Gałka muszkatołowa

Gałka muszkatołowa - wartości odżywcze

Gałka muszkatołowa zawiera głównie potas, wapń i fosfor oraz witaminę C, kwas foliowy i cholinę. Jednakże standardowo spożywane porcje tej przyprawy dostarcząją  śladowe ilości wymienionych mikroelementów. W 100 g gałka muszkatołowa dostarcza ok. 525 kcal. Łyżeczka (ok. 2 g) gałki muszkatołowej dostarczy natomiast ok. 10 kcal.

Składniki bioaktywne w gałce muszkatołowej 

Gałka muszkatołowa zawiera kwas mirystynowy, trymirystynę, glicerydy kwasów tłuszczowych i olejek eteryczny zawierający mirystycynę, elemicynę, eugenol, safrol.

Wyróżnia się ona (wśród innych roślin jadalnych) znaczną zawartością mirystycyny (13 000 mg/kg). To także główne (znane) źródło w diecie związków aktywnych takich jak elemicyna i safrol.

Gałka muszkatołowa - właściwości

Gałka muszkatołowa ma właściwości przeciwbakteryjne

Gałkę muszkatołową wykorzystywano dawniej do konserwowania żywności. Okazuje się, że gałka muszkatołowa (badania in vitro) ma właściwości przeciwbakteryjne (m.in. przeciw E. coli, S. aureus). Na szczególną uwagę zasługuje tutaj elemicyna, która znajduje się w olejku eterycznym gałki muszkatołowej. 

Gałka muszkatołowa wykazuje działanie antyoksydacyjne

Gałka muszkatołowa ze względu na zawartość polifenoli może działać też antyoksydacyjnie (przeciwutleniająco). Działanie antyoksydacyjne polega na usuwaniu wolnych rodników tlenowych, które nasilają stan zapalny i przyczyniają się do powstawania chorób cywilizacyjnych oraz przyśpieszają proces starzenia organizmu. 

W analizie pięciu popularnych przypraw (powszechnie określanych jako antyoksydacyjne) takich jak cynamon, kardamon, imbir, kurkuma i gałka muszkatołowa badacze wykazali, że największy potencjał antyoksydacyjny ma cynamon, następnie imibr i  gałka muszkatołowa. Wypada ona tutaj lepiej niż kurkuma, której przypisuje się ogromne właściwości antyoksydacyjne.

Badacze zwracają uwagę na mirystycynę. W jednym z przeglądów systematycznych naukowcy zasugerowali, że ze względu na właściowości przeciwbakteryjne, antyoksydacyjne i psychoaktywne mirystycyna wykazuje ogromny potencjał terapeutyczny. Potrzeba jednak więcej badań klinicznych w tym obszarze. 

Gałka muszkatołowa może zapobiegać wrzodom żołądka

W badaniach na modelach zwierzęcych naukowcy uzyskali wyniki wskazujące na silną aktywność ekstraktu z nasion gałki muszkatołowej przeciwko Helicobacter pylori - bakterii odpowiedzialnej za rozwój wrzodów żołądka.

W wyniku podaży dootrzewnowej ekstraktu z nasion gałki muszkatołowej badacze zaobserwowali zmniejszenie kwasowości oraz objętości soku żołądkowego, co ma istotne znaczenie w profilaktyce choroby wrzodowej, ponieważ tzw. nadkwasota żołądka zwiększa ryzyko powstawania wrzodów żołądka. 

Gałka muszkatołowa a niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD)

Badacze wykazali, że ekstrakt z gałki muszkatołowej może działać prebiotycznie.

Modulacja mikrobioty jelitowej (wywołana podaniem ekstraktu z gałki muszkatołowej) obniża stężenie cytokin prozapalnych (takich jak TNF-α, IL-6, IL-1β) w wątrobie zwierząt z NAFLD na diecie wysokotłuszczowej (bez modyfikacji dietetycznych).  

Naukowcy zaobserwowali także, że wyciąg z gałki muszkatołowej powoduje zmniejszenie stężenia frakcji LDL cholesterolu, trójglicerydów i glukozy (na czczo) oraz stężenie enzymów wątrobowych takich jak AST i ALT u zwierząt z otyłośćią i NAFLD wywołaną dietą wysokotłuszczową. 

Są to jednak pojedyncze badania kliniczne, prowadzone na zwierzętach.

Gałka muszkatołowa a bóle neuropatyczne

W meetanalizie oceniającej wpływ preparatów roślinnych na zmniejszenie nasilenia bólu neuropatycznego badacze nie wykazali skuteczności gałki muszkatołowej w leczeniu jakichkolwiek stanów bólu neuropatycznego. 

Gałka muszkatołowa - przeciwwskazania

Ryzyko zatrucia 

Gałka muszkatołowa (ze względu na zawartość mirystycyny) wykazuje działanie psychotropowe. Spożycie większych ilości gałki muszkatołowej może wywołać objawy halucynogenne.

Jest to informacja dość dobrze rozpowszechniona, a gałka muszkatołowa to ogólnodostępna przyprawa. Istnieje więc duże ryzyko spożycia większych ilości gałki muszkatołowej (celem wywołania halucynacji) wśród młodszej grupy wiekowej (nieletnich).  

Alergia na gałkę muszkatołową

U osób z alergią na pyłki roślin zielonych mogą wystąpić reakcje alergiczne po spożyciu gałki muszkatołowej.

Interakcje z lekami

Gałka muszkatołowa ze względu na zawartość mirystycyny (działającej na ośrodkowy układ nerwowy) może wchodzić w interakcje z lekami psychoaktywnymi. 

Gałka muszkatołowa a ciąża

Niewielki ilości gałki muszkatołowej w diecie kobiet w ciąży wydają się bezpieczne. Przeciwwskazane natomiast będą suplementy diety zawierające gałkę muszkatołową. 

Gałka muszkatołowa w kuchni

Do czego pasuje gałka muszkatołowa?

W kuchni gałkę muszkatołową wykorzystuje się zarówno do przygotowywania potraw wytrawnych jak i słodkich: 

• powszechnie gałkę muszkatołową używa się podczas przygotowywania sosu beszamelowego.
• w kuchni polskiej gałkę muszkatołową często wykorzystuje się do przygotowywania przetworów mięsnych (wyroby wędliniarskie).
• dobrze się sprawdzi takżę jako dodatek do mięsa czerwonego, drobiu, owoców morza oraz serów twardych.
• przyprawę tę często dodaje się także do różnego rodzaju ciastek korzennych. 

Czym zastąpić gałkę muszkatołową?

Gałkę muszkatołową charakteryzuje ostry, lekko gorzki smak oraz specyficzny, wyrazisty zapach (korzenny). Jako zamienniki gałki muszkatołowej z powodzeniem można więc wykorzystać imbir, cynamon oraz liść laurowy i ziele angielskie.

Mleko z gałką muszkatołową na dobry sen 

¼ łyżeczki świeżo zmielonej gałki muszkatołowej wsypać do ciepłego mleka.
Doprowadzić do wrzenia, dosłodzić miodem naturalnym i wypić przed snem.