Teobromina
Ostatnia aktualizacja: 09 stycznia 2024
- Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
- 11źródła
- 4badań
Teobromina (inaczej 3,7-dimetyloksantyna) jest związkiem z grupy alkaloidów purynowych (a dokładniej metylowych pochodnych ksantyn), którego źródłem są ziarna kakaowca. Teobromina warunkuje gorzki smak czekolady. Związek ten został odkryty w 1842 roku.
W pigułce
- Teobromina to jeden z głównych związków bioaktywnych kakao (występuje też w herbacie, kawie guaranie i yerba mate)
- Teobromina ma słabe działanie psychostymulujące
- Teobromina może wpływać na rozszerzanie naczyń krwionośnych i dróg oddechowych (może być skuteczna w łagodzeniu astmy i kaszlu)
- Teobromina wykazuje działanie diuretyczne (moczopędne)
- Nadmiar teobrominy może powodować bóle głowy, drżenie i wzmagać potliwość
- Teobromina może powodować interakcje z lekami, dlatego nie powinna być spożywana w okresie ich przyjmowania
- Teobromina w formie suplementów diety nie powinna być spożywana przez kobiety ciężarne i karmiące piersią
Teobromina - właściwości
Nad teobrominą przeprowadzono niewiele badań naukowych z udziałem ludzi.
Jednakże określono jej mechanizmy działania. Na podstawie zebranej wiedzy można wskazać, że funkcje teobrominy są następujące:
- Posiada właściwości psychostymulujące (podobnie jak np. kofeina, ale działanie to jest o wiele słabsze)
- Ma działanie moczopędne
- Wykazuje właściwości przeciwutleniające
- Rozszerza naczynia krwionośne
- Rozszerza drogi oddechowe, w tym oskrzela (sugeruje się, że teobromina może być pomocna w przypadku astmy lub kaszlu; w łagodzeniu kaszlu teobromina może być podobnie skuteczna jak kodeina)
- Stymuluje pracę serca (zwiększa częstość akcji serca i jego kurczliwość)
Teobromina - źródła
Źrółem teobrominy są ziarna kakaowca
Teobromina znajduje się w ziarnach kakaowca w ilości ok. 1,5-3%.
Oznacza to, że w 100 g ziaren może znajdować się 1,5-3 g teobrominy.
W samym kakao może znajdować się ok. 1,9-2,0 g teobrominy na 100 g.
Niewielkie ilości teobrominy znajdują się również w takich roślinach, jak:
- Herbata (Camellia sinensis)
- Kawa arabska (Coffea arabica)
- Guarana (Paulinia guarana)
- Yerba mate (Ilex paraguariensis)
Teobromina będzie również znajdować się w tych produktach, do których zostało dodane kakao, czyli np. w czekoladach (czekolada gorzka zawiera większe ilości teobrominy, niż czekolada mleczna).
Wykazano, że średnia zawartość teobrominy w gorzkiej czekoladzie to 500-883,11 mg/100 g, zaś w czekoladzie mlecznej zaledwie 125,15 mg/100 g. Teobrominy nie stwierdzono w czekoladzie mlecznej.
Teobromina w suplementach diety
Teobromina jest również dostępna w sprzedaży w formie suplementów diety.
Najczęściej występuje w postaci kapsułek do połknięcia.
Teobromina - przeciwwskazania
Teobromina charakteryzuje się stosunkowo niską toksycznością ostrą.
Przyjmuje się, że dawka LD50 teobrominy wynosi 950-1356 mg/kg masy ciała.
U ludzi, zbyt wysokie spożycie teobrominy (rzędu 0,8-1,5 g), które można dostarczyć spożywając 50-100 g kakao, może spowodować następujące działania niepożądane:
- Nudności
- Silne bóle głowy
- Drżenie
- Pocenie się
Teobromina nie jest sklasyfikowana jako składnik rakotwórczy dla ludzi.
Według jednego z opracowań, spożywanie teobrominy w ilości 200 mg trzy razy dziennie (łącznie 600 mg) nie powoduje skutków ubocznych.
Teobrominy nie powinny spożywać zwierzęta
Mówi się, iż koty i psy nie mogą spożywać czekolady. Jest to prawdą i wynika to właśnie z obecności w niej teobrominy.
U zwierząt, które spożyły teobrominę mogą nastąpić zaburzenia ze strony układu nerwowego i sercowo-naczyniowego.
Teobromina - interakcje z lekami
Teobromina może wchodzić w różne interakcje z lekami. Efektem takiego współdziałania mogą być:
- Zmniejszenie lub zwiększenie działania teobrominy
- Zmniejszenie lub zwiększenia wydalania teobrominy z organizmu
- Zmniejszenie lub zwiększenie działania niektórych leków
- Zmniejszenie lub zwiększenie wydalania niektórych leków
Wiele różnych interakcji z konkretnymi lekami zostało opisanych TUTAJ (niestety w języku angielskim).
Wobec powyższego nie zaleca się stosowania teobrominy (głównie w formie suplementów diety) w okresie przyjmowania leków.
Teobromina - w ciąży
Istnieje bardzo niewiele danych dotyczących wpływu spożycia teobrominy na przebieg ciąży.
Pewne przesłanki wskazują, że teobromina może wpływać na rozwój potomstwa, zarówno w okresie prenatalnym, jak i po urodzeniu.
Stąd zaleca się ograniczenie spożycia teobrominy w trakcie trwania ciąży i podczas laktacji.
Więcej podobnych treści
Kwas galusowy
Kwas galusowy to jeden z kwasów fenolowych, który występuje w wielu roślinach, w tym w owocach, w...
- dr Bartosz Kulczyński
- 16 września 2020
Naringenina
Naringenina to związek należący do polifenoli, którego najlepszym źródłem w diecie są cytrusy (gł...
- dr Bartosz Kulczyński
- 17 września 2020
Cholina
Cholina, nazywana również witaminą B4 to składnik niezbędny dla człowieka. Wpływa korzystnie na u...
- dr Bartosz Kulczyński
- 01 listopada 2020
Piperyna
Piperyna to główny składnik pieprzu, który nadaje mu ostry i piekący smak. Piperyna jako suplemen...
- dr Bartosz Kulczyński
- 02 listopada 2020
Astaksantyna
Astaksantyna to związek z grupy karotenoidów i jednocześnie barwnik, naturalnie występujący w mik...
- dr Bartosz Kulczyński
- 01 listopada 2020
Kwas ferulowy
Kwas ferulowy to naturalny związek o właściwościach przeciwutleniających, należący do grupy polif...
- dr Bartosz Kulczyński
- 25 lutego 2021
Spis badań i źródeł
- http://annales.sum.edu.pl/archiwum_publikacje/10_2018.pdf
- https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Theobromine
- J Chorostowska-Wynimko i wsp.: Multiple effects of theobromine on fetus development and postnatal status of the immune system. Int J Tissue React, 2004;26(1-2):53-60., 26(1-2), 53-60.
- Giorgia Buscicchio i wsp.: The effects of different concentrations of cocoa in the chocolate intaken by the mother on fetal heart rate. J Matern Fetal Neonatal Med, 2013, 26(15), 1465-7.
- Fufang Wu i wsp.: Study on the interaction and antioxidant activity of theophylline and theobromine with SOD by spectra and calculation. Spectrochim Acta A Mol Biomol Spectrosc, 2019, 215, 354-362.
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507032/
- Fiona Finlay i wsp.: Chocolate poisoning. BMJ., 2005, 331(7517), 633.
- Natália Kovalkovičová i wsp.: Some food toxic for pets. Interdiscip Toxicol., 2009, 2(3), 169–176.
- Matthew J. Baggott i wsp.: Psychopharmacology of theobromine in healthy volunteers. Psychopharmacology (Berl)., 2013, 228(1), 109–118.
- Eva Martínez-Pinilla i wsp.: The relevance of theobromine for the beneficial effects of cocoa consumption. Front Pharmacol., 2015, 6, 30.
- Juan M. Sanchez i wsp.: Methylxanthine Content in Commonly Consumed Foods in Spain and Determination of Its Intake during Consumption. Foods., 2017, 6(12), 109.
- Cheng Chia Meng i wsp.: Phenolic and Theobromine Contents of Commercial Dark, Milk and White Chocolates on the Malaysian Market. Molecules., 2009, 14(1), 200–209.
Masz pytanie?
Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.