Karboksymetyloceluloza (E466)

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.

Ostatnia aktualizacja: 31 lipca 2023

  • Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
  • 1źródła
  • 5badań

Karboksymetyloceluloza (E466), w skrócie CMC to dodatek do żywności pełniący funkcję zagęszczającą i emulgującą.

Bezpieczeństwo:

podejrzany

Wpływ na zdrowie:

neutralny lub negatywny: może powodować zaburzenia mikroflory jelitowej i stany zapalne jelit

Nazwy:

karboksymetyloceluloza, E466, sól sodowa karboksymetylocelulozy, guma celulozowa, CMC

Pochodzenie:

syntetyczne

Właściwości:

substancja zagęszczająca, stabilizująca, emulgująca, wypełniająca

Występowanie w żywności:

tortilla, wrapy, bułki do hamburgerów, spody do pizzy, lody, napoje owocowe, syropy

ADI:

nie ustalono limitu


W pigułce

  • Karboksymetyloceluloza (E466) to zmodyfikowana chemicznie celuloza, która jest stosowana w przemyśle spożywczym jako substancja zagęszczająca, emulgująca i stabilizująca.
  • Karboksymetylulozę można spotkać m.in. w produktach piekarniczych, wyrobach cukierniczych, lodach, napojach owocowych, syropach.
  • Karboksymetyloceluloza jest bezpieczna dla zdrowia, choć najnowsze badania wskazują na jej potencjalny negatywny wpływ na stan zdrowia jelit.
  • W niezwykle rzadkich przypadkach karboksymetyloceluloza może powodować reakcję alergiczną w postaci anafilakcji.
  • Dla karboksymetylocelulozy nie ustalono limitu dopuszczalnego dziennego spożycia (ADI).

Co to jest karboksymetyloceluloza (E466)?

Pod względem budowy chemicznej karboksymetyloceluloza jest solą sodową kwasu celulozo-glukonowego. Związek ten otrzymywany jest poprzez traktowanie celulozy kwasem monochlorooctowym lub jego solą sodową w warunkach alkalicznych.

Ze względu na słabą rozpuszczalność w wodzie, karboksymetyloceluloza jest stosowana w postaci soli sodowej karboksymetylocelulozy.

Karboksymetyloceluloza - właściwości

Karboksymetyloceluloza (E466) jest dodawana do produktów spożywczych ze względu na swoje właściwości:

  • zagęszczające,
  • stabilizujące,
  • emulgujące,
  • wypełniające.

Karboksymetyloceluloza nadaje żywności gęstą i kremową konsystencję. Stabilizuje strukturę wielu produktów poprzez zatrzymywanie wilgoci i zapobieganie rozdzielaniu się fazy olejowej i wodnej w produktach. W produktach typu tortilla CMC zapewnia odpowiadnią rolowalność.

Karboksymetyloceluloza - szkodliwość

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) nie ustaliła limitu dopuszczalnego dziennego spożycia (ADI) dla karboksymetylocelulozy. Oznacza to, że spożywanie jej w ilościach powszechnie stosowanych w produktach spożywczych jest bezpieczne dla zdrowia.

W literaturze naukowej odnotowano kilka przypadków wystąpienia anafilaksji spowodowanej spożyciem produktów spożywczych zawierających karboksymetylocelulozę .

Karboksymetyloceluloza może wpływać na mikroflorę jelitową

Najnowsze badania na modelach komórkowych oraz na zwierzętach sugerują, że karboksymetyloceluloza może przyczyniać się do rozwoju stanu zapalnego w świetle jelita i powodować zaburzenia w składzie mikroflory jelitowej .

Ten negatywny efekt został także wykazany w krótkim badaniu z udziałem 16 zdrowych osób. W grupie badanej, której dieta została wzbogacona w 15 g CMC odnotowano zmniejszenie różnorodności mikroflory jelitowej oraz nieznaczny wzrost poposiłkowego dyskomfortu w obrębie brzucha. U 2 osób zauważono także cechy zapalenia jelit .

Co istotne, w badaniu tym zastosowano wysokie dawki karboksymetylocelulozy. Wpływ zwyczajowo spożywanych ilości tego związku w żywności przetworzonej nie został do tej pory oceniony.

Podsumowanie

Choć wstępne dane naukowe wskazują na negatywny wpływ karboksymetylocelulozy na jelita, konieczne jest przeprowadzenie większej ilości wysokiej jakości badań, które to potwierdzą lub wykluczą.

Karboksymetyloceluloza - zastosowanie

Karboksymetyloceluloza jest najczęściej stosowana w takich produktach, jak:

Inne zastosowanie

Karboksymetyloceluloza jest również stosowana m.in. do produkcji proszków do prania, klejów i wyrobów kosmetycznych (np. past do zębów, kremów ochronnych).

Więcej podobnych treści

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.


Czy ten artykuł okazał się pomocny?

Oceń wpis i pomóż nam w stworzeniu najlepszego w polskim internecie źródła wiedzy o zdrowiu. Czekamy na Twoje uwagi :)

Dziękujemy za oddany głos!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Cieszymy się, że znalazłeś w tym artykule to, czego szukałeś ;)

Dziękujemy za komentarz!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Dołożymy wszelkich starań aby nasze artykuły były lepsze.

Twoim zdaniem czegoś tu zabrakło?

Daj nam znać, a wspólnie uzupełnimy ten artykuł


Spis badań i źródeł

  • http://www.fao.org/fileadmin/user_upload/jecfa_additives/docs/monograph11/additive-396-m11.pdf
  • https://pediatrics.aappublications.org/content/143/3/e20181180
  • Esmat Rousta i wsp.: The Emulsifier Carboxymethylcellulose Induces More Aggressive Colitis in Humanized Mice with Inflammatory Bowel Disease Microbiota Than Polysorbate-80. Nutrients, 2021, 13(10), 3565.
  • Benoit Chassaing i wsp.: Randomized Controlled-Feeding Study of Dietary Emulsifier Carboxymethylcellulose Reveals Detrimental Impacts on the Gut Microbiota and Metabolome. Gastroenterology, 2022, 162(3), 743-756.
  • Katherine Townsend i wsp.: Carboxymethylcellulose excipient allergy: a case report. J Med Case Rep, 2021, 15(1), 565.
  • Eduardo M Costa i wsp.: Carboxymethyl Cellulose as a Food Emulsifier: Are Its Days Numbered?. Polymers (Basel), 2023, 15(10), 2408.

Masz pytanie?

Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.

Administratorem Twoich danych osobowych jest vitapedia.pl. Twoje dane posłużą nam wyłącznie do kontaktowania się z Tobą.

Newsletter