Syrop glukozowo-fruktozowy

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.

Syrop glukozowo-fruktozowy

Ostatnia aktualizacja: 16 czerwca 2023

  • Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
  • 2źródła
  • 3badań

Syrop glukozowo-fruktozowy to zagęszczony roztwór wodny cukrów: fruktozy i glukozy, które występują w różnych proporcjach. Stosowany jest w produkcji żywności (ale bez nadanego numeru "E-"), w której pełni wiele ważnych funkcji, w tym wykorzystywany jest jako zamiennik cukru. Na skalę masową, syrop glukozowo-fruktozowy zaczęto stosować od lat 70. XX wieku.

Wpływ na zdrowie:

Negatywny

Nazwa:

Syrop glukozowo-fruktozowy

Alternatywne nazwy:

syrop wysokofruktozowy, HFS, wysokofruktozowy syrop kukurydziany, HFCS, izoglukoza

Grupa:

Dodatki do żywności

Sposób otrzymywania:

Hydroliza skrobi kukurydzianej lub pszennej, następnie izomeryzacja glukozy do fruktozy

ADI (dopuszczalne spożycie):

Nie dotyczy

Gdzie występuje:

Słodycze, wyroby cukiernicze, napoje owocowe i gazowane, jogurty owocowe, lody, desery

Szkodliwość:

Wysokie spożycie zwiększa ryzyko chorób, w tym cukrzycy typu 2, otyłości, dny moczanowej


W pigułce

  • Syrop glukozo-fruktozowy jest stosowany w produkcji żywności jako zamiennik cukru, który ma taką samą kaloryczność (4 kcal/g) i bardzo podobną słodkość do tradycyjnego cukru (sacharozy)
  • Syrop glukozowo-fruktozowy jest wykorzystywany do wyrobu wielu produktów, w tym: produktów mlecznych smakowych, słodyczy, czekolad, wyrobów cukierniczych, napojów owocowych i gazowanychlodów, deserów
  • Spożywanie zbyt dużych ilości syropu glukozowo-fruktozowego jest szkodliwe dla zdrowia i zwiększa ryzyko m.in. chorób serca, cukrzycy typu 2, otyłości, dny moczanowej

Syrop glukozowo-fruktozowy - co to jest?

Syrop glukozowo-fruktozowy jest produkowany z wykorzystaniem skrobi kukurydzianej lub skrobi pszennej, którą poddaje się procesowi hydrolizy enzymatycznej lub kwasowej (proces ten nazywa się też scukrzaniem). W efekcie otrzymuje się syrop wysokoglukozowy. Następnie glukoza w nim zawarta jest przekształcana do fruktozy (na drodze izomeryzacji). Odbywa się to w środowisku zasadowym, z udziałem jonów magnezowych, w temperaturze 60ºC. Następnie otrzymana w ten sposób mieszanka jest oczyszczana i zagęszczana na skutek odparowania wody.

Istnieje kilka rodzajów syropów glukozo-fruktozowoych, w zależności od zawartości fruktozy. W handlu najczęściej można spotkać:

  • HFCS-42 - zawiera 42% fruktozy (stosowany głównie w Europie)
  • HFCS-55 - zawiera 55% fruktozy (stosowany głównie w USA)
  • HFCS-90 - zawiera 90% fruktozy

Syrop glukozowo-fruktozowy dostarcza tyle samo kalorii, co zwykły cukier (sacharoza), czyli 4 kcal/g.

Dodatkowo syrop glukozowo-fruktozowy (HFCS-42) posiada słodycz bardzo zbliżoną do cukru.

Zastosowanie

Syrop glukozowo-fruktozowy jest stosowany jako zamiennik cukru

Główną rolą syropu glukozowo-fruktozowego w żywności jest nadanie produktom słodkiego smaku. Jednakże syrop ten poprawia też świeżość i trwałość produktów, nadaje im połysk, działa łagodnie spulchniająco, a także stabilizuje smak i zapach.

Syrop glukozowo-fruktozowy najczęściej jest dodawany do produtów takich, jak:

  • Jogurty owocowe
  • Jogurty pitne
  • Maślanka smakowa
  • Serki homogenizowane smakowe
  • Cukierki
  • Napoje owocowe i nektary
  • Napoje gazowane
  • Czekolada
  • Gotowe sosy
  • Ciasteczka
  • Biszkopty
  • Batoniki
  • Pierniki
  • Herbatniki
  • Syropy owocowe
  • Lody
  • Desery mleczne
  • Owoce kandyzowane
  • Piwo

Dlaczego stosuje się syrop glukozowo-fruktozowy zamiast cukru?

W porównaniu do zwykłego cukru (sacharozy), syrop glukozowo-fruktozowy ma wiele zalet:

  • Jego zastosowanie jest tańsze
  • Jest łatwiejszy w aplikcji do produktów i w transporcie
  • Cechuje się bardzo dobrą rozpuszczalnością
  • Jest stabilny mikrobiologicznie (odporny na rozwój bakterii)
  • Wydłuża okres przydatności do spożycia innych produktów
  • Zapewnia miękką konsystencję wypieków poprzez zatrzymywanie wilgoci i odporność na krystalizację
  • Zachowuje stabilność w różnych warunkach temperaturowych i przy rożnych poziomach kwasowości
  • Uwydatnia smak, zapach i barwę produktów

Czy syrop glukozowo-fruktozowy jest szkodliwy?

Syrop glukozowo-fruktozowy jest szkodliwy dla zdrowia

Regularne spożywanie produktów zawierających syrop glukozowo-fruktozowy, podobnie jak zwykłego cukru wiąże się z wieloma negatywnymi efektami, głównie w postaci:

  • Zwiększonego stężenia triglicerydów i "złego" cholesterolu LDL we krwi
  • Wzrostu poziomu kwasu moczowego we krwi
  • Zwiększonego ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2 i otyłości
  • Wzrostu ciśnienia tętniczego 
  • Zwiększonego ryzyka wystąpienia dny moczanowej

Więcej podobnych treści

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.


Czy ten artykuł okazał się pomocny?

Oceń wpis i pomóż nam w stworzeniu najlepszego w polskim internecie źródła wiedzy o zdrowiu. Czekamy na Twoje uwagi :)

Dziękujemy za oddany głos!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Cieszymy się, że znalazłeś w tym artykule to, czego szukałeś ;)

Dziękujemy za komentarz!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Dołożymy wszelkich starań aby nasze artykuły były lepsze.

Twoim zdaniem czegoś tu zabrakło?

Daj nam znać, a wspólnie uzupełnimy ten artykuł


Spis badań i źródeł

  • Suzen M Moeller i wsp.: The effects of high fructose syrup. J Am Coll Nutr, 2009, 28(6), 619-26.
  • Kimber L Stanhope i wsp.: A dose-response study of consuming high-fructose corn syrup-sweetened beverages on lipid/lipoprotein risk factors for cardiovascular disease in young adults. Am J Clin Nutr, 2015, 101(6), 1144-54.
  • Diana I. Jalal i wsp.: Increased Fructose Associates with Elevated Blood Pressure. J Am Soc Nephrol., 2010, 21(9), 1543–1549.
  • Joseph Jamnik i wsp.: Fructose intake and risk of gout and hyperuricemia: a systematic review and meta-analysis of prospective cohort studies. BMJ Open., 2016, 6(10), e013191.

Masz pytanie?

Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.

Administratorem Twoich danych osobowych jest vitapedia.pl. Twoje dane posłużą nam wyłącznie do kontaktowania się z Tobą.

Newsletter