Dwutlenek krzemu (E551)

Dwutlenek krzemu (E551) - co to jest?

Dwutlenek krzemu (krzemionka) to związek chemiczny naturalnie występujący w przyrodzie. Wchodzi w skład skorupy ziemskiej, niektórych organizmów zwierzęcych (okrzemek) i wybranych gatunków roślin (np. skrzyp polny). Krzemionka jest również obecna w naszym organizmie, m.in. wchodzi w skład kości.

Krzemionka (dwutlenek krzemu) występuje w dwóch różnych formach:

• Forma amorficzna (syntetyczna - SAS, np. żel krzemionkowy; naturalna)
• Forma krystaliczna (kwarc, krystobalit, trydymit)

Jako dodatek do żywności stosowana jest forma amorficzna (SAS), która jest otrzymywana tzw. metodą mokrą lub metodą termiczną. W odróżnieniu od formy krystalicznej, postać amorficzna nie wywołuje negatywnego wpływu na zdrowie człowieka.

Na potrzeby przemysłu spożywczego wykorzystuje się żel krzemionkowy, który powstaje w wyniku reakcji szkła wodnego z kwasem solnym lub kwasem siarkowym.

Zastosowanie

Dwutlenek krzemu (E551) jest stosowany jako dodatek do żywności, w której pełni funkcje:

• Przeciwzbrylające
• Wypełniające
• Nośnika

Dwutlenek krzemu (E551) jest najczęściej dodawany do takich produktów, jak:

• Kawa rozpuszczalna
• Mieszanki przypraw
• Zupy instant
• Cukier puder
• Sól
• Aromaty

Inne zastosowanie dwutlenku krzemu

Dwutlenek krzemu jest wykorzystywany w przemyśle farmakologicznym jako wypełniacz do tabletek.

Dwutlenek krzemu stosuje się też w budownictwie jako środek do produkcjo szkła, silikatów, silikonu, czy też materiałów ogniotrwałych.

Krzemionka znajduje również zastosowanie w przemyśle chemicznym do produkcji żelu krzemionkowego, wykorzystywanego jako środek suszący, a także jako faza stała w chromatografach.

Za sprawą swoich właściwości pochłaniających wilgoć i przeciwzbrylających dwutlenek krzemu jest wykorzystywany do produkcji wyrobów kosmetycznych, w tym kremów i balsamów.

Czy dwutlenek krzemu jest szkodliwy?

Dwutlenek krzemu jako dodatek do żywności jest bezpieczny dla zdrowia

W 2018 roku, na podstawie dostępnych danych naukowych, Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) dokonał oceny bezpieczeństwa spożycia dwutlenku krzemu (E551) stosowanego jako dodatek do żywności. Uznał on, że ditlenek krzemu nie jest genotoksyczny, rakotwórczy, ani nie ma negatywnego wpływu na płodność.

Dla dwutlenku krzemu nie określono limitu dopuszczalnego dziennego spożycia (ADI).

Dwutlenek krzemu a działanie rakotwórcze

W Sieci można informacje wskazujące na to, że dwutlenek krzemu jest rakotwórczy. I rzeczywiście, Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) sklasyfikowała krzemionkę krystaliczną i pył krzemionkowy jako substancje kancerogenne dla człowieka. Należy jednak podkreślić, że do żywności jest dopuszczona inna forma krzemionki - syntetyczna amorficzna krzemionka (SAS), która nie wykazuje takiego działania i jest bezpieczna dla zdrowia.