Natka pietruszki

Ostatnia aktualizacja: 15 czerwca 2022

  • Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
  • 5źródła
  • 19badań

Pietruszka zwyczajna (Petroselinum crispum) to roślina dwuletnia z rodziny selerowatych.

Szereg korzystnych właściwości wykazują zwłaszcza jej liście (natka).

Nać pietruszki zaliczana jest do ziół leczniczych ze względu na ich działanie przeciwzapalne, przeciwcukrzycowe, przeciwbakteryjne. 


W pigułce

  • Natka pietruszki jest bardzo dobrym źródłem witaminy K (874,7% RWS), C (66,5% RWS), A (21,1%), kwasu foliowego (30,4% RWS) oraz żelaza (17,7% RWS).
  • Najważniejszymi składnikami aktywnymi naci pietruszki są apigeryna i apiina.
  • Wykazuje ona działanie przeciwzapalne.
  • Nać pietruszki może zapobiegać powstawaniu kamicy nerkowej.
  • Spożycie natki daje obiecujące efkety w leczeniu cukrzycy.
  • Natka pietruszki jest bezpieczna, unikać jej powinny jednak osoby z alergią pokarmową.

Pietruszka pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego, ale obecnie jest uprawiana na całym świecie. Ważną rolę odgrywają szczególnie liście pietruszki - przyprawa, jak również ważny element medycyny tradycyjnej. 

Natka pietruszki - wartości odżywcze

Natka pietruszki ma niewiele kalorii. W prawie 90% składa się z wody, 6% - z węglowodanów, 3% - białka i 1% z tłuszczu.

Wartości odżywcze w przeliczeniu na jeden pęczek natki (40 g):

  • Kalorie - 14,4 kcal
  • Białko - 1,19 g
  • Tłuszcz - 0,32 g
  • Węglowodany - 2,53 g
    • Cukry proste - 0,34 g
  • Błonnik pokarmowy - 1,32 g (5,3% RWS) 

Natka pietruszki jest niskokaloryczna i zawiera sporo błonnika

100 g liści pietruszki dostarcza 36 kcal. Błonnik pokarmowy stanowi ok. 3% jej masy. Indeks glikemiczny natki jest niski i wynosi wynosi 32. 

Natka pietruszki - witaminy i składniki mineralne

Natka pietruszki jest doskonałym źródłem witaminy K

Jeden pęczek natki dostarcza prawie dziewięciokrotności dziennego zapotrzebowania na tę witaminę. Spożycie jedynie jednej łyżeczki naci (6 g) pokrywa je w całości.

Uwaga

uwaga!

Czy ze względu na tak wysoką zawartość witaminy K można jeść natkę pietruszki codziennie? Tak, nie ma ku temu przeciwwskazań. Witamina K ma niską toksyczność i nawet jej spożycie w ilości 100 krotnie wyższej niż zalecana nie działa negatywnie. Do tego przyswajalność witaminy K ze źródeł roślinnych, bogatych w chlorofil wynosi jedynie ok. 10%. Dlatego nawet duże spożycie natki pietruszki nie spowoduje wystąpienia hiperwitaminozy.

Witamina K wykazuje szereg właściwości kluczowych dla naszego zdrowia:

  • jest niezbędna do prawidłowego krzepnięcia krwi, 
  • zwiększa mineralizację kości 
  • hamuje zwapnienie naczyń krwionośnych, 
  • zapobiega chorobom stawów.

Nać pietruszki jest świetnym źródłem witaminy C oraz dostarcza dużo kwasu foliowego i witaminy A

  • Witamina C: Wykazuje ona właściwości antyoksydacyjne (chroni przed szkodliwym działaniem wolnych rodników), zwiększa wchłanianie żelaza oraz zmniejsza ryzyko chorób układu krążenia i występowania nowotworów. Jeden pęczek pietruszki dostarcza ponad połowy zapotrzebowania na tę witaminę. 
  • Kwas foliowy: Jest niezbędny do prawidłowego rozwoju układu nerwowego płodu, bierze udział w produkcji krwinek czerwonych, wpływa korzystanie na układ krążenia i zmniejsza stan zapalny organizmu. Pęczek liści pietruszki dostarcza prawie ⅓ dziennego zapotrzebowania na ten składnik.
  • Witamina A: ma korzystny wpływ na funkcjonowanie wzroku, stan skóry, odporność oraz uczestniczy w rozwoju płodu i łagodzi objawy niedokrwistości związanej z niedoborem żelaza. Pęczek natki pietruszki dostarcza ponad 20% zapotrzebowania na tę witaminę.

Witaminy według dziennego spożycia dla jednego pęczka pietruszki (40 g):

  1. Witamina K - 656 µg (874,7% RWS)
  2. Witamina C - 53,20 mg (66,5% RWS)
  3. Kwas foliowy - 60,80 µg (30,4% RWS)
  4. Witamina A - 168,40 µg (21,1%)
  5. Niacyna - 0,52 mg (3,3% RWS)
  6. Tiamina - 0,03 mg (3,1% RWS)
  7. Ryboflawina - 0,04 mg (2,8% RWS)
  8. Kwas pantotenowy - 0,16 mg (2,7% RWS)
  9. Witamina B6 - 0,04 mg (2,6% RWS)
  10. Witamina E - 0,30 mg (2,5% RWS) 

Natka pietruszki jest jednym z najlepszych roślinnych źródeł żelaza

Jeden pęczek natki pokrywa prawie 18% dziennego zapotrzebowania na żelazo, co jest jednym z lepszych wyników wśród źródeł roślinnych. Warto zaznaczyć, że liście pietruszki dostarczają również witaminy C, która poprawia przyswajalność żelaza.

Żelazo to mikroskładnik szczególnie ważny dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu:

  • zapobiega anemii, 
  • umożliwia transport tlenu, 
  • zmniejsza uczucie zmęczenia, 
  • bierze udział w powstawaniu krwinek czerwonych, 
  • wykazuje właściwości przeciwutleniające, 
  • zwiększa odporność.

Składniki mineralne według dziennego spożycia dla jednego pęczka natki pietruszki (40 g):

  1. Żelazo - 2,48 mg (17,7% RWS)
  2. Potas - 221,60 mg (11,1% RWS)
  3. Wapń - 55,20 mg (6,9% RWS)
  4. Miedź - 0,06 mg (6% RWS)
  5. Cynk - 0,43 mg (4,3% RWS)
  6. Fosfor - 23,20 mg (3,3% RWS)
  7. Mangan - 0,06 mg (2,9% RWS)
  8. Magnez - 0,06 mg (0,02% RWS)
  9. Selen - 0,04 µg (0,1%) 

zdrowe

Natka pietruszki - składniki aktywne

W naci pietruszki zidentyfikowano 29 różnych flawonoidów, jednak najważniejszymi z nich są:

  • apigeryna - badania na zwierzętach potwierdzają jej działanie antynowotworowe, poprawiające pamięć, zapobiegające rozwojowi cukrzycy, chorobie Alzhaimera oraz łagodzące depresję
  • apiina - wykazuje silne działanie przeciwzapalne.  

Natka pietruszki - właściwości

Natka pietruszki ma właściwości antyoksydacyjne 

Duża zawartość witamin C i A oraz składników aktywnych w natce pietruszki świadczy o jej potencjale antyoksydacyjnym, czyli wymiataniu szkodliwych dla zdrowia wolnych rodników.

Potwierdzają to równiż badania in vitro - ekstrakt z natki i łodyg pietruszki chroni przed uszkodzeniami DNA wywoływanymi przez szkodliwe reaktywne formy tlenu.   

Podsumowanie

Duża zawartość witamin i skladników aktywnych świadczą o silnym potencjale antyoksydacyjnym natki pietruszki.

Porada

porada

Czy wiesz, że pietruszka odświeża oddech? Jej żucie pomaga pozbyć się nieprzyjemnego zapachu z ust występującego np. po zjedzeniu czosnku. 

Nać pietruszki może zapobiegać powstawaniu kamicy nerkowej

Badania na szczurach potwierdzają skuteczność działania pietruszki w zapobieganiu i leczeniu kamicy nerkowej. Przyczyną tej choroby jest najczęściej nadmiar szczawianu oraz kwaśne pH moczu, nadmiar magnezu, wapnia, cytrynianów i mukopolisacharydów. 

U szczurów przyjmujących ekstrakt z nasion pietruszki zauważono zmniejszenie ilości kryształów szczawianu wapnia, znaczne obniżenie stężenia mocznika, kreatyniny, kwasu moczowego i elektrolitów w surowicy. Stwierdzono również znaczący spadek zawartości wapnia i białka w moczu.    

Podsumowanie

Ekstrakt z nasion pietruszki może mieć działanie zapobiegające powstawaniu kamicy nerkowej i nefroprotekcyjne. Należy to jednak potwierdzić dalszymi badaniami.

Natka pietruszki może zapobiegać cukrzycy 

Badania na zwierzętach potwierdzają korzystny wpływ naci pietruszki w leczeniu cukrzycy. Po 28 dniach dniach przyjmowania ekstraktu z liści pietruszki zaobserwowano zmniejszenie poziomu glukozy we krwi u zwierząt z indukowaną cukrzycą. Wykazywał on również działanie antyoksydacyjne.  

Spożycie ekstraktu z natki pietruszki wykazywało również efekt ochrony przeciw uszkodzeniom wątroby u szczurów z cukrzycą. 

W innych badaniach zaobserwowano również zmniejszenie hiperlipidemii u zwierząt z cukrzycą, zwiększenie stężenia insuliny w surowicy, zwiększenie zawartości glikogenu w wątrobie i mięśniach. 

Podsumowanie

Ekstrakt z lisci pietruszki może być potencjalnie stosowany wraz z insulinoterapią w celu zminimalizowania skutków ubocznych cukrzycy. Należy jednak potwierdzić to badaniami na ludziach.

Natka pietruszki może chronić przed nowotworami 

Badania in vitro wykazały hamujący wpływ natki pietruszki na migrację komórek nowotworowych. W badaniu użyto komórek raka piersi i gruczolakoraka jelita grubego. Może to chronić przed przerzutami raka. 

Podsumowanie

Badania na komórkach dają obiecujące rezulaty w zapobieganiu rozprzestrzeniania się nowotowór. Musi to jednak zostać podparte dalszymi badaniami.

Natka pietruszki może zapobiegać rozwojowi drobnoustrojów

Badania in vitro potwierdzają działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze olejku eterycznego z liści, łodyg i kwiatów pietruszki. Działanie bakteriostatyczne zaobserwowano głównie wobec szczepów S. aureus (bakterii gronkowca złocistego), L. monocytogenes (bakterii powodujących listeriozę) i S. enterica (bakterie salmonelli). Działanie fungistatyczne zaobserwowano głównie wobec szczepów P. ochrochloron i T. viride. 

Podsumowanie

Warto dalej zbadać potencjalne działanie natki pietruszki na zahamowanie rozwoju drobnoustrojów.

Pietruszka może poprawiać wygląd skóry

Badania wykazują pozytywny wpływ liści i łodyg pietruszki w zwalczaniu melasmy - przebarwień skórnych. Uczestnicy badania stosowali napar ze sproszkowanej pietruszki bezpośrednio na przebarwienia skórne. Po ośmiu tygodniach efekty grupy stosującej pietruszkę porównano z grupą stosującą hydrochinion (substancji na przebarwienia). Efekt w obu grupach był podobny i skutkował rozjaśnieniem przebrarwień.  

Podsumowanie

Należy podjąć dalsze badania pietruszki jako środka zwalczającego melasmę, zwłaszcza, że jej właściwości antyoksydacyjne powinny być pomocne w leczeniu tego schorzenia.

Natka pietruszki - przeciwwskazania 

Natka pietruszki jest bezpieczna w stosowaniu, jednak u niektórych może powodować wystąpienie alergii pokarmowej. 

 

Więcej podobnych treści

  • autor:

    Katarzyna Janiak


Czy ten artykuł okazał się pomocny?

Oceń wpis i pomóż nam w stworzeniu najlepszego w polskim internecie źródła wiedzy o zdrowiu. Czekamy na Twoje uwagi :)

Dziękujemy za oddany głos!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Cieszymy się, że znalazłeś w tym artykule to, czego szukałeś ;)

Dziękujemy za komentarz!

Twoja opinia jest dla nas ważna. Dołożymy wszelkich starań aby nasze artykuły były lepsze.

Twoim zdaniem czegoś tu zabrakło?

Daj nam znać, a wspólnie uzupełnimy ten artykuł


Spis badań i źródeł

  • Füsun Özçelik i wsp., Limited Effects of Parsley (Petroselinum crispum) on Protein Glycation and Glutathione in Lenses of Streptozotocin-Induced Diabetic Rats, Pharmaceutical Biology, 2001
  • H. Gumaih i wsp., Evaluation of Ethanolic Seed Extract of Parsley on Ethylene Glycol Induced Calcium Oxalate, Experimental Model, International Journal of Science and Research (IJSR), 2015
  • H. Zhang i wsp., Evaluation of antioxidant activity of parsley (Petroselinum crispum) essential oil and identification of its antioxidant constituents, Food Research International, 2006
  • S. Bolkent, Antidiabetic and Antioxidant Impacts of Desert Date (Balanites aegyptiaca) and Parsley (Petroselinum sativum) Aqueous Extracts: Lessons from Experimental Rats, Phytother. Res., 2004
  • USDA
  • https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/170416/nutrients

Masz pytanie?

Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.

Administratorem Twoich danych osobowych jest vitapedia.pl. Twoje dane posłużą nam wyłącznie do kontaktowania się z Tobą.

Newsletter