Kompleksy miedziowe chlorofili i chlorofilin (E141)

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.

Ostatnia aktualizacja: 27 czerwca 2023

  • Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
  • 4źródła
  • 0badań

Kompleksy miedziowe chlorofili i chlorofilin to półsyntetyczne barwniki, które są stosowane w produkcji oraz w żywności, nadając im zielony kolor. Na etykietach produktów spożywczych występują pod numerem E141.

Bezpieczeństwo:

brak danych

Wpływ na zdrowie:

nieznany

Nazwy:

kompleksy miedziowe chlorofili i chlorofilin, E141, Cu-chlorofile, Cu-chlorofiliny

Pochodzenie:

półsyntetyczne

Właściwości:

substancja barwiąca i utrwalająca zieloną barwę

Występowanie w żywności:

słodycze, owoce i warzywa puszkowane, lody, kisiele, napoje owocowe, produkty, w których istotne jest utrwalenie zielonej barwy

ADI:

15 mg/kg masy ciała


Co powinieneś wiedzieć: 

  • Kompleksy miedziowe chlorofili i chlorofilin (E141) to półsztuczne barwniki nadające produktom spożywczym zieloną barwę.
  • E141 cechują się wyższą trwałością niż chlorofile i chlorofiliny (E140) będące naturalnymi substancjami barwiącymi.
  • Do dnia dzisiejszego brakuje badań, które dostarczyłyby nam jednoznacznych informacji dotyczących szkodliwości E141. Stąd, wpływ kompleksów miedziowych chlorofili i chlorofilin na organizm człowieka jest nieznany.
  • ADI (dopuszczalne dzienne spożycie) dla kompleksu miedziowych chlorofili i chlorofilin wynosi 15 mg/kg masy ciała.

Co to są kompleksy miedziowe chlorofili i chlorofilin?

Kompleksy miedziowe chlorofili i chlorofilin (E141) to związki otrzymane z chlorofilu (E140)(naturalnego barwnika znajdującego się w roślinach), w których jony magnezu zostały zastąpione jonami miedzi. Taka modyfikacja chlorofili sprawia, że E141 nadaje intensywniejszy kolor zielony i ma wyższą zdolność do utrwalania zielonego koloru.

Można powiedzieć, że E141 to pół-naturalny dodatek do żywności (jego główna część jest otrzymywana naturalnie, ale modyfikowana poprzez dodanie miedzi). Barwniki te są pozyskiwane z roślin takich jak: trawa, lucerna, pokrzywa.

Pod numerem E141 znajdują się tak naprawdę dwa nieco różniące się od siebie związki:

  • E141(i) - kompleksy miedziowe chlorofilów (Cu-chlorofile),
  • E141(ii) - kompleksy miedziowe chlorofilin (Cu-chlorofiliny) .

Kompleksy miedziowe chlorofili i chlorofilin - właściwości

Kompleksy miedziowe chlorofili i chlorofilin charakteryzują się barwą niebieskozieloną do ciemnozielonej. Dodatkowo stosowane są w żywności jako utrwalacze naturalnej, zielonej barwy (np. groszku konserwowego).

Kompleksy miedziowe chlorofili i chlorofilin są dopuszczone do stosowania w wielu krajach na świecie, m.in. w Unii Europejskiej, Australii i Nowej Zelandii, a także w USA.

Chlorofiliny były wykorzystywane do redukcji przykrych zapachów

Obserwacje poczynione w latach 40. i 50. XX wieku wykazały, że zewnętrzne stosowanie chlorofilin działa dezodoryzująco (usuwa przykre zapachy) na rany. W dalszych latach podawano chlorofilinę doustnie pacjentom z kolostomią i ileostomią w celu redukcji zapachu kału.

Obecnie, doustne preparaty kompleksów miedziowych chlorofilin są dostępne jako suplementy diety przeznaczone do stosowania w celu zmniejszania zapachu kału u osób z kolostomią, ileostomią i nietrzymających moczu.

Kompleksy miedziowe chlorofili i chlorofilin - szkodliwość

Nie można jednoznacznie ocenić bezpieczeństwa stosowania E141 jako dodatku do żywności. Panel Ekspertów EFSA uznał, że biorąc pod uwagę rozbieżności i niepewności w różnych danych dotyczących rakotwórczości, konieczna jest dalsza i odpowiednia ocena możliwego potencjału kancerogennego E141 .

Stwierdzono również, że brakuje danych dotyczących wchłaniania, dystrybucji, wydalania (ADME) toksyczności i wpływu na funkcje reprodukcyjne Cu-chlorofilów i Cu-chorofilin.

Dla kompleksu miedziowych chlorofili i chlorofilin (E141) ustalono w 1978 roku ADI na poziomie 15 mg/kg masy ciałaJednakże Eksperci z EFSA stwierdzili, że z braku dostępnych informacji odnośnie szkodliwości E141 ADI (dopuszczalne dzienne spożycie) powinno zostać zniesione, ponieważ nie wiadomo do końca, jaka dawka tego składnika jest dla nas bezpieczna.

Kompleksy miedziowe chlorofili i chlorofilin - zastosowanie

Kompleksy miedziowe chlorofili i chlorofilin stosowane są w celu nadania zielonej barwy produktom spożywczym. Można znaleźć je przede wszystkim w:

  • słodyczach (cukierki, lizaki),
  • gumach do żucia,
  • kisielach (np. o smaku jabłkowym),
  • jogurtach owocowych,
  • napojach owocowych,
  • lodach,
  • konserwach owocowych i warzywnych (np. konserwowany groszek).

Kompleksy miedziowe chlorofili i chlorofilin mogą być dodawane do produktów spożywczych na zasadzie quantum satis - czyli bez odgórnie narzuconych ograniczeń, w ilości niezbędnej do uzyskania zamierzonego efektu.

Więcej podobnych treści

  • dr Bartosz Kulczyński

    autor:

    dr Bartosz Kulczyński

    Dietetyk

    Dietetyk, doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu, współzałożyciel Fundacji Dietoterapii i Promocji Zdrowia „Kierunek-Zdrowie”.


Czy ten artykuł okazał się pomocny?

Oceń wpis i pomóż nam w stworzeniu najlepszego w polskim internecie źródła wiedzy o zdrowiu. Czekamy na Twoje uwagi :)

Dziękujemy za oddany głos!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Cieszymy się, że znalazłeś w tym artykule to, czego szukałeś ;)

Dziękujemy za komentarz!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Dołożymy wszelkich starań aby nasze artykuły były lepsze.

Twoim zdaniem czegoś tu zabrakło?

Daj nam znać, a wspólnie uzupełnimy ten artykuł


Spis badań i źródeł

Pytania i odpowiedzi

  • Czy kompleksy miedziowe chlorofili i chlorofilin (E141) to to samo co chlorofil?

    Nie do końca. Są to co prawda składniki zawierające naturalny chlorofil (E140) ale zmodyfikowane chemicznie poprzez dołączenie jonów miedzi.

  • Czy E141 jest naturalnym składnikiem?

    Nie, kompleksy miedziowe chlorofili i chlorofilin są związkami półsyntetycznymi.

  • Czy kompleksy miedziowe chlorofili i chlorofilin są bezpieczne dla zdrowia?

    Dotychczasowo nie stwierdzono jednoznacznie szkodliwego działania E141. Niestety brakuje również badań naukowych, które mogłyby potwierdzić bezpieczeństwo ich stosowania.

Masz pytanie?

Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.

Administratorem Twoich danych osobowych jest vitapedia.pl. Twoje dane posłużą nam wyłącznie do kontaktowania się z Tobą.

Newsletter