Kapusta pekińska
Ostatnia aktualizacja: 31 marca 2023
- Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
- 11źródła
- 16badań
Kapusta pekińska, a dokładniej kapusta właściwa pekińska (Brassica rapa L. subsp. pekinensis) to podgatunek kapusty, należący do rodziny kapustowatych (Brassicaceae). Charakteryzuje się delikatnym smakiem i chrupiącą konsystencją, dzięki czemu cieszy się dużą popularnością na całym świecie.
Kapusta pekińska jest warzywem niskokalorycznym, obfitującym jednocześnie w wiele składników odżywczych i substancji bioaktywnych.
W pigułce
- Kapusta pekińska jest bogata w witaminę K, kwas foliowy, oraz witaminę C.
- Kapusta pekińska zawiera liczne składniki bioaktywne, wśród których wymienia się glukozynolany, flawonoidy, karotenoidy i kwasy fenolowe.
- Kapusta pekińska należy do warzyw krzyżowych, które posiadają udokumentowane działanie przeciwnowotworowe i przeciwzapalne.
- Kapusta pekińska, jako doskonałe źródło witaminy K, może zmniejszać ryzyko chorób stawów i zwiększać krzepliwość krwi.
- Osoby cierpiące na choroby tarczycy, a także przyjmujące leki rozrzedzające krew nie powinny spożywać jednorazowo dużych ilości kapusty pekińskiej.
- Kapusta pekińska jest stosunkowo łatwo strawnym warzywem i może być spożywana przez większość osób z chorobami przewodu pokarmowego.
Kapusta pekińska pochodzi z Chin i stanowi jedno z najważniejszych warzyw w Azji Wschodniej. Jest powszechnie spożywana nie tylko w Chinach, ale także w Japonii i Korei. Obecnie uprawiana jest także w Europie, Ameryce i Australii.
Kapusta pekińska należy do roślin krzyżowych i jest blisko spokrewniona z innymi warzywami z tej grupy, np. brokułami, brukselką, kapustą bok choy, kalafiorem czy jarmużem .
Kapustę pekińską można spożywać na surowo (jako składnik sałatek, surówek i wrapów) lub po obróbce termicznej (np. w zupach lub w mieszance smażonych warzyw i tofu na patelni). Warzywo to jest powszechnie wykorzystywane do produkcji tradycyjnej fermentowanej kapusty kiszonej, określanej jako "kimchi" w Korei i "suan cai" w Chinach.
Kapusta pekińska - wartości odżywcze
Kapusta pekińska składa się w 95,3% z wody, 3,3% z węglowodanów, 1,2% z białka oraz śladowych ilości tłuszczów (0,2%).
Wartości odżywcze w przeliczeniu na 1 szklankę posiekanej kapusty pekińskiej (76 g):
- Kalorie - 12,2 kcal
- Białko - 0,9 g
- Tłuszcz - 0,15 g
- Węglowodany - 2,46 g
- Cukry proste - 1 g
- Błonnik pokarmowy - 0,9 g
Kapusta pekińska zawiera niewiele kalorii i ma niski indeks glikemiczny
Kapusta pekińska dostarcza bardzo mało kalorii. W 100 g tego warzywa znajduje się zaledwie 16 kcal .
Indeks glikemiczny dla kapusty pekińskiej wynosi 20 (IG = 20), zaś ładunek glikemiczny 0,4 (ŁG = 0,4) . Na podstawie tych parametrów kapustę pekińską można sklasyfikować do warzyw o niskim indeksie i ładunku glikemicznym.
Kapusta pekińska - witaminy i składniki mineralne
Kapusta pekińska jest doskonałym źródłem witaminy K
W jednej szklance surowej kapusty pekińskiej znajduje się aż 32,6 µg witaminy K, co pozwala pokryć dzienne zapotrzebowanie na ten składnik w 44%.
Witamina K posiada wielokierunkowe działanie:
- bierze udział procesach krzepnięcia krwi,
- wpływa korzystnie na gęstość mineralną kości,
- zapobiega zwapnieniu naczyń krwionośnych,
- może poprawiać funkcje poznawcze u starszych osób.
Zawartość witamin w szklance posiekanej kapusty pekińskiej (76 g):
- Witamina K - 32,6 µg (44% RWS)
- Kwas foliowy - 60 µg (30% RWS)
- Witamina C - 20,52 mg (25,7% RWS)
- Witamina B6 - 0,18 mg (13% RWS)
- Tiamina - 0,03 mg (3% RWS)
- Ryboflawina - 0,04 mg (3% RWS)
Kapusta pekińska zawiera różnorodne składniki mineralne, jednakże żaden z nich nie wyróżnia się pod względem ilości.
Zawartość składników mineralnych w szklance posiekanej kapusty pekińskiej (76 g):
- Potas - 180,88 mg (9% RWS)
- Wapń - 58,52 mg (7% RWS)
- Mangan - 0,14 mg (7% RWS)
- Fosfor - 22 mg (3% RWS)
- Miedź - 0,03 mg (3% RWS)
- Magnez - 9,88 mg (3% RWS)
Kapusta pekińska - składniki aktywne
Kapusta pekińska zawiera glukozynolany i izotiocyjaniany - związki siarkowe o działaniu przeciwnowotworowym, do których należą m.in. glukobrassycyna, synigryna, glukoiberyna, glukorafanina i berteroina.
Oprócz tego, kapusta pekińska dostarcza substancje bioaktywne o znaczącym potencjale antyoksydacyjnym i przeciwzapalnym:
- karotenoidy (beta - karoten, zeaksantyna),
- kwasy fenolowe (kawowy, synapinowy, p-kumarowym, ferulowy),
- flawonoidy (mirycetyna) .
Najwyższą ilość polifenoli, a co za tym idzie najwyższą aktywność antyoksydacyjną, posiadają zewnętrzne, najbardziej zielone liście kapusty pekińskiej.
Kapusta pekińska - właściwości
Kapusta pekińska posiada potencjał przeciwnowotworowy
Pomimo, że brakuje badań, które oceniałyby bezpośredni związek spożycia kapusty pekińskiej z ryzykiem rozwoju nowotworów, to można przypuszczać, że warzywo to posiada takie właściwości.
Kapusta pekińska zawiera związki aktywne o działaniu przeciwnowotworowym. Mowa tu przede wszystkim o glukozynolanach, karotenoidach i flawonoidach . Na podstawie metaanalizy opublikowanej w 2022 roku uznano, że warzywa krzyżowe (do których należy kapusta pekińska) wykazują korzystny wpływ na zmniejszenie ryzyka raka żołądka, płuc i endometrium. Dodatkowo spożycie warzyw krzyżowych jest powiązane z niższą ogólną śmiertelnością z dowolnej przyczyny .
W badaniu na zwierzętach z nowotworem wątroby wykazano, że sproszkowana kapusta pekińska może zmniejszać częstość występowania tego raka. Naukowcy odkryli, że proszek z kapusty pekińskiej zawiera co najmniej 11 substancji o działaniu przeciwnowotworowym .
Kapusta pekińska działa przeciwzapalnie
Substancje aktywne obecne w kapuście pekińskiej posiadają działanie przeciwzapalne.
Naukowcy wykazali, że berteroinę - substancję występującą w kapuście pekińskiej i należącą do izotiocyjanianów - cechują silne właściwości przeciwzapalne. Dzięki temu może być wykorzystana jako środek łagodzący zapalenie skóry .
Brassinina - związek po raz pierwszy wyizolowany z kapusty pekińskiej - hamuje namnażanie się różnych linii komórek nowotworowych oraz zmniejsza wytwarzanie wolnych rodników. W badaniu na ludzkim modelu komórkowym wykazano przeciwzapalne działanie brassininy. Substancja ta mogłaby posłużyć jako potencjalny środek terapeutyczny w przypadku miażdżycy tętnic .
Kapusta pekińska wspiera zdrowe stawy
Naukowcy wykazali, że osoby z niskim poziomem witaminy K1 są częściej narażone na rozwój choroby zwyrodnieniowej stawów, a także uszkodzenie chrząstki stawowej .
Istnieje prawdopodobieństwo, że kapusta pekińska - jako doskonałe źródło witaminy K - może zmniejszać ryzyko chorób stawów.
Kapusta pekińska zwiększa krzepliwość krwi
Kapusta pekińska jest doskonałym źródłem witaminy K, która zwiększa krzepliwość krwi i zapobiega występowaniu samoistnych krwawień . Osoby z niedoborem witaminy K powinny na stałe włączyć kapustę pekińską do swojego jadłospisu.
Kapusta pekińska - przeciwwskazania
Kapusta pekińska jest produktem bezpiecznym, który może być spożywany przez większość osób, w tym kobiety w ciąży a także chorych na schorzenia żołądkowo - jelitowe. W porównaniu do innych warzyw krzyżowych (np. kalafiora czy białej kapusty), kapusta pekińska jest zdecydowanie łatwiej strawna, zaś jej spożycie rzadko kiedy wiąże się z występowaniem dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego.
Kapusta pekińska a choroby tarczycy
Kapusta pekińska jest źródłem glukozynolanów, czyli substancji goitrogennych (wolotwórczych), utrudniających wychwytywanie jodu przez tarczycę. W efekcie jod nie może być w pełni wykorzystany przez tarczycę co powoduje zaburzoną produkcją hormonów tarczycy. Stan ten może doprowadzić do przerostu tarczycy (tzw. wole).
Z tego powodu osoby chorujące na niedoczynność tarczycy powinny zachować rozsądek w ilości zjadanych warzyw krzyżowych, w tym kapusty pekińskiej. Nie ma powodów, aby całkowicie rezygnować z ich spożycia, zaleca się jedynie spożywanie stałych, umiarkowanych ilości .
porada
Gotowanie warzyw krzyżowych bez przykrycia wpływa na obniżenie ilości związków goitrogennych. Fermentacja (kiszona kapusta pekińska - kimchi) również przyczynia się do znaczącego obniżenia zawartości glukozynolanów .
Spożywanie kapusty pekińskiej przez osoby zdrowe nie ma żadnego wpływu na pracę tarczycy.
Kapusta pekińska a leki rozrzedzające krew
Z uwagi na wysoką zawartość witaminy K w kapuście pekińskiej, osoby przyjmujące leki rozrzedzające krew (np. warfarynę), nie powinny spożywać jednorazowo dużych jej porcji. Stała, umiarkowana ilość nie stanowi problemu i nie wpływa na działanie leków.
Więcej podobnych treści
Okra
- Paulina Styś-Nowak
- 16 marca 2023
Koperek
- Paulina Styś-Nowak
- 24 lutego 2023
Kukurydza
Czy warto jeść kukurydzę? Jakie posiada wartości odżywcze i właściwości? Czy kukurydza z puszki j...
- Paulina Styś-Nowak
- 06 lipca 2023
Warzywa
Warzywa powinny stanowić podstawę zdrowej diety. Poznaj listę wszystkich warzyw, które warto włąc...
- Martyna Szałankiewicz
- 05 września 2023
Skorzonera (wężymord)
Skorzonera (wężymord) to warzywo korzeniowe przypominające w smaku szparagi. Czy skorzonera jest ...
- Paulina Styś-Nowak
- 07 września 2023
Rabarbar
Rabarbar to warzywo bogate w liczne wartości odżywcze. Jak wpływa na zdrowie? Kto powinien go uni...
- Paulina Styś-Nowak
- 13 września 2023
Spis badań i źródeł
- https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/169979/nutrients
- https://glycemic-index.net/chinese-cabbage/
- https://medcraveonline.com/MOJBM/antioxidant-and-anticancer-activities-of-brassica-rapa-a-review.html
- Jae-Woong Hwang i wsp.: Chinese cabbage extracts and sulforaphane can protect H2O2-induced inhibition of gap junctional intercellular communication through the inactivation of ERK1/2 and p38 MAP kinases. J Agric Food Chem, 2005, 53(21), 8205-10.
- Tuhina Neogi i wsp.: Low vitamin K status is associated with osteoarthritis in the hand and knee. Arthritis Rheum, 2006, 54(4), 1255-61.
- Jed W Fahey i wsp.: Protection of humans by plant glucosinolates: efficiency of conversion of glucosinolates to isothiocyanates by the gastrointestinal microflora. Cancer Prev Res (Phila), 2012, 5(4), 603-11.
- Probo Y Nugrahedi i wsp.: A mechanistic perspective on process-induced changes in glucosinolate content in Brassica vegetables: a review. Crit Rev Food Sci Nutr, 2015;55(6):823-38., 55(6), 823-38.
- Yoo Jin Jung i wsp.: Berteroin present in cruciferous vegetables exerts potent anti-inflammatory properties in murine macrophages and mouse skin. Int J Mol Sci, 2014, 15(11), 20686-705.
- M K Shea i wsp.: The association between vitamin K status and knee osteoarthritis features in older adults: the Health, Aging and Body Composition Study. Osteoarthritis Cartilage, 2015, 23(3), 370-8.
- Tuoyi Wang i wsp.: Inhibition effects of Chinese cabbage powder on aflatoxin B1-induced liver cancer. Food Chem, 2015, 186, 13-9.
- Gi-Un Seong i wsp.: Antioxidant capacities and polyphenolics of Chinese cabbage (Brassica rapa L. ssp. Pekinensis) leaves. Food Chem, 2016, 199, 612-8.
- Peter Felker i wsp.: Concentrations of thiocyanate and goitrin in human plasma, their precursor concentrations in brassica vegetables, and associated potential risk for hypothyroidism. Nutr Rev, 2016, 74(4), 248-58.
- M J Sankar i wsp.: Vitamin K prophylaxis for prevention of vitamin K deficiency bleeding: a systematic review. J Perinatol, 2016, 36 Suppl 1(Suppl 1), S29-35.
- Pham Anh Tuan i wsp.: Analysis of carotenoid accumulation and expression of carotenoid biosynthesis genes in different organs of Chinese cabbage (Brassica rapa subsp. pekinensis). EXCLI J, 2012, 11, 508-16.
- Alireza Milani i wsp.: Carotenoids: biochemistry, pharmacology and treatment. Br J Pharmacol, 2017, 174(11), 1290-1324.
- Byung Hyuk Han i wsp.: Inhibitory effect of brassinin on TNF‑α‑induced vascular inflammation in human umbilical vein endothelial cells. Mol Med Rep, 2017, 16(5), 6890-6895.
- Chang Ha Park i wsp.: Comparative Phytochemical Analyses and Metabolic Profiling of Different Phenotypes of Chinese Cabbage ( Brassica Rapa ssp. Pekinensis). Foods, 2019, 8(11), 587.
- Yi-Zi Li i wsp.: Cruciferous vegetable consumption and multiple health outcomes: an umbrella review of 41 systematic reviews and meta-analyses of 303 observational studies. Food Funct, 2022, 13(8), 4247-4259.
- Anqi Zhao i wsp.: Is Bitterness Only a Taste? The Expanding Area of Health Benefits of Brassica Vegetables and Potential for Bitter Taste Receptors to Support Health Benefits. Nutrients, 2022, 14(7), 1434.
- Devyani Misra i wsp.: Vitamin K Deficiency Is Associated with Incident Knee Osteoarthritis. Am J Med., 2013, 126(3), 243–248.
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780123849472000830
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B978012820284500006X
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0023643814001364
Masz pytanie?
Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.