Karmel amoniakalno-siarczynowy (E150d)

  • autor:

    Paulina Styś-Nowak

    Dietetyk

    Ukończyła studia na Uniwersytecie Medycznym w Poznaniu. Autorka wielu artykułów popularnonaukowych na temat żywienia i szeroko pojętej dietetyki.

Ostatnia aktualizacja: 02 lutego 2023

  • Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
  • 9źródła
  • 0badań

Karmel amoniakalno - siarczynowy to barwnik spożywczy, występujący w wielu produktach i napojach. Na etykiecie można go znaleźć pod symbolem E150d.

Karmele wzbudzają wiele kontrowersji i często posądzane są o szkodliwy wpływ na zdrowie. Jednak aktualne badania naukowe zaprzeczają tej opinii i uznają karmel amoniakalno - siarczynową za substancję bezpieczną. 

Bezpieczeństwo:

Bezpieczny

Wpływ na zdrowie:

Neutralny


W pigułce

  • Karmel amoniakalno - siarczynowy to barwnik spożywczy (E150d), nadający żywności i napojom brązowy kolor.
  • Karmel amoniakalno - siarczynowy stosowany jest w szerokim przekroju produktów, włączając w to wyroby cukiernicze, pieczywo, napoje gazowane, słodycze i nabiał.
  • Karmel amoniakalno - siarczynowy jest substancją bezpieczną: nie działa rakotwórczo, genotoksycznie, ani nie wpływa negatywnie na płodność.
  • Karmel amoniakalno - siarczynowy może być spożywany przez kobiety w ciąży.

Co to jest karmel amoniakalno - siarczynowy?

Karmel amoniakalno - siarczynowy to barwnik spożywczy oznaczony symbolem E150d. Jest najczęściej stosowanym karmelem spośród 4 klas barwników karmelowych, do których należą:

  • karmel (klasa I, E150a),
  • karmel siarczynowy (klasa II, E150b),
  • karmel amoniakalny (klasa III, E150c),
  • karmel amoniakalno - siarczynowy (klasa IV, E150d).

Karmel amoniakalno - siarczynowy ma postać ciemnobrązowego syropu o przyjemnym, gorzkim smaku i zapachu spalonego cukru. Łatwo rozpuszcza się w wodzie. W zależności od ilości użytego barwnika, nadaje produktom kolory: żółty, brązowy, brązowo - złoty lub ciemnobrunatny .

Karmel amoniakalno - siarczynowy otrzymuje się na skutek podgrzania cukrów (np. glukozy, fruktozy, sacharozy) w obecności siarczynów i związków amoniaku. W praktyce karmele są złożoną mieszaniną różnych związków, powstających z węglowodanów podczas karmelizacji.  Dodatek większych ilości karmelu do produktów nadaje im - oprócz ciemnego zabarwienia - charakterystyczny smak i zapach.

Barwnik E150d - szkodliwość

Zgodnie z opinią EFSA (Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności) barwniki karmelowe, w tym karmel amoniakalno - siarczynowy, są substancjami bezpiecznymi. Nie wykazano, aby związki te działały rakotwórczo, genotoksycznie lub też wpływały negatywnie na płodność .

EFSA ustalił wartość ADI (dopuszczalne dzienne pobranie) dla karmelu amoniakalno - siarczynowego na poziomie 300 mg / kg masy ciała / dzień . Z kolei ADI określone przez panel ekspertów FAO/WHO wynosi 200 mg/ kg masy ciała/ dzień .

Obawy związane z karmelem amoniakalno - siarczynowym

Obawy związane z bezpieczeństwem stosowania barwników karmelowych dotyczą przede wszystkim obecności produktów ubocznych - składników o niskiej masie cząsteczkowej - powstających podczas ich produkcji. W przypadku karmelu amoniakalno - siarczynowego największy niepokój budzi substancja o nazwie 4-metyloimidazol (4-MEI).

Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC), w oparciu o badania na zwierzętach, sklasyfikowała 4-MEI jako czynnik „prawdopodobnie rakotwórczy dla ludzi” (grupa 2B) .

Nie mniej jednak, Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) oceniła, że nie istnieje jakiekolwiek bezpośrednie zagrożenie związane ze spożyciem 4-MEI na poziomach występujących w żywności w wyniku stosowania barwników karmelowych. Przeprowadzone na gryzoniach badania dotyczyły wysokich poziomów 4-MEI, przekraczających kilka tysięcy razy obecne szacunki narażenia ludzi na tą substancję z żywności i napojów bezalkoholowych .

Dane toksykologiczne wskazują, że 99% spożytego barwnika nie ulega wchłanianiu, lecz jest wydalana z kałem w ciągu 24 godzin. Z kolei zawartość substancji ubocznych, powstających podczas produkcji karmelu, jest niska i przy ustalonym ADI nie stwarza zagrożenia dla zdrowia .

Karmel amoniakalno - siarczynowy w ciąży

Wykazano, że karmele nie wpływają na rozwój płodu, dlatego też kobiety w ciąży nie muszą całkowicie unikać produktów zawierających omawiane barwniki .

Karmel amoniakalno - siarczynowy - zastosowanie

Barwniki karmelowe używane są w żywności od ponad 150 lat. Prawo unijne dopuszcza stosowanie karmelu amoniakalno - siarczynowego na zasadzie quantum satis - bez odgórnie narzuconych ograniczeń co do ilości.

Karmel amoniakalno - siarczynowy (E150d) można znaleźć m.in. w:

  • napojach niegazowanych i gazowanych (np. coca - cola),

  • alkoholu (piwach, whisky, winach, likierach),

  • pieczywie (zwłaszcza ciemnym) i wypiekach cukierniczych,

  • lodach,

  • jogurtach, deserach mlecznych,

  • dżemach i galaretkach,

  • słodkich syropach i sosach (np. czekoladowych),

  • gotowych zupach,

  • słonych sosach (np. barbecue, sosie sojowym),

  • occie balsamicznym,

  • przetworach mięsnych i rybnych,

  • kawie rozpuszczalnej,

  • karmie dla zwierząt.

Więcej podobnych treści

  • autor:

    Paulina Styś-Nowak

    Dietetyk

    Ukończyła studia na Uniwersytecie Medycznym w Poznaniu. Autorka wielu artykułów popularnonaukowych na temat żywienia i szeroko pojętej dietetyki.


Czy ten artykuł okazał się pomocny?

Oceń wpis i pomóż nam w stworzeniu najlepszego w polskim internecie źródła wiedzy o zdrowiu. Czekamy na Twoje uwagi :)

Dziękujemy za oddany głos!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Cieszymy się, że znalazłeś w tym artykule to, czego szukałeś ;)

Dziękujemy za komentarz!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Dołożymy wszelkich starań aby nasze artykuły były lepsze.

Twoim zdaniem czegoś tu zabrakło?

Daj nam znać, a wspólnie uzupełnimy ten artykuł


Spis badań i źródeł

Masz pytanie?

Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.

Administratorem Twoich danych osobowych jest vitapedia.pl. Twoje dane posłużą nam wyłącznie do kontaktowania się z Tobą.

Newsletter