Dorada
Ostatnia aktualizacja: 30 grudnia 2022
- Pisząc ten artykuł, korzystaliśmy z:
- 9źródła
- 14badań
Dorada (sparaus złotogłowy, Sparus aurata) to ryba okoniokształtna z rodziny prażmowatych (Sparidae). Ceniona jest ze względu na delikatny smak oraz niewielką ilość ości. Można ją gotować na parze, piec, grillować, a także smażyć.
Doradę warto włączyć do swojego jadłospisu z uwagi na wysoką zawartość kwasów omega-3, witamin i składników mineralnych.
W pigułce
- Dorada jest półtłustą rybą, dostarczającą dużych ilości kwasów omega-3, witamin (B12, B6, D) oraz minerałów (fosforu i potasu).
- Dorada może wykazywać korzyści w profilaktyce chorób układu krążenia, niedokrwistości, a także w zmniejszaniu stanów zapalnych.
- Dorada nie kumuluje dużych ilości metali ciężkich, w tym rtęci.
- Kobiety w ciąży mogą zjadać 2 - 3 porcje dorady w ciągu tygodnia (1 porcja to ok. 112 g).
- Dorada może wywoływać alergię pokarmową.
Dorada jest niewielką rybą, mierzącą średnio ok. 40 cm długości. Występuje w Morzu Śródziemnym oraz w przybrzeżnych wodach wschodniego Oceanu Atlantyckiego. Jest jednym z najważniejszych gatunków ryb morskich hodowanych w Europie .
Dorada - wartości odżywcze
Wartości odżywcze w przeliczeniu na 1 porcję (125 g) dorady:
- Kalorie - 144 kcal
- Białko - 20,6 g
- Tłuszcz - 6,9 g
- kwasy omega-3 - 1,39 g (44% RWS)
- kwas eikozapentaenowy (EPA) - 404 mg
- kwas dokozaheksaenowy (DHA) - 311 mg
- Węglowodany - 0 g
Dorada zawiera umiarkowaną ilość kalorii
W 100 g dorady znajduje się 115 kcal, dlatego też ryba ta dostarcza umiarkowaną ilość kalorii.
Dorada zawiera dużo omega-3
Dorada jest rybą półtłustą, obfitującą w kwasy tłuszczowe omega-3. Mała porcja dorady o wadze 125 g dostarcza aż 1,39 g kwasów omega-3, w tym 404 mg EPA oraz 311 mg DHA .
wiem więcej!
Dorada - witaminy i składniki mineralne
Dorada zawiera bardzo dużo witaminy B12
Porcja dorady o wadze 125 g dostarcza 2,5 µg witaminy B12. Taka ilość pozwala pokryć dzienne zalecane spożycie na tą witaminę w 100%.
Witamina B12 pełni w organizmie wiele istotnych funkcji:
- bierze udział w powstawaniu czerwonych krwinek, a także w powstawaniu DNA,
- gwarantuje prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego,
- obniża poziom homocysteiny we krwi.
Zawartość witamin w porcji 125 g dorady:
- Witamina B12 - 2,5 µg (100% RWS)
- Witamina B6 - 0,5 mg (36% RWS)
- Witamina D - 2,5 µg (12% RWS)
- Ryboflawina - 0,1 mg (7% RWS)
- Witamina B1 - 0,04 mg (3% RWS)
Dorada jest dobrym źródłem fosforu
Porcja 125 g dorady jest źródłem 320,85 mg fosforu i zapewnia pokrycie zapotrzebowania organizmu na ten pierwiastek w 46%.
Fosfor wykazuje następujące właściwości:
- zapewnia odpowiednią mineralizację kości i zębów,
- jest składnikiem DNA,
- bierze udział w wytwarzaniu energii,
- odgrywa ważną rolę w regulacji gospodarki kwasowo - zasadowej ustroju.
Zawartość składników mineralnych w porcji 125 g dorady:
- Fosfor - 320,85 mg (46% RWS)
- Potas - 428,75 mg (21% RWS)
- Magnez - 43,35 mg (12% RWS)
- Miedź - 0,1 mg (10% RWS)
- Żelazo - 1,26 mg (9% RWS)
- Cynk - 0,58 mg (6% RWS)
- Wapń - 36,39 mg (4% RWS)
Czy dorada jest zdrowa?
Dorada jest bez wątpienia zdrową rybą. Wysoka zawartość kwasów omega-3 i jednocześnie niski stopień zanieczyszczenia metalami ciężkimi sprawiają, że dorada może stanowić cenne uzupełnienie diety dla każdego, również kobiet w ciąży. Ryba ta ma swoje szczególne znaczenie w profilaktyce chorób serca oraz we wspieraniu organizmu w walce ze stanami zapalnymi.
Dorada wspiera zdrowy układy krążenia
Dorada jest doskonałym źródłem kwasów omega-3, które odgrywają niepodważalną rolę w profilaktyce chorób układu krążenia.
Badacze wykazali, że tłuszcze omega-3 przyczyniają się do zmniejszenia ciśnienia, obniżają poziom triglicerydów we krwi oraz działają przeciwmiażdżycowo .
Dorada może redukować stany zapalne
Dorada jest zasobna w kwasy omega-3, ale także witaminę D, czyli składniki o udokumentowanym działaniu przeciwzapalnym.
Naukowcy wykazali, że suplementacja kwasami omega-3 oraz witaminą D prowadzi do obniżenia poziomu markerów stanu zapalnego, co może przyczyniać się do obniżania ryzyka niektórych chorób przewlekłych .
Dorada może korzystnie wpływać na rozwój płodu
Kwasy tłuszczowe omega-3 wspierają rozwój układu nerwowego u płodu, a także są powiązane z większą masą urodzeniową noworodków .
Zaleca się, aby kobiety w ciąży spożywały codziennie 250 mg DHA + EPA oraz 100 - 200 mg samego DHA. Regularna konumpcja dorady przyczyni się do spożycia odpowiednich ilości kwasów omega-3 przez kobiety w ciąży.
Dorada może zapobiegać anemii
Porcja dorady całkowicie pokrywa zapotrzebowanie organizmu na witaminę B12, która to ma ogromne znaczenie w profilaktyce anemii złośliwej, a także może wspomagać terapię już występującej niedokrwistości .
Czy dorada jest zanieczyszczona?
Dorada jest rybą o niskiej zawartości rtęci, co potwierdzają badania z 2014 i 2021 roku . Analiza próbek dorady z różnych stanowisk z Morza Egejskiego i Kreteńskiego wykazała, że zawartość rtęci, kadmu i ołowiu nie przekracza ustalonych limitów spożycia, a spożycie tej ryby jest bezpieczne dla człowieka .
Dorada może być spożywana przez kobiety w ciąży, karmiące piersią oraz dzieci. Zaleca się, aby ciężarne jadły 2 - 3 porcje ryb o niskiej zawartości rtęci tygodniowo .
Dorada - przeciwwskazania
Dorada, podobnie jak inne ryby, może stwarzać ryzyko wystąpienia alergii pokarmowej. Jeśli po spożyciu dorady pojawiają się trudności w oddychaniu, pokrzywka, nudności, wymioty, biegunka, bóle głowy lub katar, skonsultuj się z alergologiem w celu potwierdzenia bądź wykluczenia alergii .
uwaga!
Surowe ryby mogą być źródłem zakażenia pasożytami. Dokładna obróbka termiczna oraz mrożenie całowicie eliminują to ryzyko. Dlatego też spożywaj ryby wyłącznie gotowane, pieczone lub smażone. W przypadku ryb surowych (np. do sushi) korzystaj z ryb uprzednio zamrożonych.
Więcej podobnych treści
Karp
Karp to najpopularniejsza świąteczna ryba w Polsce. Jest dosyć tłusta i charakteryzuje się "ziemi...
- dr Bartosz Kulczyński
- 09 maja 2021
Anchois
- Paulina Styś-Nowak
- 30 grudnia 2022
Dorsz
- Paulina Styś-Nowak
- 03 grudnia 2022
Flądra
- Paulina Styś-Nowak
- 15 grudnia 2022
Halibut
- Paulina Styś-Nowak
- 30 grudnia 2022
Miruna
- Paulina Styś-Nowak
- 14 marca 2023
Spis badań i źródeł
- http://www.nutritiontable.com/nutritions/nutrient/?id=648#prodgramsanchor
- https://acaai.org/allergies/allergic-conditions/food/fish/
- Mark J Koury i wsp.: New insights into erythropoiesis: the roles of folate, vitamin B12, and iron. Annu Rev Nutr, 2004;24:105-31., 24, 105-31.
- Philip C Calder i wsp.: n-3 polyunsaturated fatty acids, inflammation, and inflammatory diseases. Am J Clin Nutr, 2006, 83(6 Suppl), 1505S-1519S.
- Melissa Y Wei i wsp.: Effects of eicosapentaenoic acid versus docosahexaenoic acid on serum lipids: a systematic review and meta-analysis. Curr Atheroscler Rep, 2011, 13(6), 474-83.
- Kelei Li i wsp.: Effect of marine-derived n-3 polyunsaturated fatty acids on C-reactive protein, interleukin 6 and tumor necrosis factor α: a meta-analysis. PLoS One, 2014, 9(2), e88103.
- Paige E Miller i wsp.: Long-chain omega-3 fatty acids eicosapentaenoic acid and docosahexaenoic acid and blood pressure: a meta-analysis of randomized controlled trials. Am J Hypertens, 2014, 27(7), 885-96.
- Aya Mousa i wsp.: Vitamin D supplementation for improvement of chronic low-grade inflammation in patients with type 2 diabetes: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Nutr Rev, 2018, 76(5), 380-394.
- Xiao-Fei Guo i wsp.: Effects of EPA and DHA on blood pressure and inflammatory factors: a meta-analysis of randomized controlled trials. Crit Rev Food Sci Nutr, 2019;59(20):3380-3393., 59(20), 3380-3393.
- Sydne J Newberry i wsp.: Omega-3 Fatty Acids and Maternal and Child Health: An Updated Systematic Review. Evid Rep Technol Assess (Full Rep), 2016, (224), 1-826.
- Elisavet A Renieri i wsp.: Cadmium, lead and mercury in muscle tissue of gilthead seabream and seabass: Risk evaluation for consumers. Food Chem Toxicol, 2019, 124, 439-449.
- Akira Sekikawa i wsp.: Effect of High-Dose Marine Omega-3 Fatty Acids on Atherosclerosis: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Clinical Trials. Nutrients, 2019, 11(11), 2599.
- Mirian Pateiro i wsp.: Nutritional Profiling and the Value of Processing By-Products from Gilthead Sea Bream ( Sparus aurata). Mar Drugs, 2020, 18(2), 101.
- Murat Yabanli i wsp.: Selenium and mercury balance in sea bream obtained from different living environments in Turkey: a risk assessment for the consumer health. Environ Sci Pollut Res Int, 2021, 28(27), 36069-36075.
- https://www.fda.gov/food/consumers/advice-about-eating-fish
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2211601X15001066
- https://www.semanticscholar.org/paper/Nutritional-Value-of-Gilthead-Sea-Bream-and-Sea-Nasopoulou-Karantonis/7a4fb330f1d3a221195d9ddf36631465b2d4c042
Masz pytanie?
Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na ten temat lub wiesz jak uzupełnić artykuł, napisz do nas. Nasi specjaliści udzielą Tobie szybkiej odpowiedzi i przeanalizują proponowane zmiany w treści.