.

 

Podsumowanie: Ocet wpływa korzystnie na profil lipidowy krwi i może przyczyniać się do redukcji poziomu cholesterolu we krwi.

Ocet może nieznacznie wspomagać odchudzanie [potwierdzamy]

Badania wykonane z udziałem ludzi pokazują, że stosowanie octu może być w pewnym stopniu pomocne dla osób, które chcą zrzucić kilka zbędnych kilogramów.

Autorzy badań wykazali, że ocet może hamować apetyt i zwiększać sytość. Choć w jednym z badań zaobserwowano skutki uboczne w postaci nudności, które mogły odpowiadać za niechęć do sięgania po inne produkty.

Dodatkowo w jednym z doświadczeń naukowcy zaobserwowali, że spożywanie octu w ilości 15-30 ml dziennie spowodowało obniżenie masy ciała o 1,2-1,9 kgNależy jednak zaznaczyć, że efekt ten nastąpił w ciągu 8-12 tygodni badań. Stąd stosowanie octu ma raczej niewielki wpływ na utratę masy ciała.

 

Podsumowanie: Spożywanie octu może ułatwiać obniżenie masy ciała, ale skuteczność takiego działania jest nieznaczna.

Ocet jabłkowy posiada właściwości przeciwbakteryjne [potwierdzamy]

Ocet jabłkowy posiada dobrze udokumentowane działanie przeciwdrobnoustrojowe.

Aktualny stan wiedzy pokazuje, że ocet ma zdolność do hamowania rozwoju patogennych bakterii i drożdży, takich jak:

  • Escherichia coli
  • Staphylococcus aureus
  • Candida albicans

Ocet jabłkowy posiada właściwości przeciwutleniające [potwierdzamy]

Eksperymenty in vitro oraz badania na zwierzętach dowodzą, że ocet jabłkowy wykazuje aktywność przeciwutleniającą.

Naukowcy zaobserwowali, że ocet może hamować aktywność wolnych rodników i w pewnym stopniu zapobiegać występowaniu stresu oksydacyjnego.

Może mieć to istotne znaczenie dla zdrowia, ponieważ przedłużający się stres oksydacyjny w organizmie może być podłożem dla rozwoju wielu chorób cywilizacyjnych.

Ocet może poprawiać zdrowie kobiet z PCOS [wymaga więcej badań]

Naukowcy zaobserwowali, że spożywanie octu przez kobiety z zespołem policystycznych jajników wiąże się z poprawą kilku parametrów. U kobiet stosujących ocet odnotowano:

  • Obniżenie wartości wskaźnika insulinooporności (HOMA-IR)
  • Potencjalny wpływ na przywrócenie funkcji owulacyjnej

Ocet może obniżać ciśnienie krwi [wymaga badań na ludziach]

W dwóch doświadczeniach przeprowadzonych na szczurach naukowcy dowiedli, że spożywanie octu spowodowało istotną redukcję ciśnienia tętniczego krwi.

Sugeruje się, że wspomniane właściwości octu mogą wynikać ze zmniejszenia aktywności reniny i enzymu konwertującego angiotensynę (ACE).

Autorzy prac stwierdzili, że działanie hipotensyjne (obniżające ciśnienie krwi) octu wynika z obecności w nim kwasu octowego.

 

Podsumowanie: Stosowanie octu prawopodobnie może wiązać się z działaniem obniżającym ciśnienie krwi, jednakże przypuszczenia te wymagają potwierdzenia w badaniach przeprowadzonych z udziałem ludzi.

Ocet jabłkowy - przeciwwskazania

Stosowanie octu może powodować kilka skutków ubocznych

Ogólnie uważa się, że ocet jest składnikiem bezpiecznym dla naszego zdrowia.

Jednakże u niektórych osób, ocet może powodować pewne dolegliwości, np. nudności.

Przypuszcza się, że regularne stosowanie wysokich ilości octu może uszkadzać szkliwo zębów. Jednakże działanie to nie zostało w pełni potwierdzone. Dodatkowo, aby ustrzeć się przed możliwą erozją szkliwa, ocet najlepiej spożywać w formie rozcieńczonej.

Więcej podobnych treści

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.


Czy ten artykuł okazał się pomocny?

Oceń wpis i pomóż nam w stworzeniu najlepszego w polskim internecie źródła wiedzy o zdrowiu. Czekamy na Twoje uwagi :)

Dziękujemy za oddany głos!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Cieszymy się, że znalazłeś w tym artykule to, czego szukałeś ;)

Dziękujemy za komentarz!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Dołożymy wszelkich starań aby nasze artykuły były lepsze.

Twoim zdaniem czegoś tu zabrakło?

Daj nam znać, a wspólnie uzupełnimy ten artykuł


Spis badań i źródeł

  • https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/173469/nutrients
  • https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/1750-3841.12434
  • S Kondo i wsp.: Antihypertensive effects of acetic acid and vinegar on spontaneously hypertensive rats. Biosci Biotechnol Biochem, 2001, 65(12), 2690-4.
  • Tomoo Kondo i wsp.: Vinegar intake reduces body weight, body fat mass, and serum triglyceride levels in obese Japanese subjects. Biosci Biotechnol Biochem, 2009, 73(8), 1837-43.
  • Di Wu i wsp.: Intake of vinegar beverage is associated with restoration of ovulatory function in women with polycystic ovary syndrome. Tohoku J Exp Med, 2013, 230(1), 17-23.
  • J Darzi i wsp.: Influence of the tolerability of vinegar as an oral source of short-chain fatty acids on appetite control and food intake. Int J Obes (Lond), 2014, 38(5), 675-81.

Masz pytanie?

Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.

Administratorem Twoich danych osobowych jest vitapedia.pl. Twoje dane posłużą nam wyłącznie do kontaktowania się z Tobą.

Newsletter