Askorbinian sodu (E301)

Co to jest askorbinian sodu?

Askorbinian sodu to jedna z form chemicznych witaminy C, która nosi również nazwę soli monosodowej kwasu askorbinowego. 

Askorbinian sodu na potrzeby przemysłu spożywczego jest otrzymywany sztucznie w reakcji metylo-D-sorbosonianu (lub estru metylowego kwasu ketogulonowego) z węglanem sodu.

Można go również uzyskać w reakcji kwasu askorbinowego rozpuszczonego w wodzie z wodorowęglanem sodu, a następnie na skutek dodania do mieszaniny izopropanolu . 

Askorbinian sodu znajduje się też naturalnie np. w owocach cytrusowych i wielu warzywach.

Askorbinian sodu występuje w formie białego, krystalicznego proszku pozbawionego zapachu. Poddany działaniu światła ciemnieje. Askorbinian sodu jest dobrze rozpuszczalny w wodzie. Ze względu na obecność sodu w cząsteczce, askorbinian sodu cechuje się nieco słonym smakiem (ale nie aż tak intensywnym jak tradycyjna sól).

Właściwości

Askorbinian sodu posiada właściwości witaminy C: zapobiega chorobom układu krążenia (np. łagodzi nadciśnienie tętnicze), działa przeciwnowotworowo, ułatwia przyswajanie żelaza, zwiększa odporność, wzmacnia kości.

Askorbinian sodu zawiera w swoim składzie kwas askorbinowy. Jeden gram askorbinianu sodu dostarcza nam 889 mg (0,89 g) kwasu askorbinowego. 

Askorbinian sodu a witamina C - różnice

Askorbinian sodu ma nieco mniejszą kwasowość, niż kwas L-askorbinowy i z tego względu wielu producentów suplementów diety zaleca stosowanie właśnie tej formy witaminy C w przypadku osób, które zmagają się z różnymi podrażnieniami przewodu pokarmowego i problemami żołądkowo-jelitowymi.

Askorbinian sodu zawiera w składzie sód

Trzeba pamiętać, że askorbinian sodu dostarcza nam sód. W jednym gramie związku znajdziemy go 111 mg. Może mieć to istotne znaczenie w przypadku osób, które muszą ograniczać sód w diecie (np. u osób będących na diecie niskosodowej.

Czy askorbinian sodu (E301) jest szkodliwy?

Askorbinian sodu (E301) nie powoduje żadnych skutków ubocznych. Nie jest rakotwórczy i nie ma właściwości mutagennych i genotoksycznych. Podobnie jak witamina C (kwas askorbinowy) jest bezpieczny w spożyciu.

Askorbinian sodu (E301) tak samo jak askorbinian wapnia lub kwas L-askorbinowy posiada status GRAS – czyli substancji powszechnie uznanej za bezpieczną.

Ze względu na to, że askorbinian sodu jest zupełnie bezpieczny dla zdrowia, eksperci nie ustalili dla niego bezpiecznego limitu dziennego spożycia (ADI).

Askorbinian sodu (E301) jest bezpieczny w ciąży

Nie ma żadnych przeciwwskazań do spożywania produktów spożywczych zawierających askorbinian sodu (E301) przez kobiety ciężarne i karmiące piersią.

Jak stosować askorbinian sodu?

Askorbinian sodu jest sprzedawany jako suplement diety będący źródłem witaminy C.

Zgodnie z oficjalnym zaleceniami, osoby dorosłe powinny spożywać dziennie ok. 90 mg witaminy C.

Jednakże w wielu badaniach naukowcy wykazali, że szczególnie szerokie korzyści zdrowotne możną osiągnąć, gdy witamina C (np. askorbinian sodu) jest stosowana w ilości ok. 500 mg na dzień.

Askorbinian sodu w postaci proszku można spożywać po rozpuszczeniu go w wodzie lub soku, a także jako dodatek np. do jogurtu.

Zastosowanie w żywności

Askorbinian sodu (E301) jest przeciwutleniaczem i regulatorem kwasowości. Ze względu na swoje walory sensoryczne, może modyfikować smak produktów spożywczych (cechuje się kwaskowatym smakiem).

Askorbinian sodu (E301) ma działanie przeciwutleniające i z tego też względu może chronić żywność przed zepsuciem, w tym zapobiega jełczeniu tłuszczów, które podatne są na działanie tlenu. W ten sposób zwiększa trwałość produktów.

Dzięki swoim właściwościom przeciwutleniającym, askorbinian sodu (E301) hamuje brązowienie obranych owoców i warzyw. Dodatkowo askorbinian sodu pomaga utrwalać naturalną barwę produktów spożywczych.

Askorbinian sodu (E301) jest wykorzystywany przez producentów żywności jako składnik soli peklującej stosowanej do mięsa, która odpowiada m.in. za działanie konserwujące oraz zapewnienie mu atrakcyjnej barwy i smaku. Warto zauważyć, że korzystną rolą askorbinianu sodu jest opóźnianie tworzenia się rakotwórczych nitrozoamin, które mogą powstawać z azotynów (np. azotynu sodu) pod wpływem obróbki termicznej (np. smażenia mięsa).

Gdzie występuje askorbinian sodu?

Askorbinian sodu (E301) występuje w najczęściej w: produktach mięsnych paczkowanych (np. mięso mielone, parówki, kabanosy) i konserwach mięsnych.

Rozporządzenie UE nr 1129/2011 dotyczące stosowania dodatków żywności reguluje, do jakich produktów można dodawać askorbinian sodu. W wielu przypadkach może być on stosowany na zasadzie quantum satis, czyli bez odgórnie narzuconych limitów ilościowych.

Przeciwutleniacz ten został dopuszczony również do stosowania w produktach spożywczych w innych krajach, m.in. w USA, Australii i Nowej Zelandii.

Askorbinian sodu w kosmetykach

Askorbinian sodu wykorzystywany jest też w kosmetykach jako przeciwutleniacz. Zwykle stosuje się go w ilości 0,0003 – 0,3%. Na etykietach różnych kosmetyków widnieje bardzo często pod nazwą „sodium ascorbate”.

Gdzie kupić askorbinian sodu?

Askorbinian sodu jest ogólnodostępny w sprzedaży. Można go kupić szczególnie w sklepach z suplementami diety. Sprzedaż askorbinianu sodu prowadzi również wiele sklepów internetowych.

Jedno opakowanie (1 kg) askorbinianu sodu kosztuje ok. 45-55 zł. Składnik ten występuje w formie proszku.

Askorbinian sodu powinien być przechowywany w suchym miejscu, w temperaturze pokojowej, w szczelnie zamkniętym opakowaniu.